حضرت علی اکبر (ع ) دُرً گرانبهای اهل بیت علیهم السلام

در آغاز سخن ابتدا بر خود ضروری می دانم که از تلاش ها و فعالیت های دست اندرکاران ماهنامه گرانسنگ دینی و فرهنگی (خیمه ) به ویژه از دوست گرانقدر و فرهیخته گرامی و تلاشگر خستگی ناپذیر ، جناب حجة الاسلام و المسلمین حاج شیخ محمد رضا زائری که بیش از دو دهه با تمام سختی ها و موانع موجود در راه ، از پای ننشسته و بحمد الله شماره یکصد و شصت و سومین ماهنامه ارزشمند و مفید خود را با تیتراژ ( مرجع شجاع ) بیادکرد از تلاش ها و زندگی نامه پر فراز و نشیب مرحوم آیة الله العظمی سید عبد الله شیرازی رحمة الله علیه که توفیق درک محضر این بزرگ را در هنگام حضورشان در نجف أشرف و فعالیت های علمی ، فرهنگی ، سیاسی و اجتماعی و سپس هجرت به ایران و اقامت در مشهد مقدس و حضورشان در خیزش مردمی و انقلاب سال ١٣٥٧ شمسی و بیانیه ها و حضور در راهپیمایی های مردم مشهد و جز این ها از دیگر فعالیت های معظم له را داشتم ، را منتشر ساخته که بدون اغراق همواره از مطالب گوناگون این ماهنامه در شماره های مختلف بهره های فراوانی برده و گاه مطالب و مقالاتی که در باره بزرگان و خدمتگزاران به مکتب تشیع و اهل بیت علیهم السلام همچون مرحوم حاج شیخ عباس قمی صاحب مفاتیح الجنان که اثری ماندگار از خود بیادگار نهاد ، جرقه و نهیبی در ذهن من بوجود آورده و قلم نگاره ای در باره آن شخصیت دوران به عنوان یکصدمین سال در گذشت صاحب مفاتیح ، با عنوان ( مفاتیح الجنان ، میراثی ماندگار ) نگاشته و منتشر نمایم.
اینجانب به عنوان یک فرد بسیار اندک که بر تبلیغ و گسترش مکتب اهل بیت علیهم السلام حساسیت داشته و در فعالیتهای پزشکی ، اجتماعی و مذهبی و نیز قلم نگاره ها و مقالات خود ، سعی در آشنا ساختن و گسترش مکتب اصیل اسلام که همانا مکتب اهل بیت علیهم السلام است ، را داشته و دارم ، بر خود ضروری می پندارم که از ایشان و تمام عزیزان دست اندر کار و فعالان مذهبی ، اجتماعی ، و اندیشه و راه ماندگار امام حسین علیه السلام و احیای شعائر مذهبی در قالب مجالس حسینی و جز این های ماهنامه کرانسنگ < خیمه > کمال تشکر و سپاسگزاری را نموده و برای توفیقات روز افزون شما عزیزان ، به ویژه در اعتاب مقدسه عراق دعا کنم.
توفیقاتتان افزون و خیمه برافراشته شده شما ، مانا

در برخی منابع تاریخی، ولادت حضرت علی‌اکبر(ع) روز ۱۱ شعبان سال ۳۳ قمری ذکر شده است. حضرت علی اکبر (ع) بنا به روایتی دیگر در یازدهم شعبان، سال۴۳ قمری در مدینه منوره دیده به جهان گشود. پدر گرامی اش امام حسین بن علی بن ابی طالب (ع) و مادر محترمه اش لیلی بنت ابی مرّه بن عروه بن مسعود ثقفی است. او از طایفه خوش نام و شریف بنی هاشم بود و به بزرگانی چون پیامبر اسلام(ص)، حضرت فاطمه زهرا(س)، امیر مؤمنان علی بن ابی طالب(ع) و امام حسین (ع) نسبت دارد .
آنچه از تعیین تاریخ دقیق ولادت آن حضرت مهم‌تر است، آشنایی با شخصیت ایشان است. شخصیتی که به تعبیر امام حسین(ع)، شبیه‌ترین مردم به رسول خدا(ص) است، این آشنایی از آن‌ جهت اهمیت صدچندان دارد که از حُسن قضا در جامعه ما، به‌منظور الگو قرار دادن شخصیت حضرت علی‌اکبر(ع)، روز ولادت ایشان را روز جوان، نام گذاشتند.
جوانی از مهم‌ترین دوران حیات آدمی است و از ویژگی‌های دوران جوانی، الگوپذیری است. چنانکه در متون دینی ما قلب جوان به ‌مثابه مزرعه آماده کِشت است. جوانان در پی آن هستند که با گزینش الگوی مناسب، بتوانند دوران بی‌نظیر جوانی را باافتخار، عزت، شکوهمندی و سعادت سپری کرده و آرزوهای گوناگون خود را محقق سازند؛ اما چه کسانی می‌توانند، الگوی مناسب و برآورده‌کننده حقیقی آرزوها و کامیابی‌های جوانان باشند؟
چه الگویی بالاتر و بهتر از پیامبر(ص) و کسانی که شبیه ایشان هستند.
امام حسین(ع) در دوران سخت و خاص حیات پربرکت خود درباره شخصیت حضرت علی‌اکبر(ع)، فرمودند او شبیه‌ترین مردم به پیامبر خدا(ص) است. کلام کوتاه امام درباره شخصیت حضرت علی‌اکبر(ع) نشان می‌دهد که ایشان الگوی شایسته‌ای برای جوانان است! در توصیفی که امام حسین(ع) درباره شخصیت حضرت علی‌اکبر(ع) فرمودند، افزون بر شباهت ظاهری (قیافه و شکل) که امری موروثی است! در شجاعت، صبر، عطوفت، مردم‌داری، رزم‌آوری و سایر فضائل اخلاقی همچنین شیوه سخن گفتن ، شبیه‌ترین مردم به جدشان رسول خدا(ص) است. شاید از این منظر ما کمتر شخصیتی در تاریخ سراغ داشته باشیم که در همه ابعاد وجودی ، شبیه حضرت محمد(ص) باشد.

