زن و مرد در هنگام عقد، مالی را بهعنوان در نظر میگیرند. اما در برخی موارد طرفین هیچ اطلاعی از قوانین مربوط به مهریه ندارند و حتی بسیاری از آنها به این جمله کلیشهای بسنده میکنند: «مهریه را کی داده و کی گرفته!» اما این موضوع در آینده مشکلات فراوانی را برای طرفین به وجود میآورد. اگر شما هم تفاوت مهریه عندالاستطاعه و را نمیدانید و اطلاعی در خصوص انواع مهریه ندارید، این مطلب مناسب شما است. در این بخش به تعریف مهریه عندالاستطاعه، شرایط، مزایا، نحوه دریافت و تغییر آن میپردازیم.
مهریه مالی است که ضمن عقد نکاح، زوج تعهد میکند به زوجه بپردازد. برای مثال، ۵۰۰ سکه بهار آزادی بهعنوان مهریه تعیین میشود.
مهریه در دو نوع میباشد که نوع رایج آن عندالمطالبه است. یعنی هر زمانی که زوجه مهریه خود را طلب کند، زوج باید آن را پرداخت نماید. نوع دوم مهریه عندالاستطاعه است. یعنی زمانی زن میتواند آن را دریافت کند که مرد استطاعت مالی داشته باشد.
شرایط مهریه عندالاستطاعه
درصورتیکه باشد، زوجه برای دریافت آن باید مالی به غیر از «مستثنیات دِین» معرفی کند. برای مثال، چنانچه مهریه زن ۱۰۰ سکه است و زوج نیز توانایی پرداخت آن را دارد، زوجه میتواند به میزان مهریهای که دارد، داراییهای همسرش را به دادگاه معرفی کند.
فواید مهریه عندالاستطاعه
- اگر مرد توانایی نداشته باشد، ملزم به پرداخت مهریه نخواهد بود
- دستور جلب برای زوج صادر نخواهد شد
نحوه تغییر عندالاستطاعه به عندالمطالبه در قانون جدید
هنگامیکه صیغه عقد بین زوجین جاری و ثبت میشود، سردفتر در مورد مهریه و عندالمطالبه توضیحات لازم را به زوجین ارائه میکند. ازاینرو، زوجین در آن لحظه میتوانند تصمیم بگیرند که مهریه از چه نوعی باشد. اما اگر بعدا نظر زوجین تغییر کرد، مجددا میتوانند نسبت به تغییر آن اقدام کنند.
در این شرایط، زن و شوهر حتی بعد از ثبت عقد نیز میتوانند به دفتر ثبت ازدواجی که نکاح خود را در آنجا ثبت کردهاند مراجعه کرده و درخواست تغییر مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه یا برعکس را ارائه کنند.
جهت مشاوره درباره مهریه عندالاستطاعه و یا اعطای وکالت به وکلای متخصص خانواده، از وکیل رایگان قوه قضاییه به سایت ما مراجعه کنید.
تکلیف مهریه عندالاستطاعه در طلاق چیست؟
در صورت توانایی مالی مرد، هر زمان که زن مهریه خود را مطالبه کند، میتواند مهریه را دریافت کند. اما اگر مرد توانایی مالی نداشته باشد، مهریهای پرداخت نخواهد شد. در ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی به این موضوع اشاره شده است که «هر زمان مرد بخواهد همسر خود را دهد، این اختیار را دارد. اما باید تمام حق و حقوق مالی او را بپردازد.»
برخی از صاحبنظران حقوق، مهریه عندالاستطاعه را مغایر با ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی میدانند. اما در واقع این نوع مهریه نیز در قانون وجود دارد و زوجین میتوانند به خواست خود آن را انتخاب نمایند.
چگونه مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟
جهت گرفتن مهریه عندالاستطاعه، زوجه با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی دادخواست مطالبه مهریه را به همراه فهرستی از اموال زوج تنظیم کرده و به ثبت میرساند. این به دادگاه خانواده ارجاع شده و بعد از رسیدگی، زوج موظف به پرداخت مهریه عندالاستطاعه از اموال خود خواهد شد.
