رئیس انجمن روان‌شناسی تربیتی ایران، اعتیاد به فضای مجازی و شیفتگی نوجوانان برای «لایک» گرفتن را از جمله مشکلاتی دانست که پس از پاندمی کووید ۱۹ بیشتر شده است؛ به طوری که این دسته از نوجوانان زندگی انفرادی را درعین حضور در جامعه تجربه می‌کنند.
دکتر فریبرز درتاج در گفت‌وگو با ایواره، درباره اعتیاد نوجوانان به فضای مجازی و اینترنت اظهارکرد: بعد از شیوع ویروس کرونا مشکل اعتیاد نوجوانان به فضای مجازی و اینترنت به مسئله جدی‌تری تبدیل و از طرف خانواده‌ها قابل لمس‌تر شده است. ظهور رسانه‌های اجتماعی نحوه تعامل افراد با یکدیگر را تغییر داده و این امر بیشتر در سبک زندگی نوجوانان تاثیر گذاشته است. به طوری که نوجوانان ساعت‌های زیادی را در گوشی‌های خود یا در حال بازی هستند.
بنا بر اظهارات وی، نوجوانانی که به اینترنت معتاد هستند، دوستان کمتری دارند و زندگی اجتماعی محدودتری را تجربه می کنند.
زندگی انفرادی نوجوانان وابسته به فضای مجازی در عین حضور در جامعه
این استاد دانشگاه با بیان اینکه چنین نوجوانانی زندگی انفرادی را پشت سر می‌گذارند و ساعت‌ها با اینترنت و فضای مجازی خوشحال هستند، خاطرنشان کرد: اعتیاد به فضای مجازی همچنین فعالیت‌های بدنی آنها را کاهش می‌دهد و منجر به سبک زندگی ناسالم و بی‌تحرکی می‌شود و بر عملکرد تحصیلی نوجوان نیز تأثیر منفی می‌گذارد. اثر این موضوع تا حدی است که کمیسون امور کودکان و نوجوانان انگلستان اعلام کرده است تعداد زیادی از دانش‌آموزان در این مقطع سنی به دلیل اضطراب و تزلزل هویت، به شدت شیفته لایک‌ها و نظرات تاییدکننده کاربران در فضای مجازی هستند و آن را نوعی تایید اجتماعی می‌دانند.
رئیس انجمن روان‌شناسی تربیتی ایران، افزود: پیامد بسیار نامطلوب این مشکل این است که به ناگهان شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی از زندگی واقعی و اجتماعی برای این نوجوانان مهم‌تر می‌شود و در نبود یا عدم دسترسی به اینترنت به شدت نگران و مضطرب خواهند شد. همچنین احساس می‌کنند که نمی‌توانند رابطه‌شان را با شبکه‌های اجتماعی قطع کنند، چون به اعتماد به نفس آنها ضربه می‌زند.
وی معتقد است که حضور در شبکه‌های اجتماعی در حالی که مزایای بسیاری برای نوجوانان دارد اما همزمان می‌تواند آنها را از نظر احساسی و اجتماعی به شدت در معرض خطر قرار دهد.
زمینه‌ها و دلایل اعتیاد نوجوانان به فضای مجازی چیست؟
به گفته این روانشناس، در سطح خانوادگی و اجتماعی عواملی نظیر فرآیند ناقص جامعه‌پذیری در خانواده، کنترل و نظارت ضعیف والدین، مانند والدینی که از محل نوجوانان خود بی‌خبرند، روابط سرد عاطفی بین اعضای خانواده، گسیختگی خانوادگی، شکاف نسلی بین فرزندان و والدین، ارتباط والد – فرزندی ضعیف، فقدان حمایت خانوادگی، کاهش تعلق خاطر به مدرسه، بی‌اعتقادی به هنجارهای رسمی مدرسه، مشارکت نکردن در فعالیت‌های مدرسه و گروه همسالان، کارایی نداشتن مدرسه، ضعف رسانه‌های جمعی و خانواده در جامعه‌پذیر کردن و کنترل نوجوان، روحیه کنجکاوی نوجوانان و ابهام هویتی و … همه می‌توانند زمینه‌ساز ایجاد چنین رفتارها و مشکلات در نوجوان باشند.
درتاج در پایان سخنان خود خطاب به والدین توصیه کرد: والدین می‌توانند با یادگیری چگونگی شناسایی علائم هشدار دهنده زودرس، از شکل‌گیری اختلال در فرزند خود بکاهند. مقابله با شرایط تهدید کننده بهداشت و سلامت روان و اقدام زودهنگام به درمان نیز می‌تواند از افزایش شدت یا طول مدت اختلالات روانشناختی نوجوان جلوگیری کند. خانواده‌ها زمانی می‌توانند به وظیفه خود عمل کنند که در زمینه فرزندپروری، طرز رفتار، برخورد و تربیت نوجوان خود آگاهی کامل داشته باشند و دارای سبک فرزندپروری قاطع باشند، چون در این سبک احتمال گرایش فرزندتان به سمت آسیب‌های اجتماعی کمتر و احتمال داشتن یک فرزند سالم از نظر روانی و جسمی بیشتر است.
انتهای پیام