حضرت علی‌اکبر(ع) صفات جد بزرگوار خود را می‌دانستند، ازاین‌رو، همواره در آینه اخلاق و رفتار ایشان نظر می‌کردند و خود را بدان صفات می‌آراستند. در تاریخ از ایشان چنین نقل گردیده است که حضرت علی اکبر علیه السلام به هنگام‏ جوانی در میان جمع و با دوستان خود، گشاده‌رو و شادمان بودند؛ ولی در تنهایی اهل تفکر و همراه با حزن بودند.
حضرت علی‌اکبر(ع) علاقه فراوانی به‏ خلوت با خدای خود و پرداختن به راز و نیاز و گفت‌وگو با خالق هستی‏ داشتند. در زندگی آسان‌‏گیر، ملایم و خوش‏خو بودند، به روی کسی خیره نمی‌شدند. بیشتر اوقات بر زمین چشم می‌دوختند و با بینوایان و فقرا که از نظر ظاهری در جامعه و نگاه دنیاطلبان ‏احترام چشمگیری نداشتند، نشست‌ و برخاست می‌کردند و با آنان هم‌سفر‏ می‌شدند.
ایشان هرگز عیب‌جویی نمی‌کردند و از مداحی نابجا و شنیدن چاپلوسی افراد دوری می‌کردند. تمامی انسان‌ها را بندگان خدا می‌دانستند و از تحقیر آنان خودداری می‌ورزیدند. در طول عمر خویش به کسی دشنام ندادند و ناسزا نگفتند. از دروغ تنفر داشتند و صداقت و راست‌گویی شیوه همیشه ‏ایشان بود. بخشنده بودند و آنچه به دست می‌آوردند، به دیگران به‌ویژه ‏نیازمندان انفاق می‌کردند.
حضرت علی‌اکبر(ع) به عیادت بیماران می‌رفتند و برای همسالان برادری مهربان و برای کودکان پدری پرمحبت ‏بودند و مسلمانان را مورد لطف و عطوفت‏ خویش قرار می‌دادند. امور دنیوی و اضطراب‌های مادی ایشان را متزلزل نمی‌ساخت. زندگی حضرت علی‌اکبر(ع) ساده بود و در آن از تجمل و اسراف اثری دیده نمی‌شد. آنان که اخلاقی نیکو و فضایلی شایسته‏ داشتند، همیشه موردتکریم و احترام ایشان بودند. از صبری عظیم برخوردار بودند و از هیچ‌کس ‏توقع و انتظاری نداشتند.

در میدان رزم؛ سلحشوری شجاع، نیرومند و پرتوان بودند و انبوه‏ دشمن هرگز ایشان را بیمناک نمی‌ساخت. در اجرای عدالت و دفاع از حق، قاطع و استوار بودند. به یاری محرومان و مظلومان می‌شتافتند و در برابر ظالمان می‌ایستادند. به دانش‌اندوزی و فراگیری معارف اهمیت زیادی می‌دادند و همواره پیروان خود را از جهالت و بی‌خبری باز می‌داشتند.
حضرت علی‌اکبر(ع) به پاکیزگی و آراستگی علاقه‌ای وافر داشتند و این صفت از دوران‏ کودکی در ایشان دیده می‌شد. از این رو همواره بر تمیزی لباس و بدن ‏اهتمام می‌ورزیدند. بسیار فروتن بودند و از تکبر نفرت داشتند. نه‌فقط بر انسان محبت داشتند بلکه با حیوانات نیز با مهربانی و انصاف با آنان‏ رفتار می‌کردند. بطور کلی می توان چنین اظهار نمود که تقریبا تمام ویژگی های اخلاقی و صفاتی و اجتماعی و برخوردی و جز این های حضرات معصومین علیهم السلام را به جز امامت ، در خود داشته و بدان ها عمل می نمودند.
در بخشی از کتاب وسائل‌الشیعه که مرحوم شیخ حر عاملی (ره) آن را جمع‌آوری کرده ، آمده است که پیامبر فرمودند فردی که از همه به من شبیه‌تر است، هشت ویژگی دارد که اخلاق او از همه نیکوتر است، تواضع او از همه بیشتر است، به دوستان از همه بامحبت‌تر است، محبت او به پدر و مادر از همه بیشتر است، از همه حق‌پذیرتر است، زمانی که ناراحت می‌شود بیشتر از باقی افراد خشم خود را کنترل می‌کند، بهتر از همه گذشت می‌کند و در آخر انصاف او از همه بیشتر است که بنظر می آید فرموده معصوم علیه السلام در باره این شخصیت ، دلیل شباهت حضرت علی‌اکبر (ع) به وجود گرامی رسول خدا (ص) ، وجود این هشت ویژگی در او است.»

آنان که قیافه ظاهری و سیمای به نور نشسته علی را دیده ‏اند،چهره وی را این گونه ترسیم کرده ‏اند:

عکس نگاره ای منحصر از مزار حضرت علی اکبر (ع) هنگام تعویض ضریح

قیافه ‏اش بسیار با ابهت ‏بود و چون ماه تابان می‌درخشید. به‏ زیبایی و پاکیزگی آراسته بود. چون به طرف کسی بر می‏ گشت ‏با تمام ‏بدن بر می ‏گشت. نگاهش به زمین بود تا به آسمان. … با این ویژگی های روشنی آفرین به خوبی می‏ توان او را شناخت، وی علی اکبر، پور والای امام حسین (ع) است. جوانی زیبا که همانند جد خود رسول خدا (ص) در سیرت، سپید و در صورت، آسمانی می ‏نمود و همواره یاد و نام پیامبر (ص) از چگونگی سخن گفتن و یا راه رفتن و دیگر برخوردهای اجتماعی و اخلاقی او می ‏تراوید. از این رو، امام‏ حسین (ع) او را شبیه ‏ترین در خلقت و آفرینش، اخلاق و صفات روحی، گفتار و آداب اجتماعی به رسول ‏خدا(ص) معرفی می‏ کرد. کلام شیرین، بیان روان، ادب بسیار در برابر پدر و مادر، اطاعت‏ بی‌چون و چرا از مقام ولایت و دلدادگی به حقیقت، برگی دیگر از زندگانی زرین علی اکبر بود. این ویژگیها چون با فروتنی او همراه می ‏شد، نگاه تحسین ‏آمیز همگان را به دنبال داشت.ابوالفرج اصفهانی از مغیره روایت کرد: روزی معاویه بن ابی سفیان به اطرافیان و هم نشینان خود گفت: به نظر شما سزاوارترین و شایسته ترین فرد امت به امر خلافت کیست؟ اطرافیان گفتند: جز تو کسی را سزاوارتر به امر خلافت نمی شناسیم! معاویه گفت: این چنین نیست.بلکه سزاوارترین فرد برای خلافت، علی بن الحسین(ع)است که جدّش رسول خدا(ص) می باشد و در وی شجاعت و دلیری بنی هاشم، سخاوت بنی امیه و فخر و فخامت ثفیف تبلور یافته است. نقل است روزی علی اکبر(ع) به نزد والی مدینه رفته و از طرف پدر بزرگوارشان پیغامی را خطاب به او می برد، در آخر والی مدینه از علی اکبر سوال کرد نام تو چیست؟ فرمود: علی ، سوال نمود نام برادرت؟ فرمود: علی ، آن شخص عصبانی شد، و چند بار گفت: علی، علی، علی، « ما یُریدُ اَبُوک؟ » پدرت چه می خواهد، همه اش نام فرزندان را علی می گذارد، این پیغام را علی اکبر(ع) نزد اباعبدالله الحسین (ع) برد، ایشان فرمود : والله اگر پروردگار دهها فرزند پسر به من عنایت کند نام همه آنها را علی می گذارم و اگر دهها فرزند دختر به من عطا نماید نام همه آنها را نیز فاطمه می گذارم.

