انواع دینام تک فاز

راهنمای سریع خرید الکتروموتور تک فاز 220 ولت

موتورهای الکتریکی این امکان را به هر مشتری می دهند تا بتواند با استفاده از نیروی برق، نیروی مکانیکی و حرکتی مد نظر خود را تولید کند. بسته به تعداد فازهای منبع تغذیه، می توان انواع مختلفی از موتورها از جمله تک فاز و سه فاز را برای استفاده در کاربرد مورد نظر استفاده کرد. تبدیل انرژی الکتریکی به مکانیکی در الکتروموتور تک فاز توسط برق 220 ولت تک فاز صورت می گیرد. همچنین تولید الکتروموتور تک فاز بسیار مقرون به صرفه تر و آسان تر است.

موتور تک فاز تنها و تنها یک ولتاژ متناوب دارند. در این نوع از موتورها مدار الکتریکی با دو سیم کار می کند که جریان عبوری از آن ها همیشه یکسان است. به دلیل نوع طراحی و البته پتانسیل خاص الکتروموتور تک فاز ، اکثر انواع تولیدی آن در سایزها و ابعاد کوچک با گشتاوری محدود هستند. با این وجود موتورهای تک فاز با قدرت حداکثر 10 اسب بخار نیز وجود دارند که می توانند با اتصالات 440 ولتی نیز کار کنند.

این موتورها میدان مغناطیسی دوار ایجاد نمی کنند و به همین دلیل است که نیاز به راه انداز دارند. برای همین است که در بسیاری از انواع موتورها از خازن راه انداز استفاده می شود. موتورهای فوق تنها یک میدان جایگزین ایجاد می کنند. همین موضوع عاملی است تا بحث خود راه انداز در الکتروموتور تک فاز به کلی منتفی شود.

از طرف دیگر به دلیل استفاده از طراحی نه چندان پیچیده و قطعات کوچک، قیمت و هزینه انرژی دینام تک فاز نیز به شکل قابل توجهی از سایر موتورها یعنی دو فاز و سه فاز کمتر است. همین موضوع باعث می شود تا بسیاری از مشتریان در کاربردهای کوچک صنعتی، کارگاهی، اداری و خانگی از موتورهای تک فاز استفاده کنند. موارد زیر را می توانیم از جمله مهم ترین و مرسوم ترین زمینه های استفاده از یک موتور تک فاز بدانیم:

• لوازم خانگی
• سیستم تهویه مطبوع خانگی
• سیستم تهویه مطبوع واحدهای تجاری
• وسایل و ابزارهای الکتریکی مانند دریل
• سیستم های باز و بسته شدن درب

البته موتورهای تک فاز در برابر موتورهای سه فاز معایبی هم دارند که از جمله آن ها می توان به ارتعاشات و نویز بیشتر و قدرت کمتر (محدودیت برای توان های بالاتر از 2 و 3 کیلووات) اشاره کرد. البته این مزایا و معایب جایی بیشتر می تواند مورد بحث قرار بگیرد که کاربری مورد نیاز مشتری مشخص باشد. در این صورت می توان راجع به مقرون به صرفه بودن، توان مورد نیاز موتور و سایر المان های موتورهای تک فاز و سه فاز در آن زمینه خاص بیشتر صحبت کرد.

کاربرد الکتروموتور تک فاز

الکتروموتور تک فاز کاربرد بسیار گسترده ای در مصارف خانگی و صنعتی دارد. علاوه بر کاربرد هایی که بالاتر ذکر شد، از موتور تک فاز در ماشین های ظرف شویی، ماشین لباسشویی، خشک کن ها، دمنده ها، دستگاه تراش و هواکش صنعتی نیز استفاده می شود. به علاوه در صورت استفاده از انواع گیربکس های صنعتی، می توان کاربرد دینام تک فاز را گسترده تر کرد به طوری که بتوان از آن در نوار نقاله ها، بالابر ها و مکان هایی که نیاز به گشتاور بالا همزمان با سرعت کم است استفاده شود.

الکتروموتور تک فاز نوعی ماشین الکتریکی دوار است که می تواند انرژی برق را به انرژی مکانیکی در ساده ترین شکل ممکن تبدیل کند. در این مقاله قصد داریم تا هرآنچه لازم است برای خرید و انتخاب موتورهای الکتریکی تک فاز بدانید، برای شما بازگو کنیم. همچنین انواع موتورهای یادشده در برندهای مختلف موجود در ایران نیز بررسی خواهند شد.

اگر تا پایان مقاله با ما همراه باشید، روش مستقیم خرید الکتروموتور تک فاز را از تولیدکننده یا نماینده آن در ایران نیز به شما آموزش می دهیم. همچنین انواع مختلف الکتروموتور تک فاز با کاربرد آن ها در ادامه مقاله برای شناسایی دقیق تر به منظور انتخاب، شرح داده می شوند.

