مانیتور بیمار چه پارامترهایی را نشان می دهد؟

دستگاه مانیتور علائم حیاتی دست دوم به طور مستمر پارامترهای خاصی مانند امواج سیگنال قلب یا ، ضربان قلب، آریتمی، سرعت تنفس، فشار خون غیر تهاجمی، درصد اشباع اکسیژن خون، دما، فشار خون تهاجمی و دی اکسید کربن را اندازه گیری کرده و بر روی صفحه نمایش نشان می دهد. هم چنین در شرایط نامطلوب، هشدارهای لازم را به کادر درمانی اعلام می کند. هر کدام از پارامترهای نام برده یک ماژول نامیده می شوند. اکثر این ماژول ها بر روی تمام مانیتورهای علائم حیاتی قرار داده شده اند و ممکن است ماژول های دیگری بنا به درخواست خریدار به مانیتور علائم حیاتی اضافه شود.

یکی از قابلیت های مانیتور علائم حیاتی قابلیت اتصال آن به سیستم سانترال است. در بخش مراقبت های ویژه، در کنار هر تخت یک مانیتور علائم حیاتی قرار دارد و تمام این مانیتورها به سیستم سانترال وصل هستند و از طریق کادر درمان کنترل و مشاهده می شوند. عملکرد دستگاه به این صورت است که ورودی های اندازه گیری شده پس از تقویت و پردازش، به صورت شکل موج یا عدد نمایش داده می شوند.

هم چنین یک محدوده استاندارد برای هر یک از این پارامترها تعریف شده است که در صورت خروج مقدار اندازه گیری شده از این بازه استاندارد، سیستم هشدار دستگاه فعال می شود. در مواقعی که لیدها برای اندازه گیری ECG به درستی متصل نشده باشند نیز آلارم دستگاه به صدا در می آید.

اجزای دستگاه مانیتور علائم حیاتی:

• صفحه نمایش که در مدل های جدید لمسی است.
• صفحه کلید جهت تنظیمات گوناگون دستگاه.
• ماژول های مختلف که به آن ها اشاره کردیم.
• حسگرها که با توجه به ماژول های دستگاه شامل حسگر دما، کاف فشارسنج اتوماتیک، پروب ECG و پروب می باشند.
• برد تغذیه برای تبدیل ولتاژ برق شهری به ولتاژ مورد نیاز دستگاه.
• باتری دستگاه که به دو صورت اصلی و پشتیبان قرار داده شده است. باتری اصلی از نوع نیکل کادمیوم یا سرب و اسیدی است. باتری پشتیبان یک باتری ۳ ولتی کوچک است و برای مواقع اضطراری تعبیه شده است.

انواع مانیتور علائم حیاتی:

1. دستگاه با حساسیت پایین: این مدل دستگاه علائم حیاتی اولیه را نشان می دهد و می توان اندازه گیری دما یا NIBP را به آن ها اضافه کرد.
2. حساسیت متوسط: این دستگاه در بخش اورژانس و در جراحی های عمومی استفاده می شود.
3. حساسیت بالا: این نوع مانیتور در بخش مراقبت های ویژه یا برای بعد از بیهوشی اتاق عمل استفاده می شود و علاوه بر پارامترهای معمول، آریتمی، فشار خون تهاجمی و میزان دی اکسید کربن را نیز اندازه گیری می کند.

1. مانیتور Bed side که کنار تخت بیمار قرار می گیرد.
2. مانیتور سانترال که به سیستم مانیتورینگ مرکزی بیمارستان متصل می شود.
3. تله مانیتورینگ(Tele Monitoring).