در کنار مزار حضرت ، هنگام تغییر ضریح مطهر امام حسین (ع)

درباره شخصیت علی اکبر(ع) گفته شد، که وی جوانی خوش چهره، زیبا، خوش زبان و دلیر بود و از جهت سیرت و خلق و خوی و صباحت رخسار، شبیه ترین مردم به پیامبر اکرم(ص) بود و شجاعت و رزمندگی را از جدش علی ابن ابی طالب (ع) به ارث برده و جامع کمالات، محامد و محاسن بود. در روایتی به نقل از شیخ جعفر شوشتری در کتاب خصائص الحسینیه آمده است:
اباعبدالله الحسین علیه السلام هنگامی که علی اکبر را به میدان می فرستاد، به لشکر خطاب کرد و فرمود: « یا قوم، هولاءِ قد برز علیهم غلام، اَشبهُ الناس خَلقاً و خُلقاً و منطقاً برسول الله……. ای قوم، شما شاهد باشید، پسری را به میدان می فرستم، که شبیه ترین مردم از نظر خلق و خوی و منطق به رسول الله (ص) است بدانید هر زمان ما دلمان برای رسول الله(ص) تنگ می شد نگاه به وجه این پسر می کردیم.»

بنا بر برخی روایات تاریخی وی به هنگام شهادت بیست و پنج ساله بود. در برخی روایات هم سن ایشان را ۲۸ ساله ذکر کرده اند، وی در مکتب جدش امام علی بن ابی طالب (ع) و در دامن مهرانگیز پدرش امام حسین(ع) در مدینه و کوفه تربیت و رشد و کمال یافت. امام حسین (ع) در تربیت وی و آموزش قرآن ومعارف اسلامی و اطلاعات سیاسی و اجتماعی به آن جناب تلاش بلیغی به عمل آورد و از وی یک انسان کامل و نمونه ساخت و شگفتی همگان، از جمله دشمنانشان را بر انگیخت. به هر روی علی اکبر(ع) در ماجرای عاشورا حضور فعال داشت و در تمام حالات در کنار پدرش امام حسین(ع)بود و با دشمنانش به سختی مبارزه می کرد. شیخ جعفر شوشتری در خصائص نقل می کند: هنگامی که اباعبد الله الحسین (ع) در کاروان خود حرکت به سمت کربلا می کرد، حالتی به حضرت(ع) دست داد بنام نومیه و در آن حالت مکاشفه ای برای حضرت(ع) رخ داد، از آن حالت که خارج شد استرجاع کرد: و فرمود: «إنًا لله و إنًا الیه راجعون » علی اکبر(ع) در کنار پدر بود، و می دانست امام بیهوده کلامی را به زبان نمی راند، سئوال نمود، پدرجان چرا استرجاع فرمودی؟: حضرت بلادرنگ فرمود: الان دیدم این کاروان می رود به سمت قتلگاه و مرگ درانتظار ماست، علی اکبر(ع) سئوال نمود: پدر جان مگر ما بر حق نیستیم؟ حضرت فرمود: آری ما بر حق هستیم. علی اکبر (ع) عرضه داشت: پس از مرگ باکی نداریم،

گفتنی است، با این که حضرت علی اکبر(ع) به سه طایفه معروف عرب پیوند و خویشاوندی داشته است، با این حال در روز عاشورا و به هنگام نبرد با سپاهیان یزید، هیچ اشاره ای به انتسابش به بنی امیه و ثفیف نکرد، بلکه هاشمی و انتساب به اهل بیت(ع) را افتخار خویش دانست.
در مورد سنّ شریف وی به هنگام شهادت، اختلاف است. برخی می گویند هجده ساله، برخی می گویند نوزده ساله و عده ای هم می گویند بیست و پنج ساله و برخی نیز سنً شریف ایشان هنگام شهادت را بیست و هفت سال ذکر کرده اند. اما از این که وی از امام زین العابدین(ع)، فرزند دیگر امام حسین(ع) بزرگتر یا کوچک تر بود، اتفاقی میان مورخان و سیره نگاران نیست. روایتی از امام زین العابدین(ع) نقل شده که دلالت دارد بر این که وی از جهت سن ً ، کوچک تر از حضرت علی اکبر(ع) بود. آن حضرت فرمود: کان لی اخ یقال له علیّ اکبر منّی قتله الناس … مزار حضرت علی اکبر (ع) در کربلا و در پایین پای مزار حضرت أباعبدالله الحسین (ع) قرار دارد.

تبعیت محض حضرت «علی اکبر (ع)» از امام زمان خود «سیدالشهدا (ع)» یکی از جلوه‌های بارز رفتاری و سیره ارزنده اخلاقی از ایشان است، نکته قابل توجه این است که، هرگز دیده نمی‌شود که حضرت «علی اکبر (ع)» بر خلاف دستور «امام حسین (ع)» عمل کرده یا اعتراضی نسبت به فرمان‌های ابلاغ شده از سوی «امام حسین (ع)» داشته باشد. اگرچه این مهم نشان دهنده پرورش و آموزش‌های «سیدالشهدا (ع)» است، اما هرگز اعلام نکردند که به عنوان یکی از سرداران لشکر ، حاضر به انجام کارهای کوچک نیستند. هنگامی که «امام حسین (ع)» به ایشان دستور فرمودند که برای آوردن آب به دل دشمن بزنند ایشان همان روز همراه با عموی خود حضرت ابوالفضل العباس (ع) برای آوردن آب به دل دشمن رفته و توانستند مقدار کمی آب برای کاروان فراهم کنند . همین اطاعت محض است که ایشان را نسبت به سایرجوانان برتر قرار می دهد. حضرت «علی اکبر (ع)» با این که اهل ادب و زبان بودند و می‌توانستند با سخنان خود افراد را تحت تاثیر قرار دهند، اما هرگز در کنار پدر و در حضور ولیً خود لب به سخن گفتن باز نکردند ایشان قدرت بیان بسیار خوبی داشتند، اما هرگز به خود اجازه ندادند تا در کنار «امام حسین (ع)» سخنی مطرح کنند ، که این یکی از مولفه‌ها و سبک زندگی حضرت علی اکبر در تاریخ بشمار می آید.