علت نامگذاری این موتور به نام الکتروموتور تک فاز ، استفاده آن از منبع تغذیه تک فاز است. این نوع از موتورهای الکتریکی دارای دو نوع سیم کشی داغ و خنثی است. توان این مدل از موتورهای الکتریکی حتی می تواند تا 3 کیلووات هم برسد. همچنین ولتاژهای تغذیه موتورهای فوق به صورت هماهنگ متفاوت هستند.

نکته شایان ذکر این است که الکتروموتور های تک فاز عموما در کاربری های کمتر از 3 اسب بخار در نظر گرفته می شود.

بسته به نوع موتور و کاربرد مورد نیاز آن، تفاوت هایی بین انواع مختلف موتورهای تک فاز وجود دارد. بنابراین خرید و انتخاب این نوع از موتورها باید کاملا بر اساس کاربری مشتری و نیاز مد نظر او باشد. در این قسمت تعدادی از معیارهای اصلی یک موتور تک فاز برای خرید و انتخاب بر اساس نیاز و کاربرد مشخص شده اند و سپس توضیح داده شده اند.

راه انداز موتور تک فاز

انواع الکتروموتور تک فاز همانطور که در قسمت معرفی و آشنایی مقدماتی گفتیم، نیاز به راه انداز دارند. یعنی این موتورها سلف استارتر (خود راه انداز) نیستند. بنابراین باید با استفاده از یک عضو یا ساختاری دیگری، فرآیند استارت حرکت موتور را کلید بزنیم.

مرسوم ترین و پرکاربرد ترین انواع الکتروموتور تک فاز ، دو نوع رله ای و کلاچ دار هستند که به دلیل ساختار خاص خود، توان بالاتری در کار بدون نقصان در کاربردهای مختلف دارند. حال بر این اساس، بحث راه انداز یا همان استارتر را بر اساس انواع مختلف موتورهای تک فاز بررسی می کنیم.

• الکتروموتور فاز شکسته: این نوع موتورها از نوع دینام های القایی هستند. دو سیم پیچی استاتور در این مدل از موتورهای تک فاز وجود دارد؛ سیم پیچ اصلی و سیم پیچ کمکی. پس از رسیدن دور موتور به سرعت مد نظر، سیم پیچ کمکی به وسیله یک کلید از مدار خارج می شود و دیگر تا استارت بعدی نیازی به استفاده از آن نیست.

• الکتروموتور با خازن راه انداز: اختلاف فاز مورد نیاز بین دو سیم پیچ کمکی و اصلی در موتورهای القایی فاز شکسته با استفاده از خازن استارتر یا راه انداز ایجاد می شود. استفاده از این خازن در مدار موقتی است و همانطور که گفتیم برای ایجاد اختلاف فاز بین سیم پیچ اصلی و کمکی هنگام استارت است.

• الکتروموتور با خازن دائم کار (رله ای): در موتورهای تک فاز رله ای یا خازن دائم کار، از یک خازن به صورت دائم و ثابت در مدار استفاده می شود تا گشتاور و بازدهی موتور به مقدار بهینه نزدیک شود. این خازن ها برخلاف خازن استارتر همیشه در جریان مدار هستند. بنابراین نیاز به کلید گریز از مرکز برای خروج از مدار ندارند.
  الکتروموتور تک فاز با خازن دائم کار در واقع از خازنی ثابت به طور مداوم بهره می گیرد تا در تمام مراحل، کیفیت فنی خود را ثابت نگه دارد. این خازن توان بیشتری برای مقابله با آسیب دیدگی نسبت به حضور مداوم در مدار نسبت به خازن استارتر دارد.خازن دائم در این نوع موتورها ظرفیت کمتری از خازن های استارتر دارد اما بنا به شرایطی خاص، می تواند به عنوان استارتر نیز مورد استفاده قرار بگیرد. اما برعکس این موضوع حتی در شرایط ویژه هم درست نیست. یعنی یک خازن استارت را به دلیل آسیب پذیری بالای آن در برابر حضور مداوم در مدار، نمی توانیم به جای خازن دائم استفاده کنیم.
• الکتروموتور القایی دو خازنی (کلاچ دار): دیگر نوع موتورهای تک فاز محبوب در میان مشتریان برای کاربردهای مختلف، موتور القایی دو خازنی است. در این موتورها به دلیل استفاده از دو خازن دائم و استارت، کارکرد موتور در بخش های مختلف مانند استارت، سرعت گیری و کار مداوم شرایط بهینه و مناسبی دارد.