از آنجا که ممکن است مبتلا به آسم، COPD (بیماری مزمن انسدادی ریه) یا دیگر بیماری‌های ریوی باشید، تجویز دارو توسط پزشک و استنشاق آن با استفاده از دستگاه نبولایزر Nebulizer امری مهم است. نبولایزر مایع دارو را به غباری تبدیل می‌کند و کاربر از طریق ماسک به مدت 10 تا 15 دقیقه به آرامی نفس‌های عمیق می‌کشد. این کار آسان و دلپذیر است و باعث می‌شود دارو به راحتی وارد ریه‌ها شود.
درباره نبولایزر
اگر آسم دارید، لازم نیست حتما از نبولایزر استفاده کنید، در عوض ممکن است اسپری آسم به همان اندازه موثر باشد. اما نبولایزر می تواند دارو را با تلاش کمتری نسبت به اسپری وارد ریه‌ها کند. شما و دکترتان می‌توانید در مورد اینکه آیا نبولایزر بهترین راه برای دریافت دارو است یا خیر؟ تصمیم بگیرید. همچنین، انتخاب ممکن است براساس نوع دستگاه، برند و دارو مصرفی متفاوت باشد، حتی اینکه چه کسی از آن بهره خواهد برد، بزرگسال یا کودک.
نبولایزر شامل یک ظرف پلاستیکی کوچک با درب قابل پیچ شدن و منبعی برای هوای فشرده است. جریان هوا در نبولایزر، داروی حل شده را به غبار تبدیل می‌کند. هنگامی که به درستی در معرض استنشاق قرار گیرد، دارو شانس بیشتری برای رسیدن به راه های هوایی کوچک دارد. این کار اثربخشی دارو را افزایش می‌دهد.
نبولایزرها کوچک هستند، بنابراین به راحتی حمل می‌شوند. همچنین بیشتر آنها با استفاده از کمپرسورهای هوا کار می‌کنند. نوع دیگر به نام نبولایزر اولتراسونیک، از ارتعاش‌های صدا استفاده می‌کند. این مدل‌ها صدای بسیار کمی دارند، اما هزینه خرید آنها بالاتر از دیگر مدل‌ها است.
نحوه استفاده از نبولایزر
دستگاه نبولایزر از طریق جریان هوای عبوری از میان سوراخ بسیار ریزی کار می‌کند. به این صورت که پنوماتیک دستگاه، مایع را به ذارت ریز تقسیم می‌کند، سپس با گسترش سریع هوا که منجر به فشار منفی می‌شود، مایع به بالا کشیده شده و باعث تغذیه لوله می‌شود، جایی که آن را پمپاژ کرده و کاربر از طریق قسمت دهانی غبار حاصله را استنشاق می‌کند.
نسبت محلول تنفس شده که به ریه‌ها می‌رسد، تقریبا 12٪ است. به همین دلیل است که دوز دارو باید بیشتر از مقدار توصیه شده نسبت به اسپری اشتنشاق باشد. براساس دستورکار تولید‌کننده یا دفترچه راهنمای (اگر در جعبه محصول باشد) محصول عمل کنید. با این حال، ما در زیر طرز استفاده از نبولایزر را به فزونی بیان می‌کنیم:
لازم است کاربر در موقعیتی صحیح بر روی صندلی یا مبل بنشیند. دست‌ها را به خوبی با آب و صابون یا مایع ظرفشویی بشویید. دستگاه را بر روی سطحی صاف و سخت (روی میز) قرار دهید. شلنگ را به کمپرسور هوا وصل کنید. مخزن دستگاه را از دارو پر کنید. برای جلوگیری از ریختن دارو، مخزن را به سفتی در جای خود ببندید و همیشه ماسک یا قسمت دهانی (قسمتی که باید بر روی دهان قرار دهید) را به شکل مستقیم روبروی صورت خود نگه دارید.
شلنگ و ماسک را به مخزن دارو وصل کنید. ماسک را طوری قرار دهید که فضای باز در لابه‌لای ماسک و صورت‌تان ایجاد نشود. این کار برای این منظور است که تمام دارو به ریه‌ها وارد شود، بدون آنکه مقداری از آن هدر رود. اگر از مدل‌هایی استفاده می کنید که قسمت دهانی‌شان از نوعی است که باید در دهان بگیرید، لازم است شیوه نگه داشتن درست را بیاموزید. برای این منظور قسمت دهانی را بین دندان‌های بالا و پایین و در نزدیکی لب‌ها طوری بگیرید (خیلی سفت به دهان نگیرید) که هیچ گونه هوایی از لابه‌لای قسمت دهانی و لب‌های‌تان خارج نشود.
عجله‌ای در کار نیست، در طول 10 تا 15 دقیقه به آرامی نفس‌های عمیق بکشید. در صورت نیاز، از گیره بینی استفاده کنید تا فقط از طریق دهان تنفس کنید. هنگام انجام کار دستگاه را خاموش کنید. فنجان دارو و دهان را با آب و هوا خشک کنید تا درمان بعدی خود را ادامه دهید.