نصب پایه های ضریح مطهر امام حسین (ع) هنگام تغییر ضریح مطهر سال ١٣٩١

برخورد حضرت «علی اکبر (ع)» با دشمنان در روز عاشورا خود نشاندهنده جایگاه والا و تربیتی او در دامان خانواده ای آسمانی را دارد : در واقعه کربلا و در روز عاشورا هنگامی که تعدادی از افراد دشمن امان نامه‌ای را برای حضرت علی اکبر (ع) آوردند ، ایشان همانند یک سرباز مطیع و فداکار محض ، امان نامه را رد کردند، ایشان حفظ جان «امام حسین (ع)» را برتر از حفظ جان خود در نظر گرفته و با کسانی که امان نامه را آورده بودند بسیار سخت برخورد کردند و این برخورد ایشان همانند برخوردی است که حضرت «ابوالفضل العباس (ع)» داشتند.
این رویکرد حضرت «علی اکبر (ع)» نشان از اوج فداکاری بصیرت ایشان دارد.
انتخاب روز ولادت حضرت «علی اکبر (ع)»به عنوان روز جوان انتخابی بسیار شایسته است. حضرت «علی اکبر (ع)» به عنوان یک جوان مومن و اهل یقین، الگوی مناسب برای نسل جوان محسوب می‌شوند و جوانان می‌توانند با الگو گیری از ایشان مسیر سعادت دنیا و آخرت را در پیش بگیرند.

نامگزاری روز جوان در روز ولادت حضرت «علی اکبر (ع)» بسیار بجا و روزی ارزنده و بزرگ است، زیرا در این روز جوانان می‌توانند این سوال را در ذهن خود مرور کنند که تا چه حد توانسته اند از حضرت «علی اکبر (ع)» الگوبرداری کنند و چه مقدار با ایشان تفاوت دارند حضرت «علی اکبر (ع)» معیاری ارزنده و ارزشمند از جوانان «اهل بیت (ع)» هستند این تفکر قطعاً نتایج ارزشمند و ارزنده و زیبا در بر خواهد داشت.
همواره بر این مهم‌ تاکید شده که تلاش کنید تا از وسوسه‌های شیطان دور بمانید، زیرا در قلب انسان دو ادراک وجود دارد یک ادراک که سخن خداوند به وسیله آن شنیده می‌شود و ادراک دوم ادراکی است که شیطان از طریق آن بر انسان تسلط می‌یابد افرادی که در میدان جنگ در کربلا مقابل «امام حسین (ع)» و یاران عزیزشان ایستادند افرادی بودند که دچار قساوت قلب شده بودند آنان افرادی بودند که وسوسه‌های شیطان و ادراکات شیطان را بیش از هر چیز دیگر مورد توجه قرار داده بودند همین امر قساوت قلب را برای آنان به همراه داشت و در نتیجه هنگام روبروشدن با فرزند بزرگ «امام حسین (ع)» یعنی حضرت «علی اکبر (ع)» در میدان نبرد کمر به قتل ایشان بسته و حضرت «علی اکبر (ع)» را به شهادت رساندند در حالیکه ادعا می‌کردند مسلمان هستند.

نماز در بالا سر مزار بدون ضریح حضرت أبا عبد الله (ع) سال ١٣٩١

حضرت «علی اکبر (ع)» بنابر روایات وارده ، نخستین فرزند «امام حسین (ع)» هستند. ایشان در مکتب انسان ساز پدر شیوه‌های صحیح دفاع از مکتب و اطاعت از امامت و حمایت از آرمان‌های مقدس آن را آموخت. او در روز عاشورا اولین نفر از بنی هاشم بود که پس از مبارزه جانانه جام شهادت سر کشید. در زیارت عاشورا پس از سلام بر امام حسین و قبل از سلام به اصحاب آن حضرت، سلام جداگانه‌ای نیز به علی اکبر داده شده است.

حضرت «علی اکبر (ع)» بر اساس شواهد و قرائن تاریخی در سال ۶۱ هجری قمری ازدواج کرده و ۲۵ و یا ۲۷ سال سن داشتند، حتی صاحب یک فرزند نیز بوده‌اند. در کتاب کامل الزیارات بیان شده «امام صادق (ع)» به یکی از دوستداران و یاران «ائمه معصومین (ع)» فرمودند: به زیارت حضرت «علی اکبر (ع)» که رفتی سرخود را بر روی مزار ایشان بگذار و بگو سلام بر تو ای پدر حسن، این مهم نشان می‌دهد که حضرت «علی اکبر (ع)» فرزند داشته است و در عین حال از «امام سجاد (ع)» نیز بزرگتر بوده اند.

چهار مؤلفه اصلی اخلاقی «حضرت علی‌اکبر (ع)» که جوانان آن را همواره باید مدنظر قرار دهند تا بتوانند سعادتمند باشند را در این جا بدان اشاره می نمایم : درسی که «حضرت علی‌اکبر (ع)» به جوانان می‌آموزد در چهار مؤلفه‌ تقسیم‌بندی می‌شود. نماز، دعای خیر پدر و مادر، خدمت به خلق خدا و ارادت به اهل‌بیت (ع) را حفظ سعادت که رمز بزرگ دنیا و آخرت است دانست.

حضرت علی اکبر (ع) دُر گرانبهای اهل بیت علیهم السلام بشمار می آیند.
حضرت علی اکبر (ع) شجاعت را از امام علی (ع) به ارث برده بود. ایشان در دامان امام حسن مجتبی (ع) و امام حسین (ع) تربیت شدند و ویژگی ها و خصوصیات آن بزرگواران را به ارث بردند. حضرت علی اکبر (ع) در مدت زمان عمر شریفشان همه وقت خودرا صرف عبادت، اطعام مساکین و سعۀ در اخلاق و توسعه در ارزاق دیگران می کردند. امام علی (ع) ایشان را خیلی دوست داشت.

