یکی از مسائل چالش برانگیز برای والدین، آموزش و تربیت فرزندان است، چنان چه کودک مبتلا به بیش فعالی باشد، این فرآیند سخت تر نیز می شود ولی در صورتی که بتوان خلاقیت و نوآوری را وارد روش های تربیتی کرد، شاهد تاثیر پذیری بیشتر کودکان خواهند بود. لباس پلیس کودک ممکن است شامل لوازم جانبی مانند رادیو، چراغ قوه و دستکش باشد . کودکانی که استفاده از روش های تربیتی برای آنان در مقایسه با سایر کودکان دشوار تر است. اغلب والدین اذعان می کنند که تربیت یک فرزند آن ها در مقایسه با دیگر بچه ها دشوار تر است به طوری که به سختی می توانند او را کنترل کنند تا رفتار درستی با دیگران داشته باشد و سبب آزار آنان نشوند.
یادگیری در کودکان بیش فعال
همان طور که می دانیم تمامی کودکان از نظر داشتن استعداد، توانمندی، مهارت، سلیقه و… متفاوت هستند به همین دلیل در شرایط یکسان، رفتار مشابهی بروز نمی دهند. به عقیده کارشناسان آگاهی از علت سختی فرآیند تربیت و آموزش به اندازه نحوه برخورد درست والدین با این چالش مهم نیست. به همین دلیل تیم نورولند در این نوشتار سعی می کند به مسائل تربیتی و آموزشی کودکان مبتلا به بیش فعالی و دیگر مشکلات بپردازد. علت دشواری آموزش و تربیت برخی کودکان چیست ؟ آرزوی تمامی والدین این است که فرزند آن ها بتواند با کمک روش های تربیتی و آموزشی که به کار می برند در تمامی مراحل زندگی به موفقیت برسند.
اما همانطور که اشاره شد تربیت برخی از کودکان در مقایسه با سایرین، به زمان و انرژی بیشتری نیاز دارد. به همین دلیل والدین سعی می کنند با افزایش اطلاعات خود در زمینه فرزند پروری این چالش را بهتر حل کنند. کودکان مبتلا به بیش فعالی از جمله کودکانی هستند که در مراحل آموزش آنان، والدین و حتی معلمان دچار چالشی بزرگ می شوند، زیرا علاوه بر شیطنت های کودکانه به مشکلاتی همچون نداشتن تمرکز و توجه نیز دچارند که این روند را دو چندان سخت می کند. از مشخصه اصلی کودکان بیش فعال، نبود توجه و تمرکز و انجام حرکات بیش فعالی است که زمینه ساز بروز رفتار های تکانشگری نیز می گردد. به همین دلیل پزشکان برای کاهش رفتار های ناشی از این اختلالات، دارو هایی تجویز می کنند. در برخی موارد مصرف دارو های ضد آلرژی موجب بروز رفتار های نامناسب در این کودکان می گردد.
البته گاهی برخی کودکان به دلیل سرزنش اطرافیان و رفتار های این قبیل دچار نا امیدی می شوند که تشدید علائم را به دنبال دارد. به همین دلیل والدین علی رغم تلاشی که برای آموزش و تربیت این کودکان می کنند، بازخورد مناسبی دریافت نمی کنند. لباس راهور باید از جنسی باشد که در برابر عوامل محیطی مختلف مقاومت داشته باشد . البته به این مفهوم نیست که هیچ گونه مداخله ای صورت نگیرد بلکه برای تاثیر گذاری بیشتر باید موقعیت و زمان مناسب در نظر گرفته شود تا سریع تر کودک آرام گردد. به طور مثال چنان چه مادر، رفتاری هیجان زده و بیش فعال از کودک خود مشاهده کرد باید در موقعیت مناسب به او گوشزد کند که: ” امروز تا به این لحظه اگرچه رفتار نا مناسب داشتی ولی بهتر است الان آرامش خود را حفظ کنی.
من برای اینکه لحظات خوبی که امروز گذراندی خراب نشود چیزی نگفتم ولی الان می تونیم چند دقیقه با هم خوش بگذارنیم. نظرت چیه الان برات یک داستان زیبا درباره جنگل و آقا شیره تعریف کنیم. می تونی با کشیدن چند نفس عمیق آمادگی خودت را اعلام کنی.” در چنین وضعیتی که کودک رفتار نامناسب بروز می دهد، برخی از والدین صبر می کنند تا کودک رفتار خود را کنترل کند که این حرکت نه تنها تاثیری نداشته بلکه سبب می شود که مادر نیز خونسردی خود را از دست بدهد که آرام شدن کودک نیز به دنبال آن به تعویق می افتد. آموزش کودکان بیشفعال با چالشهای مختلفی همراه است. زیرا آنها ذاتاً فعال هستند و به طور مداوم در حرکت هستند و از یک فعالیت به یک فعالیت دیگر میپرند. به عنوان مثال این دانشآموزان در توجه کردن مشکل دارند.