نکته: مدل‌هایی که قسمت دهانی آنها به شکل ماسک است، برای کودکان انتخاب بهتری هستند، زیرا ناراحتی ایجاد نمی‌کند.
نکته: مدل‌هایی که قسمت دهانی‌شان به شکلی است که باید سَری آن را در دهان گرفت، معمولا برای بزرگسالان انتخاب مناسب‌تری است، زیرا تحمل قرار دادن و نگه داشتن آن به مدت 15 دقیقه در دهان را دارند. همچنین در این مدل‌ها می توان از گیره بینی نیز استفاده کرد. این گیره برای کودکان ایجاد ناراحتی می‌کند.
چگونه دستگاه نبولایزر را تمیز کنیم؟
برای تمیز کردن نبولایزر، می‌توانید طبق دستورالعمل دفترچه راهنمای محصول عمل کنید. در زیر، برخی از دستورالعمل‌های پیشنهادی برای تمیز کردن نبولایزر را ذکر می‌کنیم:
تک تک قطعات نبولایزر را جدا کنید. همه قطعات را به جز لوله و سرپوش انگشتی در آب و صابون بشویید. می‌توانید از یک ظرف پلاستیکی یا سینک معمولی برای شستشو استفاده کنید. برای تمیز کردن عمیقتر، می‌توانید قطعات را به مدت ۱ ساعت در محلولی سرکه و آب جوشانده قرار دهید. به عنوان مثال، یک لیوان سرکه را با ۳ لیوان آب مخلوط کنید. این کار می‌تواند رسوبات و باکتری‌های موجود را از قطعات بردارد.
بعد از شستشو، قطعات را با دستمال خشک کنید تا آب اضافی روی آنها باقی نماند. سپس قطعات را در گوشه‌ای بگذارید تا به طور کامل خشک شوند. برای اطمینان از خشک بودن قطعات، همه قطعات را دوباره به یکدیگر متصل کنید و دکمه روشن را بفشارید تا دستگاه برای مدت کوتاهی روشن شود. این کار می‌تواند به خشک شدن سریعتر دستگاه کمک کند. در پایان، نبولایزر را در جعبه خود یا در پوشش پلاستیکی قرار دهید تا از گرد و غبار محافظت شود.
توجه: برای حفظ بهداشت و کارایی، تعویض لوله نبولایزر نیز بسیار مهم است. به‌طور معمول، لازم است لوله را هر دو هفته یکبار (در صورت استفاده روزانه) به‌طور کامل تعویض کنید.
مشکلات دستگاه نبولایزر چیست؟
مشکلاتی که در نبولایزرها پیدا می‌شوند، بیشتر ناشی از عدم آشنایی کاربر با طرز کار دستگاه است. این می‌تواند شامل عدم درک صحیح از روش استفاده، تنظیمات صحیح و نگهداری مناسب باشد. همچنین مشکلاتی مانند عدم دقت در نصب و تنظیم نبولایزر نیز ممکن است رخ دهد. به عنوان مثال، نصب نبولایزر به درستی و در زاویه صحیح، انتخاب تنظیمات مناسب برای حجم و شدت دارو، و تنظیم درست سرعت تنفس می‌تواند تأثیرگذار باشد.
استفاده از آب معمولی به جای آب مقطر می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند. آب معمولی حاوی مواد معلق و رسوبات است که می‌توانند در محفظه نبولایزر رسوب کنند و باعث خلل در کار دستگاه شوند. استفاده از آب مقطر، که خالص و بدون مواد جامد است، توصیه می‌شود.
رعایت نکردن مسائل بهداشتی می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. گرم و مرطوب بودن لوله‌ها و محفظه نبولایزر، محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم‌ها است. عدم استریلیزاسیون و تعویض مناسب لوله‌ها در هنگام استفاده از دستگاه می‌تواند باعث انتقال عفونت به بیمار دیگر یا ایجاد مشکلات بهداشتی برای خود کاربر شود. به همین دلیل، توجه به مسائل بهداشتی و استفاده از لوله‌های تمیز و استریل بسیار مهم است.
برندهای معروف نبولایزر
چندین برند معروف در زمینه تولید دستگاه‌های نبولایزر وجود دارد. البته باید توجه داشت که اطلاعاتی که در زمان نوشتن دارم به روز است و ممکن است بازار و شرکت‌های تولید کننده تغییر کرده باشند. برخی از برندهای معروف نبولایزر موجود در آبی سلامت عبارتند از:
- Philips Respironics
- Omron
- Medline
- Pari
- DeVilbiss
- Drive Medical
- Beurer
- Rossmax
- Salter Labs
- NE-C series (نسل جدید نبولایزرهای اومرون)
این برندها در طول سالها به دلیل کیفیت، قابلیت و قدرت عملکرد محصولات خود شناخته شده‌اند. همچنین، ممکن است در بازار محلی و amazon شما برندهای دیگری نیز موجود باشند که در منطقه یا کشور شما محبوبیت دارند. پیش از خرید دستگاه، مطالعه و بررسی امتیازات کاربران، نظرات مشتریان و مقایسه ویژگی‌ها و قیمت‌ها می‌تواند به شما در انتخاب بهتر کمک کند.