معجزات فراوانی را در تاریخ از این بزرگ و بزرگ زاده نقل می کنند از آن جمله اجازه دهید که به این رخداد اشاره نمایم:

مرحوم سید میرزا جعفر فرزند سید میرزا حبیب الله شیرازی رحمه الله و عمو زاده مرحوم آیةالله میرزا محمد حسن شیرازی مشهور به میرزای شیرازی مجدًد ، و صاحب فتوای معروف تنباکو که مجتهد بزرگ دوران خود در شیعه بشمار می آید ، می‏ گوید:
روزی به منزل مرحوم آیةالله العظمی آقا میرزا عبدالهادی شیرازی رفتم . ایشان به من فرمودند : میرزا برای ما روضه بخوان ! گفتم: آقا جان! مرا معذور بدارید ، چون من منبری نیستم. دوباره با اصرار فراوان فرمودند: روضه بخوان.
در اینجا مرحوم آقا میرزا عبد الهادی به من فرمودند:
میرزا جعفر ! دیشب حضرت امام حسین (ع) را در خواب دیدم و حضرت علی اکبر (ع) هم در کنارشان بودند و در دست او کاغذ و دفتری بود.
امام حسین (ع) به فرزند بزرگوارشان حضرت علی اکبر (ع) فرمودند: اسم فلان منبری مشهور را از دفتر حذف کن و جای آن، اسم میرزا جعفر شیرازی را بنویس. مرحوم میرزا جعفر می گوید : تا این خواب را شنیدم ، گریه و زاری کردم و گفتم : آقا ، من دیشب خانواده خودم را جمع کردم و برای آن‏ها از روی کتاب، روضه خواندم و گریستم و در اینجا بود که در محضر میرزا رو به امام (ع) عرض کردم: چشم! اطاعت می‏کنم از آن روز به بعد خودم را برای منبر رفتن و روضه خواندن آماده کردم. مرحوم میرزا جعفر در سال ۱۳۷۰ قمری فوت کرد و در شهر ری در مقبره‏ ابوالفتوح رازی دفن شد.

جوانان امروز در جوامع اسلامی نیازمند الگویی محبوب هستند که از آن الگوبرداری کنند. از ایـن رو امـروزه نیاز به الگویی شایسته و بایسته در تمامی سطوح احساس می شود. اما هر الگویی شایسته پیروی نیست؛ بلکه آن الگو باید تمامی ابعادِ رفتاری اش با دین اسلام هم خوانی داشته باشد. یکی از ایـن الگـوهای شایسته، حضرت علی اکبر(ع) فرزند بزرگوار امام حسین(ع) است. ایشان از نظر فضایل اخلاقی، در اوج بزرگی بود. او به رغم امام نبودن، فضایلی داشت که به واقع او را از زمینیان جدا ساخته بود. حضرت علی اکبر(ع) از اسـتوانه های اصـلی واقـعۀ عاشورا در سپاه امام حسین(ع) بـود. ایـشان بـر حق مداری و دفاع از اسلام تا پای جان تأکید کرد و با شهادت خویش فضایل اخلاقی بسیاری را برای آیندگان به ودیعه گذاشت.

معجزات فراوانی را در تاریخ از این بزرگ و بزرگ زاده نقل می کنند از آن جمله اجازه دهید که به این رخداد اشاره نمایم:

مرحوم سید میرزا جعفر فرزند سید میرزا حبیب الله شیرازی رحمه الله و عمو زاده مرحوم آیةالله میرزا محمد حسن شیرازی مشهور به میرزای شیرازی مجدًد ، و صاحب فتوای معروف تنباکو که مجتهد بزرگ دوران خود در شیعه بشمار می آید ، می‏ گوید:
روزی به منزل مرحوم آیةالله العظمی آقا میرزا عبدالهادی شیرازی رفتم . ایشان به من فرمودند : میرزا برای ما روضه بخوان ! گفتم: آقا جان! مرا معذور بدارید ، چون من منبری نیستم. دوباره با اصرار فراوان فرمودند: روضه بخوان.
در اینجا مرحوم آقا میرزا عبد الهادی به من فرمودند:
میرزا جعفر ! دیشب حضرت امام حسین (ع) را در خواب دیدم و حضرت علی اکبر (ع) هم در کنارشان بودند و در دست او کاغذ و دفتری بود.
امام حسین (ع) به فرزند بزرگوارشان حضرت علی اکبر (ع) فرمودند: اسم فلان منبری مشهور را از دفتر حذف کن و جای آن، اسم میرزا جعفر شیرازی را بنویس. مرحوم میرزا جعفر می گوید : تا این خواب را شنیدم ، گریه و زاری کردم و گفتم : آقا ، من دیشب خانواده خودم را جمع کردم و برای آن‏ها از روی کتاب، روضه خواندم و گریستم و در اینجا بود که در محضر میرزا رو به امام (ع) عرض کردم: چشم! اطاعت می‏کنم از آن روز به بعد خودم را برای منبر رفتن و روضه خواندن آماده کردم. مرحوم میرزا جعفر در سال ۱۳۷۰ قمری فوت کرد و در شهر ری در مقبره‏ ابوالفتوح رازی دفن شد.

جوانان امروز در جوامع اسلامی نیازمند الگویی محبوب هستند که از آن الگوبرداری کنند. از ایـن رو امـروزه نیاز به الگویی شایسته و بایسته در تمامی سطوح احساس می شود. اما هر الگویی شایسته پیروی نیست؛ بلکه آن الگو باید تمامی ابعادِ رفتاری اش با دین اسلام هم خوانی داشته باشد. یکی از ایـن الگـوهای شایسته، حضرت علی اکبر(ع) فرزند بزرگوار امام حسین(ع) است. ایشان از نظر فضایل اخلاقی، در اوج بزرگی بود. او به رغم امام نبودن، فضایلی داشت که به واقع او را از زمینیان جدا ساخته بود. حضرت علی اکبر(ع) از اسـتوانه های اصـلی واقـعۀ عاشورا در سپاه امام حسین(ع) بـود. ایـشان بـر حق مداری و دفاع از اسلام تا پای جان تأکید کرد و با شهادت خویش فضایل اخلاقی بسیاری را برای آیندگان به ودیعه گذاشت.

آدمی در درازای زندگی خـود فـرصت هایی انـدک دارد که باید آن ها را با ارزش بشمارد؛ چرا که او تـنها یـک بار در این گیتی زندگی می کند. از این رو برای همان یک بار که دیگر برنمی گردد، باید یک الگوی بایسته اخلاقی برگزیند که بـا آن بـه سـرمنزل مقصود برسد.

کلام شیرین، بیان روان، ادب بسیار در برابر پدر و مادر و دلدادگی به حقیقت از ویژگی های علی اکبر بود. چشمه های دانش و دانایی از اعماق وجودش می جوشید. در مجالس گوناگون عالمانه و اندیشمندانه لب به سخن می گشود و به دور از غرور و تکبر سخن می گفت و کمالات و مقامات معنوی وی نیز دررتبه ای برتر از دیگران قرار داشت. صفات و فضایل اخلاقی حضرت علی اکبر(ع) به گونه ای بود که دشمن نیز لب به اعتراف گشوده و برتری او را به دیگران از هر منزلتی بازگو می کرد.