واقعیت این است که روشهای سنتی تدریس برای آموزش به کودکان ADHD کارآمد نیست. از این رو باید از راهبردهای جایگزین استفاده شود. روشهایی که هم سرگرمکننده باشد و هم به هدایت انرژی آنها در جهت درست کمک کند. در واقع آموزش به کودکان بیشفعال باید ترکیبی از ایجاد انگیزه و احترام متقابل باشد. به نحوی که هم انرژی بیش از حد او را کنترل کند و هم به افزایش تمرکز او منجر شود. در ادامه مهمترین راهکارهای موثر آموزش به کودکان ADHD شرح داده شده است. انجام این راهکارها میتواند تا حد زیادی در کاهش مشکلات این کودکان موثر عمل کند. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید. قبل از اینکه به کودک پر جنب و جوش خود برچسب بیشفعال بزنید، ابتدا مطمئن شوید که واقعا بیشفعال است. او باید همه یا اغلب ویژگیهای مشترک در کودکان ADHD را داشته باشد.
بیقرار هستند و تکانشی به نظر میرسند. تکانشی بودن به این معناست که آنها قبل از اینکه سوال به صورت کامل مطرح شود، پاسخهایشان را به زبان میآورند. در واقع این کودکان ویژگیهای مختلفی را از خود نشان میدهند که ممکن است برای معلم، سایر دانشآموزان و حتی خودشان آزاردهنده باشند. اما مهمترین ویژگی دانشآموزان بیشفعال حواس پرتی است. به این معنا که فقط برای مدت کوتاهی روی یک مطلب تمرکز میکنند و بلافاصله به یک موضوع بیعلاقه میشوند. گاهی این کم توجهی به حد افراطی میرسد و کودک در تمام ساعات درس به جای توجه به معلم یا تخته کلاس، به سایر همکلاسیها یا فضای کلاس نگاه میکنند. اغلب کودکان بیشفعال فراموشکار هستند و در انجام وظایفشان با مشکل مواجه میشوند.
آنها همچنین بینظم هستند و حتی بیادب و بیتوجه به نظر میرسند. زیرا هنگام مکالمه به صحبتهای طرف مقابل توجه نمیکنند و مدام وسط صحبت دیگران میپرند. در انتظار کشیدن برای رسیدن نوبت خود مشکل دارند یا در کار دیگران مداخله میکنند. در مواجهه با یک کودک بیشفعال متوجه خواهید شد که دستها یا پاهای خود را مداوم حرکت میدهد. لباس خلبانی پسرانه معمولاً به صورتی طراحی میشود که در حرکت و فعالیتهای مختلف راحت باشد . این کودکان در انجام فعالیتهای بیسر و صدا مشکل دارند و طوری رفتار میکنند که گویی یک موتور خاموش نشدنی هستند. بیش فعالی یا ADHD اختلال یادگیری به حساب نمی آید. اگرچه یادگیری را دشوار می کند. مشخصاً یادگیری زمانی که نمی توانید روی گفته های معلم تمرکز کنید یا در جای خود آرام بنشینید کار ساده ای نخواهد بود.
راهنمایی جامع و معتبر برای والدین، معلمان و متخصصان” توضیح می دهد که کودکان بیش فعال نسبت به دیگر کودکان به احتمال بیشتری دچار اختلال یادگیری خواهند شد. ارتباط بین کارکردهای اجرایی، بیش فعالی و اختلالات یادگیری یادگیری شامل استفاده از کارکرد های اجرایی مغز به ویژه توانایی تمرکز، توجه، مشارکت در کار و استفاده از حافظه ی فعال می شود. می دانیم که بیش فعالی باعث ایجاد اختلال در کارکرد های اجرایی مغز می شود. در حقیقت، به گفته ی دکتر راسل بارکلی، به طور دقیق تر بایستی اسم بیش فعالی را “اختلال رشدی کارکردهای اجرایی” نامگذاری کرد. بسیاری از کودکان مبتلا به بیش فعالی، به دلیل همین اختلالات کارکرد های اجرایی مغز، با یادگیری یا حل تکالیف خود مشکل دارند، اما این مشکلات به اندازه ای نیست که بتوان آن ها را به عنوان اختلال یادگیری تشخیص داد.