میراث تورمی برای دولت چهاردهم
در تیرماه ۱۴۰۳ شاخص قیمت مصرفکننده خانوارهای کشور به عدد ۲۵۵/۲ رسیده است که نسبت به ماه قبل، ۲/۲ درصد افزایش، نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۳۲/۲ درصد افزایش و در دوازده ماهه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۳۵/۵ درصد افزایش داشته است.
تازهترین گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد نرخ تورم ماهانه برای چهارمین ماه متوالی در سال جدید بالاتر از ۲درصد به ثبت رسید و در تیرماه عدد ۲.۲ درصد را رقم زد. این در حالی است که تورم نقطه به نقطه نیز با ثبت عدد ۳۲.۲درصد برای سومین ماه متوالی افزایشی بود. بانک مرکزی پیش از این اعلام کرده بود که هدف تورمی سال۱۴۰۳، کانال ۲۰درصدی خواهد بود؛ این یعنی نرخ تورم نقطه به نقطه در اسفندماه سال۱۴۰۳ عددی کمتر از ۳۰درصد را به ثبت برساند. این در حالی است که تحقق این هدف مستلزم فراتر نرفتن میانگین نرخ تورم ماهانه از ۲.۲درصد است. اما چهارماه ابتدایی سال جاری میانگین نرخ تورم ماهانه ۲.۶درصد بوده که از فاصله گرفتن آن از محدوده مجاز حکایت دارد. جزئیات تورم تیرماه نشان میدهد حدود یکواحد درصد از تورم ۲.۲درصدی آن به بخش مسکن، آب، برق و گاز مربوط میشود.
تازهترین گزارش مرکز آمار ایران از شاخص بهای مصرفکننده نشان میدهد که تورم ماهانه در سال۱۴۰۳ قصد بازگشت به محدوده کمتر از ۲درصد را ندارد. بر اساس گزارش منتشرشده، تورم ماهانه تیرماه ۲.۲درصد به ثبت رسید تا برای چهارمین ماه متوالی این عدد بالاتر از ۲درصد به ثبت برسد. نیمی از این رشد به بخش مسکن بازمیگردد. روند صعودی نرخ تورم نقطه به نقطه نیز وارد سومین ماه متوالی خود شد تا این متغیر در تیرماه ۳۲.۲درصد ثبت شود. درحالیکه روند تورم میانگین سالانه همچنان نزولی است؛ اما انتظار میرود در صورت حفظ سطوح بالای ۲درصد این شاخص نیز افزایشی شود.
مرکز آمار ایران چهارمین گزارش از تورم مصرفکننده در سال۱۴۰۳ را منتشر کرد. بر این اساس، در تیرماه۱۴۰۳ شاخص قیمت مصرفکننده خانوارهای کشور به عدد ۲۵۵.۲ رسیده است که نسبت به ماه قبل، ۲.۲درصد افزایش، نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۳۲.۲درصد افزایش و در ۱۲ماه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۳۵.۵درصد افزایش داشته است. به بیان سادهتر، نرخ تورم ماهانه تیرماه ۲.۲درصد به ثبت رسیده است. در عین حال نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در ارتفاع ۳۲.۲درصدی ایستاد و در نهایت شاخص تورم سالانه نیز عدد ۳۵.۵درصد را به ثبت رساند.
رکورد تورم در سالهای اخیر
انتشار لیست تورم توسط بانک مرکزی نشان میدهد که رکورد ۸۰ ساله نرخ تورم، توسط دولت سیزدهم شکسته شده و به بالای ۵۲ درصد رسیده است. این رکورد از سال ۱۳۲۲ تاکنون بیسابقه بوده است. پیش از این رکورددار تورم دولت هاشمی با ۴۹/۴ درصد تورم بود. تورم بالا در سالهای ۱۳۲۱ و ۱۳۲۲ نیز ناشی از پیامدهای جنگ جهانی دوم و اشغال ایران به دست متفقین بوده است.
آماری که به آن اشاره میشود برگرفته از جدول اعلامی بانک مرکزی است. همان مرجعی که دولت سیزدهم در ابتدای کار برای آنکه تورم دولت قبل را بالاتر نشان دهد به آن استناد میکرد؛ بنابراین هر چند براساس نرخهای اعلامی مرکز آمار هنوز تا رکوردشکنی چند گام کوچک فاصله است، اما آمار بانک مرکزی این رکوردزنی را به تصویر میکشد.
درحالیکه هدفگذاری تورمی برای سال۱۴۰۳ از سوی بانک مرکزی، بازگشت سطح تورم نقطه به نقطه به کانال ۲۰درصدی اعلام شده است، آمار تورم در چهارماه ابتدایی سال جاری چندان با این هدف هماهنگ به نظر نمیرسد. منظور از تورم نقطه به نقطه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه سال قبل است. در تیرماه۱۴۰۳ تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور، ۳۲.۲درصد بوده است؛ یعنی خانوارهای کشور بهطور میانگین، ۳۲.۲درصد بیشتر از تیرماه ۱۴۰۲ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. تورم نقطه به نقطه تیرماه۱۴۰۳ در مقایسه با ماه قبل، ۰.۳واحد درصد افزایش داشته است. این سومین افزایش پیاپی تورم نقطه به نقطه در سال جاری به شمار میرود. اما اگر نگاهی دقیقتر به هدفگذاری تورمی بانک مرکزی نشان میدهد برای تحقق این هدف و ثبت نرخ تورم نقطه به نقطه کمتر از ۳۰درصد، نرخ تورم ماهانه حداکثر باید ۲.۲درصد باشد. این در حالی است که در ۴ماه ابتدایی سال جاری، ۳ماه رقمی بالاتر از این سطح به ثبت رسیده و میانگین تورم این چهارماه ۲.۶ بوده است. به این ترتیب تحقق هدفگذاری تورمی در صورت تداوم وضعیت چهارماه ابتدایی سال در هالهای از ابهام قرار میگیرد.