توجه به شخصیت ممتاز و برگزیده حضرت علی اکبر انسان را با این سوال روبرو می کند که چه دستگاه تربیتی می تواند شخصیتی همچون علی اکبر را به بشریت هدیه کند.
مطالعه در شخصیت حضرت علی اکبر انسان را مبهوت می کند و با وجود استادی همچون حسین بن علی(ع) و ریشه داشتن در خاندان وحی و نبوت، شخصیت علی اکبر طبیعی است اما اگر بخواهیم دقیق تر مطالعه کنیم باید به این آیه دقت کنیم که لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه یعنی پیامبر اکرم(ص) الگویی برای انسان هاست و خدا شخصیت هایی همچون پیامبر و ائمه معصومین(ع) را الگو قرار داده تا سبک زندگی و اخلاق خود را از آنان بگیریم.
هرچند از نظر کلامی تنها کسی منصب نبوت و امامت را دارد بایست دارای مقام عصمت علمی و عملی را داشته باشد، ولی به این معنا نیست که غیر از انبیاء وائمه علیهم السلام نمی توانند معصوم باشد، چراکه عصمت مراتبی دارد و اولیاء الهی چون حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام، و حضرت زینب سلام الله علیها می توانند معصوم باشند، برای عصمت حضرت علی اکبر سلام الله علیه علاوه براینکه هیچ دلیلی بر منع عصمت حضرت وجودندارد، بلکه چند دلیل قابل تامل برعصمت آن حضرت وجودارد.
دلیل اول: بر عصمت علی اکبر علیه السلام زیارتنامه امام حسین علیه السلام در نیمه ماه رجب و شعبان است که شیخ مفید و شیخ طوسی آن را نقل کرده اند، چرا که در دو فراز از این زیارتنامه که سلام برعلی اکبر است تعبیراتی در خطاب به آن حضرت آمده است که معنایی جز عصمت نمی توان فهمید از همین رو در این زیارتنامه می خوانیم: «السَّلَامُ عَلَیک أَیهَا الصِّدِّیقُ الطَّیبُ الزَّکی الْحَبِیبُ الْمُقَرَّبُ وَ ابْنَ رَیحَانَةِ رَسُولِ اللهِ السَّلَامُ عَلَیک مِنْ شَهِیدٍ مُحْتَسِبٍ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ مَا أَکرَمَ مَقَامَک وَ أَشْرَفَ مُنْقَلَبَک أَشْهَدُ لَقَدْ شَکرَ اللهُ سَعْیک وَ أَجْزَلَ ثَوَابَک وَ أَلْحَقَک بِالذِّرْوَةِ الْعَالِیةِ حَیثُ الشَّرَفُ کلُّ الشَّرَفِ وَ فِی الْغُرَفِ کمَا مَنَّ عَلَیک مِنْ قَبْلُ وَ جَعَلَک مِنْ أَهْلِ الْبَیتِ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً صَلَوَاتُ اللهِ عَلَیک وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ وَ رِضْوَانُهُ»
از اینکه در فراز نخست آمده: «السَّلامُ عَلَیْکَ’أَیُّهَاالصِّدِّیقُ الطَّیِّبُ الزَّکِیُّ الْحَبِیبُ الْمُقَرَّبُ:تو را ای سید طیب طاهر خدا تو را رساند به قله شرف چنانچه که پیش از این دنیا بر تو علی اکبر منت نهاد و تو را از اهل بیت قرار داد». نیز در فراز بعدی آمده است: «وَ أَلْحَقَکَ بِالذِّرْوَةِ الْعَالِیَةِ حَیْثُ الشَّرَفُ کُلُّ الشَّرَفِ کَمَا مَنَّ عَلَیْکَ مِنْ قَبْلُ وَ جَعَلَکَ مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ الَّذِینَ أَذْهَبَ اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً»
صرفا نگفته « مِنْ أَهْلِ الْبَیْتِ» که بگوییم تشریفاتی است. بلکه گفته «الذین اذهب اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ تَطْهِیراً: یعنی ایشان را داخل عصمت کردند. نص بر عصمت حضرت علی اکبر است». مثل سلمان و اباذر نگفت «منا اهل البیت» تشریفاتی نگفت. بلکه گفت: «الذین اذهب اللَّهُ عَنْهُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَهُمْ» که در داخل آیه تطهیرند دلیل برعصمت حضرت علی اکبر علیه السلام است.

در کنار گنبد مطهر امام حسین (ع)

دلیل دوم: برعصمت علی اکبر علیه السلام تشبیه آن حضرت به جدش رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم در کلام حضرت سید الشهدا ء علیه‌السلام در روز عاشورا است که به هنگام بدرقه در رفتن به میدان جنگ فرمودند: «اللَّهُمَّ اشْهَدْ عَلی‏ هؤُلاءِ الْقَوْمِ، فَقَدْ بَرَزَ إِلَیْهِمْ غُلامٌ اشْبَهُ النَّاسِ خَلْقاً وَ خُلْقاً وَ مَنْطِقاً بِرَسُولِکَ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله، کُنَّا إِذَا اشْتَقْنا إِلی‏ نَبِیِّکَ نَظَرْنا إِلی‏ وَجْهِهِ:خدایا! بر این گروه ستمگر گواه باش که اینک جوانی به مبارزه با آنان می‌‏رود که از نظر صورت و سیرت و گفتار، شبیه‏‌ترین مردم به رسول تو، حضرت محمّد صلی الله علیه و آله است. ما هر زمان که مشتاق دیدار پیامبرت می‏‌شدیم، به چهره او می‏‌نگریستیم.»
چنین شباهتی«اشْبَهُ النَّاسِ خَلْقاً وَ خُلْقاً وَ مَنْطِقاً بِرَسُولِکَ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه و آله» بین حضرت علی اکبر علیه السلام با جدش رسول الله صلی الله را نمی توان منهای عصمت داشتن آن حضرت تصور نمود.

هر چند گزارشات تاریخی نسبت به زندگانی ۲۷ ساله حضرت علی اکبر بسیار کم و کوتاه است، ولی با مراجعه به همین گزارشات بسیار کوتاه و تعبیرات شامخی که امام حسین علیه السلام در روز عاشورا نسبت به آن حضرت داشته اند، می توان به ابعاد شخصیتی حضرت علی اکبر پی برد.
نخستین ویژگی علی اکبر علیه السلام آنست: که وی در بین بنی هاشم به بیان حضرت سیدالشهدا ء علیه السلام((اشْبَهُ النَّاسِ خَلْقاً)) به رسول خدا بوده است به این معنا از نظر فیزیکی چهره و صورت شبیه ترین فرد به رسول‌الله بوده است، بگونه ای که همه آن کسانی که رسول خدا را درک نکرده بودند ولی مشتاق بودند که تصویری از رسول الله (ص) داشته باشند، یا درک کرده بودند ولی دلتنگ آن حضرت می شدند می توانستند با نگاه به سیما و چهره علی اکبر سیما و چهره پیامبر خدا را ببینند از همین رو سید الشهدا ء در روز عاشورا فرمودند: ((کُنَّا إِذَا اشْتَقْنا إِلی‏ نَبِیِّکَ نَظَرْنا إِلی‏ وَجْهِهِ: ما هر زمان که مشتاق دیدار پیامبرت می‏‌شدیم، به چهره او می‏‌نگریستیم)).