اگر زن تمایل داشته باشد که مهریه عندالاستطاعه را از طریق اجرائیه ثبت بگیرد، باید به دفتر ثبت ازدواجی که عقد را در آن ثبت کرده است مراجعه کند و از سردفتر درخواست صدور اجرائیه مهریه را داشته باشد. پس از ثبت درخواست اجرائیه صادر میشود و به زوج ابلاغ میشود که اخیرا مطالبه از طریق ثبت الزامی است و سپس از طریق دادگاه پیگیری میشود.
گفتنی است، اگر در مهلتی که تعیین شده مرد نسبت به ابلاغیه بیاعتنایی کند، زوجه در اجرائیه ثبت اسناد پرونده تشکل میدهد. در نهایت استعلامهای لازم در جهت شناسایی و توقیف اموال زوج گرفته خواهد شد.
آیا مهریه عندالاستطاعه قسطی میشود؟
در این نوع مهریه قسطی کردن مهریه بیمعنی است و این امکان وجود ندارد که زوج دادخواست اعسار را تقدیم دادگاه نماید. در مهریه عندالمطالبه اگر مرد توانایی پرداخت مهریه را نداشته باشد، یا باید آن را قسطی کند یا به زندان برود. اما اگر مهریه از نوع عندالاستطاعه باشد، درصورتیکه مرد توانایی پرداخت را نداشته باشد مهریه او نه قسطی میشود و نه به زندان میرود.
در واقع باید قوانین به سمتوسویی حرکت کند که مهریه بر اساس توان پرداخت تعیین شود؛ که نه زن و نه مرد از لحاظ حق و حقوق قانونی ضرر نکنند.
تصورات غلط رایجی نیز در مورد مهریه وجود دارد. اینکه زوجه فقط در زمان طلاق مهریه خود را مطالبه میکند یا اینکه بر اساس قانون جدید هر اندازه مهریه تعیین شود، زوج فقط 110 سکه پرداخت میکند. این موارد تفاسیر غلطی از قوانین است که در بین مردم رایج است.
مهریه عندالاستطاعه زندان دارد؟
خیر، برای مهریه عندالاستطاعه دستور جلب صادر نمیشود. به دلیل اینکه فقط در صورت داشتن دارایی، مهریه از زوج گرفته میشود. بنابراین اگر زوج دارایی نداشته باشد، برای مهریه به زندان نخواهد رفت.
چنانچه دارایی مرد به اندازه مهریه باشد و نخواهد آن را پرداخت کند، اموال وی توقیف خواهد شد. اگر هم زوج بخواهد اموال خود را برای فرار از پرداخت مهریه به فرد دیگری بهصورت صوری منتقل کند، با مجازاتهای قانونی مواجه خواهد شد.
ما در این بخش تلاش کردیم تا مفهوم مهریه عندالاستطاعه و جزئیات آن را برای شما شرح دهیم. چنانچه سوالی دارید، میتوانید در بخش نظرات از ما بپرسید. همانطور که قبل از ازدواج مشاوره خانواده لازم است، باید مشاوره حقوقی نیز برای زوجین انجام شود تا از حق و حقوق قانونی خود اطلاع پیدا کنند. همچنین، اگر با مشکلمهریه عندالاستطاعه چیست و چگونه باید مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟
چیست و چگونه باید مهریه عندالاستطاعه را بگیریم؟ هر آنچه که لازم است درمورد مهریه عندالاستطاعه بدانید را در این مطلب بخوانید.
یکی از اصلیترین موضوعاتی است که امروزه در دادگاههای خانواده مطرح میشود به گونهای که خانمهای زیادی را میبینیم که برای گرفتن مهریه خود به دادگاه مراجعه کرده و سعی دارند که از طریق قانونی به حق خود برسند؛ چراکه مهریه یکی از اصلیترین حقوق زن میباشد و توسط شرع و قانون به عنوان پشتیبان مالی برای زن در نظر گرفته شده است به گونهای که زن بلافاصله بعد از عقد کردن با مرد میتواند آن را طلب کند.
البته در گذشته میشد به به عنوان یک پشتیبان مالی برای زن نگاه کرد اما امروزه مهریه بیشتر نقش یک اهرم فشار بر روی مرد را بازی میکند به گونهای که مردان زیادی به دلیل عدم توانایی در پرداخت مهریه به زندان میافتند؛ خوشبختانه چندین سالی است که با تصویب شدن قانون جدیدی در زمینه دریافت مهریه مانند گذشته به مردانی که توانایی مالی برای پرداخت مهریه ندارند، فشار زیادی وارد نمیشود.
