عوامل تاثیرگذار بر سقوط ارزش روبل/ بانک مرکزی روسیه جلسه اضطراری تشکیل داد
سقوط قیمت روبل اواخر روز دوشنبه شدت گرفت و پس از اینکه بانک مرکزی روسیه با اعلام یک جلسه سیاستگذاری فوقالعاده برای روز سهشنبه (امروز)، انتظارات افزایش شدید نرخ بهره را برانگیخت، قیمت هر دلار آمریکا با 100 روبل روسیه برابر شد.
مشاور اقتصادی رئیس جمهوری ولادیمیر پوتین پیشتر بانک مرکزی را به دلیل کاهش ارزش روبل از مرز 101 سرزنش کرد و سیاست سست آن را نشانهای از اختلافات فزاینده بین مقامات دانست.
به نقل از رویترز، از زمانی که پوتین در فوریه 2022 نیروهای خود را به اوکراین فرستاد، روبل حدود یکچهارم ارزش خود را در برابر دلار از دست داده بود، زیرا تحریمهای غرب بر تراز تجاری و هزینههای نظامی روسیه تاثیر گذاشته است.
در بورس مسکو، روبل در روز دوشنبه به 101.75 سقوط کرد که ضعیفترین آن در 17 ماه گذشته و 30 درصد کاهش تا کنون در سال جاری است.
تا ساعت 15:34 به وقت گرینویچ تمام زیانهای روزانه را کاهش داد و 1.8 درصد در روز به 97.62 رسید.
ماکسیم اورشکین، مشاور اقتصادی پوتین، پیشتر گفته بود که بانک مرکزی میتواند تضمین کند که سرعت وامدهی با نرخهای بالاتر به سطوح پایدار کاهش مییابد. اعطای وام مصرفی بالا، همراه با کمبود شدید نیروی کار و کسری بودجه گسترده، همگی باعث افزایش تورم در سال جاری شده است. اورشکین در مقالهای برای خبرگزاری تاس نوشت: «منبع اصلی تضعیف روبل و تسریع تورم، سیاست پولی نرم است. بانک مرکزی همه ابزارها را برای عادیسازی شرایط در آینده نزدیک در اختیار دارد.»
تصمیم بعدی بانک مرکزی روسیه برای نرخ بهره در روز پانزدهم سپتامبر برنامهریزی شده بود. بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است از 8.5 درصد فعلی افزایش اضطراری داشته باشد، از اظهار نظر خودداری کرد.
به دنبال افزایش 100 واحدی، دنیس پوپوف- تحلیلگر بانک پرومسویاز Promsviaz Bank)) بیست و یکم ژوئیه از یک افزایش کلیدی دیگر در نرخ بهره خبر داد.
پوپوف گفت: برای محدود کردن تقاضا از جمله برای واردات، روبل باید گرانتر شود. او گفت که بانک همچنین ممکن است به دنبال محدود کردن مازاد نقدینگی روبل و حتی تشدید قوانین در مورد جریان سرمایه برونمرزی باشد.
بانک مرکزی کاهش ارزش روبل (کاهش 85 درصدی سالانه در ژانویه تا ژوئیه) را ناشی از کاهش مازاد حساب جاری روسیه دانسته است. روز دوشنبه، این بانک اعلام کرد که هیچ خطری برای ثبات مالی ناشی از تضعیف روبل مشاهده نمیکند، اما به زودی امکان افزایش نرخ بهره وجود دارد.
نرخهای بهره بالاتر زندگی را برای وامگیرندگان از جمله شرکتها و دولت سختتر میکند زیرا این کشور عملیات نظامی در اوکراین را تامین مالی میکند.
کشورهای دیگر به ما میخندند!
الویرا نابیولینا، رئیس بانک مرکزی، بلافاصله پس از تهاجم روسیه، به دلیل مدیریت اقتصادش مورد تحسین قرار گرفت، اما ممکن است در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ماه مارس آینده به عنوان یک قربانی شناخته شود، زیرا روبل ضعیف و تورم سرسختانه بالا به مصرفکنندگان آسیب میرساند.
ولادیمیر سولوویف، مجری محبوب تلویزیونی طرفدار کرملین، که برنامههای Rossiya1 او توسط میلیونها روس تماشا میشود، اواخر هفته گذشته انتقادات تهاجمی و توهینآمیز از بانک مرکزی را آغاز کرد. او گفت: «… همه کشورها به ما میخندند، زیرا روبل ما به لطف سیاست «نبوغآمیز» بانک مرکزی یکی از سه ارز ضعیف است.»
تضعیف روبل یک کیفرخواست برای جنگ!
روبل از زمان حمله روسیه به اوکراین سیر پرتلاطمی داشته است و در ماه مارس سال گذشته به پایینترین سطح خود در برابر دلار سقوط کرد و چند ماه بعد با حمایت از کنترل سرمایه و افزایش درآمدهای صادراتی به بالاترین حد خود در بیش از هفت سال گذشته رسید. در سال منتهی به جنگ، با حرکت روبل توسط عواملی مانند قیمت نفت، صادرات عمده روسیه و نوسانات شدید ناشی از تصمیمات ژئوپلیتیک به طور متوسط در حدود 74روبل بهازای هر دلار معامله میشد.