دومین ویژگی حضرت علی اکبر علیه السلام ((اشْبَهُ النَّاسِ خُلْقاً)) به رسول خدا بوده است به این معنا در سلوک رفتاری عبادی، اجتماعی، سیاسی شبیه رفتار پیامبر اکرم داشته است و همانگونه که پیامبر در برابر پیشنهاد کفار به عمویش ابوطالب فرمودند که به آنان بگوید: «یا عم لو وضعت الشمس فی یمیینی و القمر فی یساری ما ترکت الامر حتّی یظهره الله او اهلک فیه ما ترکه؛ ای عمو اگر خورشید را در دست راست من و ماه را در دست چپ من قرار دهند، دست از دعوت الهی بر نمی‌دارم تا اینکه امر خدا را آشکار کنم یا جان بر سر این راه گذارم ».
پس از پنجاه سال از رحلت پیامبر در روز عاشورا وقتی از طرف سپاه منسوب به همان کفار پیشنهاد شد که علی اکبر به یزید بن معاویه بپیوندد؛ او همانند جدش این پیشنهاد را رد کرد و سازش ناپذیری را ثابت کرد وگفت: « اِنَّ قَرابَةَ رَسولِ اللهِ اَحَقُّ أَنْ ترعی:رعایت خویشاوندی رسول خدا(ص) به حقیقت تر نزد یکتراست

دیگر ویژگی علی اکبر علیه السلام که وی را سرآمد و ستاره شهدای کربلا پس از امام حسین علیه السلام قرارداده است، این است آن حضرت درسال ((۳۳ و یا ۳۵ )) از هجرت در زمان خلافت عثمان متولد شده و در دهم محرم سال ۶۱ به شهادت رسیده است، دراین مدت توفیق درک محضر چهار امام معصوم امام علی، امام حسن، امام حسین، امام سجاد علیهم السلام را پیدا کرده است و همین امر موجب شد که آنچنان درکسب کمالات قدسی ومعنوی پیش برود و بدرخشدکه تجلی تمام انبیاء آدم تا خاتم گردد، تاجایی که در روز عاشوراء حضرت امام حسین علیه السلام آن هنگام که علی اکبر عازم میدان جنگ می شود پشت سرش این آیه را تلاوت نماید: ((إِنَّ اللَّهَ اصْطَفی‌ آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِیمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَی الْعالَمِینَ‌(آیه 33/ال عمران) :براستی که خداوند، آدم و نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برگزید.))

به دلیل همین درخشش است که امام باقر علیه السلام در زیارت عاشوراء نام علی اکبر علیه السلام را مستقل از سایر شهدای کربلا آورده و فرمودند: ((اَلسَّلامُ عَلَی الْحُسَیْنِ وَ عَلی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلی اَوْلادِ الْحُسَیْنِ و عَلی اَصْحابِ الْحُسَیْنِ)).

با توجه به اینکه بروز عالی‎ترین و برترین صفات و جایگاه هر کدام از یاران و اعوان امام حسین(ع) را می‎توان در روز عاشورا مشاهده کرد، از این رو با مطالعه رفتار حضرت علی اکبر(ع) و سخنان امام حسین(ع) در مقام ایشان در می‎یابیم که وی شأن و جایگاه والایی نزد اهل بیت عصمت و طهارت(ع) دارند.

به عنوان مثال زمانی که امام حسین(ع) حضرت علی اکبر(ع) را راهی میدان نبرد کردند، فرمودند: «اللَّهُمَ‏ اشْهَدْ فَقَدْ بَرَزَ إِلَیْهِمْ غُلَامٌ أَشْبَهُ النَّاسِ خَلْقاً وَ خُلُقاً وَ مَنْطِقاً بِرَسُولِکَ ص؛ خداوندا شاهد باش جوانی به سوی آنها می‎رود که از لحاظ خلقت، اخلاق و منطق و گفتار شبیه‎ترین مردم به رسول‎الله(ص) است». در واقع امام حسین(ع) به عنوان مربی بشریت در طی کاروان از تک تک اصحاب یاورانی ساختند که در تمام طول تاریخ بشریت بی‎مثال بودند و طبق این فراز از کلام امام حسین(ع) به اذن‎الله علی اکبر(ع) را طوری تربیت کرده بودند که از جهت اخلاقی و منطق شبیه‎ترین مردم به سیدالبشر و سیدالانبیاء یعنی رسول اکرم(ص) شدند. ضمن اینکه طبق همین فراز از کلام امام حسین(ع) از جهت خلقت و شکل و شمایل این چنین بودند.

در آن چه گذشت نقش الگویی علی بن الحسین (علی اکبر) در تربیت دیـنی جـوانان مورد بررسی قرار گرفت. علی اکبر، فرزند ارشـد ابـاعبدالله، حـسین بن علی(ع) است که در کربلا، از یاران و سرداران سپاه آن حـضرت بـود و پس از شهادت یاران امام حسین(ع) در روز عاشورا، ایشان اولین شهید از خاندان بنی هاشم بود کـه داوطـلبانه پای در رکاب گذاشت و امان نامه یزیدیان را رد کـرد و تـا آخرین قـطره خـون، از امـامت و ولایت پدر بزرگوارش پاسداری نمود. ولایت مداری و ولایـت پذیری عـلی اکبر در واقعۀ عاشورا، بزرگ ترین درس برای جوانان است که در مؤلفه های «بصیرت، محبت و اطاعت، صـبر و اسـتقامت» نمود یافته است. مادران و پدران ایـرانی که عشق به اهـل بـیت(ع) و لزوم اطاعت و محبت ایشان را جزئی از «تـربیت دیـنی » فرزندان خود می دانند هر زمان که اسلام و آرمان های نهضت حسینی در خطر بوده اسـت بـا اخلاص و فداکاری، فرزندان خود را بـرای دفـاع از اسـلام، بسیج نموده اند کـه مـصداق عینی آن را در عصر حـاضر و در ایـام مبارزات مردم شریف ایران با نظام سلطۀ شاهنشاهی و سپس در جنگ تحمیلی عراق علیه ایـران، شـاهد بودیم.
به نظر می رسد نام و یـاد حـضرت علی اکبر(ع)، الگـوی «تـربیت دیـنی» جوانان ایرانی است و ایـن الگوپذیری از دو جنبۀ مستقیم و غیر مستقیم محقق می شود. بخشی از «تربیت دینی» جوانان در مجالس تعزیه و سخنرانی ویـژه ایـام محرم و صفر، از طریق آشنایی ایشان بـا شـخصیت و مـنش و رفـتار حـضرت علی اکبر حاصل مـی شود؛ امـا بخش مهم «تربیت دینی » جوانان، تربیت غیر مستقیم دینی است که از طریق تَشَبُّه حاصل می شود؛ چـرا کـه جـوانان علاقه مند هستند خود را شبیه قهرمانانی بسازند کـه هـم سـن و سـال خـودشان بـاشد و شرایط و اقتضائات فرهنگی و مذهبی آنان را داشته باشند؛ از آن جاکه علی اکبر، «قهرمان جوان عرصۀ جهاد و شهادت در راه دفاع از ولایت» است جوانان ولایت مدار ایرانی، که از دل خانواده های عاشورایی برخاسته اند سعی مـی کنند خود را در عِلم و عمل، به شبه پیغمبر (علی اکبر)، شبیه نمایند.