1. مانیتور اورژانس
2. مانیتور فشار خون
3. مانیتور اتاق عمل
4. مانیتور CCU
5. مانیتور قند خون
6. مانیتور عملکرد تنفسی
7. هولتر مانیتورینگ

چه ماژول هایی با مانیتور علائم حیاتی اندازه گیری می شوند؟

1. نمایش امواج سیگنال قلب(ECG)، سیگنال تنفسی بیمار(Respiration)، نرخ ضربان قلب(Heart rate) و نرخ تنفس(Respiration rate).
2. ماژول درصد اشباع اکسیژن خون یا SpO₂: برای اندازه گیری آن از فناوری نوری استفاده می شود بنابراین باید دقت شود که عوامل مانند حرکت بیش از حد بیمار، نور زیاد محیط، قرار دادن نامناسب پروب، تداخل الکترمغناطیسی با دستگاه ام آر آی و افت جریان خون ناشی از شوک بیمار بر روی نتیجه حاصل اثر می گذارند.
3. اندازه گیری غیر تهاجمی فشار خون یا NIBP(Noninvasive blood pressure): در صورتی که نرخ ضربان قلب کمتر از ۴۰ یا بیشتر از ۲۴۰ باشد یا در اثر عواملی مانند آریتمی، ورم شدید، تغییرات سریع فشار خون و حرکت شدید بیمار این اندازه گیری با مشکل روبرو می شود.
4. اندازه گیری تهاجمی فشار خون IBP(invasive blood pressure): خروجی این پارامتر به صورت منحنی پیوسته نشان داده می شود.
5. دما یا Temperature: اندازه گیری دما یا اختلاف دما بین دو کانال که با استفاده از سنسورهای مخصوص انجام می شود.
6. درصد دی اکسید کربن CO₂: این میزان در بازدم بیمار اندازه گیری می شود و به صورت شکل موج نمایش داده می شود که با استفاده از آن می توان آپنه تنفسی را نیز تشخیص داد.

کاربرد دستگاه کوتر جراحی

دستگاه الکتروکوتر عموما در عمل های جراحی استفاده می شود. در بعضی از عمل های جراحی مانند جراحی های پوست، چشم، مغز و اعصاب و زنان به دلیل حسیاسیت بالایی که دارند، استفاده از کوتر جراحی دقت و ظرافت عمل جراحی را بالا می برد. مهم ترین کاربرد دستگاه الکتروکوتر متوقف کردن خونریزی در حین عمل جراحی به خصوص جراحی بافت هایی با عروق زیاد است. به همین منظور در دستگاه های جدید از گاز آرگون استفاده می شود. بهره مندی از این گاز باعث می شود بتوان خونریزی را در بافت هایی مانند مغز استخوان، ریه و اندام هایی با خونریزی فعال، سریع تر کنترل کرد.

اجزای مختلف دستگاه الکتروکوتر

کوتر جراحی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که می توان آن ها را به صورت زیر معرفی کرد:

• قلم تک قطبی یا مونوپولار که به آن الکترود فعال یا قلم کوتر هم گفته می شود و همان طور که عنوان شده در دست پزشک قرار گرفته و باعث ایجاد برش در بافت بدن بیمار می شود.
• الکترودهای قلم تک قطبی که در ابعاد و اندازه های مختلف ساخته و بر اساس نوع جراحی انتخاب می شوند.
• صفحه بیمار یا کوتر پلیت که همان الکترود غیر فعال است که از جنس سیلیکون هادی و نرم و انعطاف پذیر است و باید بر اساس بیشترین توان دستگاه در کم ترین ابعاد ممکن ساخته شود تا تماس کمتری با بدن بیمار داشته باشد و ایمنی لازم رعایت شود. این صفحه به وسیله کابلی به طول ۳ متر به دستگاه متصل می شود و هم چنین امکان اتصال آن به دستگاه های دیگری مثل و هم وجود دارد.
• پدال پایی برای فعال کردن ژنراتور دستگاه به کار می رود. پدال ها در دو رنگ ساخته می شوند که رنگ زرد مخصوص برش و رنگ آبی مخصوص انعقاد خون است.
• پنست دو قطبی که برای انعقاد خون استفاده می شود. تمام نقاط این قسمت عایق و ایمن است و در دست پزشک قرار می گیرد و تنها نوک آن هادی و مناسب برای ایجاد انعقاد است. این بخش هم به وسیله کابل مخصوص به دستگاه متصل می شود.