به موجب این قانون جدید مهریه زن هر چقدر هم که باشد تنها ۱۱۰ سکه آن زندانی دارد یعنی اینکه اگر مرد ۱۱۰ سکه از مهریه زن خود را پرداخت کند دیگر به زندان نمیافتد؛ بنابراین مرد میتواند با پرداخت ۱۱۰ سکه از مهریه همسرش به زندان نیافتد و باقی مهریه را نیز به صورت قسطی پرداخت کند؛ البته درصورتی که اثبات شود مرد توانایی مالی برای پرداخت ۱۱۰ سکه را ندارد، قاضی دادگاه اجازه میدهد تا مرد این تعداد سکه را نیز به صورت قسطی پرداخت کند.
مهریه عندالاستطاعه برخلاف مهریه عندالمطالبه به این معناست که هر وقت مرد پولی برای پرداخت مهریه زن داشته باشد باید درصورت مطالبه زن، مهریهاش را به او بپردازد؛ نکته حائز اهمیتی که در این زمینه وجود دارد این است که زن باید برای دریافت مهریه عندالاستطاعه به دادگاه اثبات کند که میزان داراییها و درآمد شوهرش چقدر است؛ در غیر این صورت زن نمیتواند مهریه خود را بگیرد.
اگر زن بتواند به دادگاه ثابت کند که شوهرش از توانایی مالی برای پرداخت مهریه او برخوردار است و اموال و داراییهای زیادی دارد باید تمامی آنها را به مرجع قضایی معرفی کند تا از طریق فروش آنها بتواند مهریه خود را دریافت کند.
به این معناست که زن هر وقت که بخواهد میتواند مهریه خود را از شوهرش طلب کند البته از طریق قانونی؛ شوهر زن نیز موظف است مهریه عندالمطالبه زن را به او پرداخت کند حتی اگر زن یک دقیقه بعد از عقد با شوهرش مهریه خود را طلب کند.
درصورتی که مرد توانایی مالی برای پرداخت مهریه را نداشته باشد، میتواند از دادگاه درخواست کند که مهریه زن را به صورت اقساطی پرداخت کند؛ دادگاه نیز میزان داراییها و درآمد مرد را بررسی میکند تا ببیند که او توانایی مالی برای پرداخت مهریه زن به صورت یکجا را دارد یا اینکه مستحق پرداخت مهریه زن به صورت اقساطی میباشد.
درصورتی که در دادگاه عدم توانایی مرد برای پرداخت مهریه ثابت شود، او موظف است که براساس حکم صادره از سوی دادگاه مهریه را به صورت اقساطی سر موعد تعیین شده در دادگاه به زن پرداخت کند؛ و در صورتی که مرد در تاریخ تعیین شده توسط دادگاه مهریه را به صورت اقساطی به زن پرداخت نکند، زن یا او میتواند، مرد را به زندان بیاندازد.
بهجز جرائم مربوط به نواحی تخصصی دادسرای عمومی تهران ، ملاک تقسیمکار در دیگر نواحی، وقوع جرم در محدودهی جغرافیایی آن ناحیه است. در صورت مشخص نبودن محل وقوع جرم، ناحیهای که ابتدا شروع به تعقیب یا تحقیق نموده است با رعایت ماده ۵ این دستورالعمل رسیدگی را ادامه خواهد داد.
مطمئناً این سوال در ذهنتان رژه میرود که میزان مهریه عندالاستطاعه چقدر است؟ درواقع با توجه به رویه دادگاهها، مهریه چه به صورت عندالمطالبه باشد و چه به صورت عندالاستطاعه، میزان دارایی و اموال مرد توسط دادگاه مورد استعلام قرار میگیرد؛ سپس متناسب با میزان درآمد و داراییهای مرد یا باید به صورت یکجا پرداخت شود یا اینکه به صورت اقساطی پرداخت شود؛ البته همانطور که اشاره کردیم علاوهبر میزان داراییها و اموال مرد، میزان حقوق مرد نیز در میزان مبلغ اقساط مهریه تاثیر چشمگیری دارد.