نتیجۀ این الگوپذیری، حضور مستمر جوانان ایرانی در عرصه های مختلف دفاع از آرمان های اسلام و پاسداری از فرهنگ عاشورا و نهضت سرخ حسینی است.

فشرده سخن اینکه
حـضور شجاعانه و قدرتمندانه حضرت علی اکبر(ع) بـا داشتن هدفی الهی و دارا بودن فضایل اخلاقی بسیار شگرف، ایشان را به عنوان یک الگوی جاودان مـبدل سـاخته است.
حضرت علی اکبر(ع) شبیه ترین فرد در اخـلاق رسول خدا(ص) بـود؛ بـه طوری که هـر کس شیفته دیدار رسول خدا(ص) می شد، به چهرۀ حضرت علی اکبر(ع) نگاه می کرد؛ زیرا ایشان آینۀ تمام نمای سیرت اخلاقی رسول خدا(ص) بود.
دلاوری و شجاعت نیز یکی از شاکله های اخـلاقی اسـت کـه از بـنیادی ترین پایـه های کامیابی به شـمار مـی آید. به راستی باید گفت شجاعت تنها به معنای حذف و کشتن دشمن در میدان نبرد نیست؛ بلکه در میدان های دیـگر نـیز نـقشی بنیادین و تعیین کننده دارد. حضرت علی اکبر(ع) نمونه هویدای شـجاعت بـه شـمار مـی آید؛ گـویی ایـشان این دلاوری و شجاعت را از جد بزرگوارش حضرت علی( به ارث برده است.
عزت نفس، آن فضیلت اخلاقی است که انسان را از عقب نشینی در رسیدن به هدفی والا بازمی دارد؛ چرا که انسان بابصیرت هرگز عزت نفس و اهداف والای خـویش را رها نمی کند، بلکه با شجاعت بسیار در این مسیر و برای رسیدن به آنها گام برمی دارد. حضرت علی اکبر(ع) بر اساس روایت ذکر شده با آن که با لشکر انبوه دشمن روبه رو بود، امـا آنـی عزت نفسش را دست نداد و در میدان ایستاد و جنگید و با این کار خویش، جلوه ای از اخلاق محمدی را به منصه ظهور رساند.
سؤال حضرت علی اکبر(ع) دربارۀ برحق بودن جهادشان از پدر بزرگوارش، گواه بر بـصیرت دیـنی آن حضرت (ع) است.
از جمله فضایل اخلاقی حضرت علی اکبر( که حتی دشمنان آن جناب بدان اعتراف کرده اند، فضیلت سخاوت و بخشندگی ایشان بود که معاویه در سـخنانی بـدان اعتراف کرده و یکی از دلایل شـایستگی حـضرت علی اکبر(ع) برمسند خلافت را همین موضوع دانسته است.

کلام شیرین، بیان روان، ادب بسیار در برابر پدر و مادر و دلدادگی به حقیقت از ویژگی های علی اکبر بود. چشمه های دانش و دانایی از اعماق وجودش می جوشید. در مجالس گوناگون عالمانه و اندیشمندانه لب به سخن می گشود و به دور از غرور و تکبر سخن می گفت و کمالات و مقامات معنوی وی نیز دررتبه ای برتر از دیگران قرار داشت. صفات و فضایل اخلاقی حضرت علی اکبر(ع) به گونه ای بود که دشمن نیز لب به اعتراف گشوده و برتری او را به دیگران از هر منزلتی بازگو می کرد.

به عنوان آخرین مطلب و اشاره به الگوسازی این شخصیت جوان تاریخ اسلام و بلکه تاریخ بشریت برای جوانان امروز جامعه خود و دیگر جوامع اسلامی و نیز انسانی باید عرض نمایم به طور مسلم بزرگ ترین و مؤثرترین عامل که جوانان را به سوی معارف دینی و افتخارات معنوی سوق می دهد و مجد و عزّت و عظمت آنان را میسر می سازد و روح ایمان و فداکاری را در اعماق وجودشان احیا می کند، معرفی ابعاد زندگی اسوه های فضایل و جلوه های مکارم است. آری، باید برای تقویت عِرق دینی و ترویج سنّت های نیکو در میان نسل جوان از اراده های نیرومند و همّت طلایه داران عظمت های معنوی استمداد طلبید که حضرت علی اکبر یکی از این چهره هاست.
به علاوه روی آوردن به حماسه های راستین ، به اراده و اندیشه ما ، ایمان و صلابت می بخشد و آشنایی با چهره های تابناکی که با شایستگی، اصالت، لیاقت ذاتی و فضیلت آفرینی به فرازین قله های کرامت صعود کردند، به جامعه جوانان ، شخصیت، هویت، خودآگاهی و قدرت معنوی می بخشد.
امید آن داریم که خود و همه آحاد مردم و به ویژه جوانان کشور عزیزمان از این شخصیت والا و آموزه های زندگی کوتاه اما ماندگار وی که از او شخصیتی برجسته در دنیا و بدون تردید در دوران زندگی جاودانه حضرتش و مقام شفاعتش در روزی که لا ینفع مالٌ و لا بنون الًا من أتی الله بقلب سلیم بوجود آورده است ، بهره گرفته و ما را از شفاعت وی و پدر و برادر و عمو و اجداد طاهرینش محروم نسازد.
آمین

تهران

اول اسفند ماه ١٤٠٢ شمسی
یازدهم شعبان المعظًم ١٤٤٥ هجری
سالگرد میلاد مبارک حضرت علی اکبر (ع)