نمایندگان مجلس که به خوبی از وضعیت رنگین کمانی سلایق سیاسی مردم آگاهند باید حضور نمایندگانی از طیفهای مغایر سیاسی را در کابینه تحمل کنند. با چنین پذیرشی است که وفاق ملی به سطح عموم مردم سرریز خواهد کرد و امکان غلبه برشکافهای دولت و ملت فراهم خواهد شد. رأی اعتماد به کابینه، علاوه بر تأمین ثبات، میتواند به تقویت سرمایهاجتماعی و انسجام ملی هم بینجامد.
به گزارش ایواره، به نقل از نورنیوز، از مناقشات جاری در رسانه و محافل سیاسی، یکی هم این است که ترکیب پیشنهادی مسعود پزشکیان برای کابینه، به درست ترین معنا، مصداق «وفاق ملی» هست یا نه. برخی این فهرست را منظومهای ناهماهنگ دانستهاند که در مقام عمل به واگرایی می انجامد. برخی دیگر نیز آن را ترکیبی منحصر به فرد، بی سابقه، شجاعانه و به دقیق ترین معنا «فراجناحی» ارزیابی کردهاند. بی آنکه خود را درگیر دعوای بی پایان الفاظ و تعابیر کنیم و مناقشهای لفظی بر سر مفهوم وفاق ملی رقم بزنیم، به نظر می آید که با تعاریف سادهای که پزشکیان دارد این کابینه مصداق وفاق ملی است. او از وفاق ملی تعریف سادهای دارد: «همه با هم باشیم و دعوا نکنیم.» چنین تعریفی در بالاترین شکل ممکن در ترکیب کابینه پیشنهادی او تبلور دارد.
نکته بسیار مهم این است که تصمیم عجیب رئیس جمهور در چینش کابینه، تا اینجا هم نظر مثبت بزرگان و مشاهیر جناح اصلاح طلب را جلب کرده و هم چهرههای شاخصی از جریان اصولگرا بهاین ترکیب، روی خوش نشان دادهاند. در این میان، فقط قلیلی از نیروهای سیاسی تندرو بودهاند که یا از موضع چپگرایی یا از دنده راست گرایی رفتار پزشکیان را در معرض نقد رادیکال قرار دادهاند.
اکنون در فصل بررسی شایستگیهای وزرای پیشنهادی، کار در ایستگاه بهارستان پیگیری می شود. نمایندگان مجلس به پشتوانه اختیارات قانونی خود، حق دارند به هریک از وزرا رأی اعتماد یا عدم اعتماد بدهند. اما در استفاده از این حق قانونی لازم است به برخی نکات و ملاحظات توجه دقیق و اکید داشته باشند:
یکم) شاید این برای نخستین بار باشد که یک رئیس جمهور، ایدههای پیشروانه خود را نه فقط در دوره تبلیغات انتخاباتی، بلکه در مرحله عمل نیز به طور کامل پیگیری می کند. رؤسای جمهور قبلی نیز بعضا در ترکیب کابینههای خود، نیروهای غافلگیرکننده و خارق عادت داشتهاند اما پزشکیان بارها بیش از اسلاف خود، فراجناحی بودن را معیار انتخاب همکاران قرار داده است تا آنجا که برخی از کلیدی ترین پستهای کابینه را به شخصیتهایی از جناح مقابل خود سپرده است. او به خوبی می داند که چنین اقدامی ممکن است از کابینه، یک شرکت سهامی با حجم بالایی از تعارضات درونی بسازد. اما با اینحال ترجیح داد ایده خود را در مشارکت جناحی متبلور کند و کیک شیرین قدرت را بین شایستگانی از تمام جریانات سیاسی تقسیم نماید. مجلس شورای اسلامی در برابر این رفتار وفاق گرایانه نمیتواند واکنشی همدلانه نشان ندهد. به بیان دیگر، همان طور که رئیس جمهور، کارآمدی را مبنای تعیین همکاران خود قرار داد نمایندگان نیز باید بیش از هرچیز بر همین مؤلفه تمرکز کنند و عناصر فرامتنی و حزبی را در بررسی و رأی اعتماد خود مداخله ندهند.