تیموتی اش، استراتژیست ارشد مستقل مستقر در لندن در BlueBay Asset Management، در ایمیلی گفت: «ضعیف شدن روبل یک کیفرخواست لعنتی برای جنگ روسیه علیه اوکراین است. این امر نه تنها به دلیل دریافت کمتر انرژی به دلیل از دست دادن بخش عمدهای از تجارت گاز اروپا، بلکه به دلیل موفقیت سقف قیمت نفت G7، هزینه بسیار بالاتر واردات به دلیل تحریمها و سپس ادامه فرار سرمایه است.»
هفته گذشته، روسیه عملاً قانون بودجه خود را با سیاست توقف خرید ارز از بازار فارکس توسط وزارت دارایی کنار گذاشت. تحلیلگران به طور گسترده موافق بودند که این اقدامات به تنهایی برای حمایت قابل توجهی از ارز ناکافی است.
یان ملکوموف، اقتصاددان مستقل مستقر در مسکو، به رویترز گفت: بانک مرکزی به طور کامل تحت کنترل نیست. بانک مرکزی میتواند نرخ بهره را به شدت افزایش دهد، همانطور که مدت کوتاهی پس از آغاز عملیات نظامی ویژه روسیه در اوکراین توسط روسیه به 20 درصد رسید. حتی حرکت به سمت نرخ 15 درصد میتواند از روند کاهشی ارزش روبل جلوگیری کند اما این موضع روسیه را مجبور به پرداخت بهای آن میکند.
وی گفت: بانک مرکزی نمیخواهد مانند سال گذشته اقتصاد و کسبوکار را نابود کند.
بر اساس این گزارش، تحریمهای اقتصادی غرب، هزینههای جنگ روسیه و اوکراین و خروج سرمایه از کشور همه و همه عوامل تاثیرگذار بر سقوط ارزش روبل هستند.
احتمال تغییر تصمیمات ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، درباره سیاست خارجی و جنگ با اوکراین و نشست امروز بانک مرکزی روسیه قطعا در نوسانات ارزش روبل اثر خواهند داشت.
نتیجه نهایی نشست امروز قطعا بزرگترین تاثیر را بر محبوبیت ولادیمیر پوتین خواهد داشت، چونکه فرصت زیادی تا انتخابات ماه مارس باقی نمانده و تیم وی در بانک مرکزی باید بهترین راه حل را برای خروج از این وضعیت اظطراری پیدا کنند.
بررسی عوامل موثر بر نرخ روبل در مقابل دلار تا پایان سال 2023
هفته گذشته شاهد رسیدن قیمت روبل به نقطه عطف 90 در برابر دلار بودیم که یک دستاورد قابل توجه برای روبل روسیه بود. با نگاهی به آینده، سه عامل کلیدی مسیر این ارز را در سال 2024 شکل خواهند داد:
فشارهای بودجه: با افزایش مخارج بودجه بیش از 6 تریلیون روبل، دولت مجبور است میانگین سالانه نرخ مبادله دلار (پیش بینی شده در 90.1) و قیمت نفت روسیه (71.3) را در نظر بگیرد. تأثیر نیازهای بودجه بر نرخ ارز با استفاده از فرمول: 6424 روبل قسیم بر قیمت فعلی نفت قابل محاسبه است. نوسانات اخیر در قیمت نفت (65 تا 70 دلار در هر بشکه) نشان میدهد که نرخ دلار/روبی با بودجه مناسب بین 91.8 تا 98.80 متغیر است.
قیمت جهانی نفت خام: ماهیت غیرقابل پیش بینی قیمت جهانی نفت خام، که در نوسانات هفتگی مشهود است، چالش حفظ ارزش روبل را در محدوده باریکی نشان می دهد. سیتی بانک با پیش بینی تغییرات در قیمت نفت، کاهش بیشتر برنت به 70 دلار در سال 2024 را پیش بینی می کند.
سیاست بانک روسیه: در حالی که به نظر می رسد روبل پتانسیل تقویت خود را به پایان رسانده است، با توجه به شکاف بین نرخ های کلیدی بانک روسیه (15٪) و فدرال رزرو (5.25-5.50٪)، سرمایه گذاری در روبل بیشتر جذاب به نظر می رسد.
با توجه به دستیابی به حداقل هدف با نرخ مبادله 90 روبل در هر دلار(USDRUB)، روبل همچنان برای سرمایه گذاران جذابیت متوسطی دارد و با پیش بینی 85-90 در پایان سال همسو می شود. با این حال، ریسک اصلی در کاهش بیشتر احتمالی قیمت نفت نهفته است. سناریوی پایه برای سال 2024 تضعیف تدریجی از 85 به 95-100 را پیش بینی می کند، دیدگاهی که توسط تحلیلگران بلومبرگ مشترک است.