روش های عملکرد دستگاه الکتروکوتر

دستگاه الکتروکوتر به دو روش فعالیت می کند:

• مونوپولار یا تک قطبی: در این روش یک پروب در دست پزشک است و پلیت به بدن بیمار می چسبد. جریان الکتریکی به وسیله الکترود به به بافت مورد نظر پزشک در بدن بیمار می رود و برش را ایجاد می کند؛ پس از آن جریان به صفحه بیمار رفته و از طریق کابل آن به دستگاه بر می گردد. این روش بیشتر در عمل های جراحی استفاده می شود که احتمال خون ریزی در آن ها بیشتر است.
• بای پولار یا دو قطبی: قدرت الکتریسیته در این روش کم تر است و از آن در جراحی هایی استفاده می شود که به نقاط حساسی مثل اعصاب نزدیک تر بوده و احتمال آسیب و خونریزی در بافت های مجاور وجود دارد. در روش دو قطبی، کوتر پلیت از چرخه انجام عمل حذف می شود و جریان وارد شده، به وسیله همان ابزار خارج می شود. در روش بای پولار از یک پنست مخصوص استفاده می شود تا جریان در همان نقطه ایجاد شده محدود شود.

روش تک قطبی قدرت بیشتری نسبت به روش بای پولار یا دو قطبی دارد؛ هم چنین با استفاده از روش تک قطبی می توان ضایعات را با ظرافت بیشتری در مقایسه با روش دو قطبی برداشت. در اورولوژی در پروستاتکتومی و هم روش مونوپولار کاربردی بیشتری دارد.

نکات مهم در استفاده از الکتروکوتر

کوتر جراحی باید توسط فرد متخصص استفاده شود و در مسیر به کار گرفتن آن، توجه به نکات زیر کمک کننده است:

• دستگاه باید به منبع برق شهری متصل شود.
• پیش از استفاده از دستگاه، سلامت دستگاه و نحوه کارایی آن بررسی شود. در زمان تست و کالیبراسیون دستگاه باید به نشتی جریان فرکانس بالا، خروجی ژنراتور در یک مقاومت ثابت، تماس الکترود غیر فعال و برقراری کامل الکترودهای فعال و غیر فعال توجه کرد.
• شدت جریان ایجاد شده باید با توجه نوع عمل جراحی و محل آن مشخص شود.
• اگر از روش مونوپولار استفاده می شود، کوتر پلیت باید در زیر بدن بیمار و جای مناسب قرار گیرد. این صفحه باید به درستی زیر بدن بیمار گذاشته شود تا سوختگی ایجاد نکند. صفحه در جایی از بدن قرار می گیرد که جریان از قفسه سینه بیمار عبور نکند.
• اتصال کابل ها و سوکت ها به دستگاه بررسی شود.

نکات مهم در خرید مانیتور علائم حیاتی:

• کیفیت و اندازه صفحه نمایش
• توجه به بخشی که دستگاه قرار است در آن استفاده شود مانند اتاق عمل، مراقبت های ویژه و…
• تاییدیه هایی مانند FDA و نشان CE
• قابلیت استفاده برای بزرگسالان و نوزادان
• قیمت، گارانتی و خدمات پس از فروش معتبر
• تنوع در ماژول ها
• قابل حمل بودن
• هشدار صوتی و تصویری
• نوع پروب پالس اکسیمتر و قابلیت استفاده مجدد آن
• امکان اتصال به سیستم سانترال بیمارستان
• میزان حساسیت سیستم
• تعداد و نوع باتری و زمان استفاده از آن
• تعداد ورودی ها و نوع پروب سنجش دمای بدن
• سازگاری با دستگاه ام آر آی.

منبع:

آربون مد