دوم) اقدام رئیس جمهور در چینش فراجناحی کابینه، این فایده بسیار مهم را در پی دارد که بضاعت و توان بوروکراتیک کشور را متلاشی نمی کند. حضور سلایق و نیروهای به ظاهر متفاوت در کابینهاین پیام را به بدنه بوروکراتیک و اداری و سازمانی دولت در سراسر کشور مخابره می کند که لزومی ندارد نیروها و کنشگران چرخه اجرایی کشور، در مقیاس وسیع جابجا یا حذف و برکنار شوند. این پیام، بی درنگ ثبات سیاسی را که مقدمه لازم برای ثبات و امنیت اقتصادی است تأمین می کند. نمایندگان مجلس که به خوبی از وضعیت رنگین کمانی سلایق سیاسی مردم آگاهند باید حضور نمایندگانی از طیفهای متغایر سیاسی را در کابینه تحمل کنند. تنها با چنین تحمل و پذیرشی است که وفاق از سطح فعالان حرفهای سیاسی به سطح عموم مردم سرریز خواهد کرد و امکان غلبه بر شکافهای دولت و ملت فراهم خواهد شد. به این اعتبار، رأی اعتماد به کابینه وفاق، علاوه بر تأمین ثبات سیاسی و اقتصادی، میتواند به تقویت سرمایه اجتماعی و انسجام ملی هم بینجامد.
سوم) غیر از جنبههای داخلی و ملی، هر تصمیم مجلس در برابر کابینه پیشنهادی پزشکیان، بلافاصله ابعاد بین المللی و دیپلماتیک هم خواهد یافت. در موقعیت ویژهای کهایران، به خاطر مناقشات منطقه و تروریسم دولتی اسرائیل، نیازمند یکدستی و هم افزایی کارکردی و بینشی میان ارکان قدرت است، همراهی پارلمان به عنوان میزان و مظهر رأی و نظر و خواست مردم با نظر و انتخاب ریس جمهور میتواند قدرت چانه زنی و مذاکره بر سر سرنوشت منطقه را به شدت تقویت کند. شک نیست که در تحولات جاری در خاورمیانه و منطقه آشوب زده غرب آسیا، جمهوری اسلامی ایران، قطبی اثرگذار و چه بسا تعیین کننده است. رأی اعتماد کلی و البته با تعداد بالا به وزرای پیشنهادی، میتواند ضریب اثرگذاری و تعیین کنندگی ایران را بارها بیشتر کند. به این اعتبار، «مصلحت» نیز ایجاب می کند که مجلس شورای اسلامی، همدلی و هم افزایی خود با دولت تازه تأسیس چهاردهم را با رأیی چشمگیر به تمام وزرا به نمایش بگذارد.
چهارم) این کاملا طبیعی است که نمایندگانی در مجلس شورای اسلامی با برخی وزرای پیشنهادی موافق نباشند و در مخالفت با آنها نطق کنند. آنچه نگران کننده است حاشیه سازیهای برخی از نمایندگان است که با توسل به موضوعاتی فرعی می کوشند ذهن همکاران خود را برآشوبند و فضایی غیراخلاقی در فرایند رأی اعتماد رقم بزنند. یکی از این حاشیه سازیها دیروز در خلال نطق پارلمانی پزشکیان انجام شد. حاشیه سازان وقتی دیدند رئیس جمهور در بین سخنرانی خود، متن را یکسو نهاد و ادامه سخن را شفاها بداهه گویی کرد، این رفتار را بهانهای برای تخطئه او قرار دادند. پزشکیان تاکنون یکی دوبار چنین رفتاری مرتکب شده و متنهای خود را نیمه کاره رها کرده است. او در چنین کاری، نه قصد داشت به مخاطبان خود یا به جایگاه و منزلت ریاست جمهوری بی حرمتی کند. اساسا پزشکیان هیچ گاه خود را به عنوان یک خطیب حرفهای و خوش بیان معرفی نکرده است و بنابراین دلیلی ندارد که تپقهای کلامی یا نیمه کاره گذاشتن متن سخنرانی را نشانهای بر بی اعتنایی او به مخاطبانش بدانیم. حاشیه سازان اما این موضوع را فرصتی طلایی دانستهاند و نهایت استفاده را از آن، برای تخریب و تخطه رئیس جمهور بردهاند. نمایندگان مجلس قطعا در برابر این حاشیه سازان، موضعی هوشمندانه خواهند داشت و وظیفه دشوار و خطیر بررسی و رأی اعتماد به کابینه را به چنین سوءرفتارهای سیاست زدهای پیوند نمی زنند.
انتهای پیام