صادرات بخش کشاورزی، یکی از پایههای صادرات غیرنفتی ایران است که باوجود خشکسالیهای طولانی و کمبود آب، همچنان سهم خود را در تجارت خارجی کشور حفظ کرده است. گرچه ایران در مقابل این صادرات باید نهادههایی نظیر ذرت، سویا، دانههای روغنی و… وارد کند، اما از منظر ارزشافزوده، بخش قابلتوجهی از صادرات صنایع غذایی ایران در رده کالاهای با ارزشافزوده نسبتاً بالا قرار میگیرند.
بازار غذایی ایران در ۶۱ درصد آفریقا
بر اساس آمارهای رسمی، از ۵۴ کشور رسمی قاره آفریقا، محصولات غذایی و کشاورزی ایران در بازار ۳۳ کشور معادل ۶۱ درصد کل این کشورها موفق به جذب مشتری شده و روند صادرات آن نیز رو به رشد بوده است.
روح اله لطیفی، مدیرکل دفتر مطالعه و توسعه بازار سازمان تعاون روستایی، با اشاره به جمعیت یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفری قاره آفریقا، این قاره را بازاری مناسب برای ورود کالاهای متنوع ایران میداند و معتقد است ظرفیت کسب سهمیه از بازار غذا و کالای همه این کشورها وجود دارد.
او با اشاره به تأکید رهبر انقلاب بر توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشورهای قاره آفریقا، میگوید: در دو سال گذشته شاهد جهش مناسبی در صادرات به این قاره بودیم و امیدواریم با رفع موانع زیرساختی، میزان صادرات ایران به کشورهای آفریقایی تا چند سال آینده به بیش از ۱۰ میلیارد دلار برسد.
آفریقاییها طالب چه کالاهایی هستند؟
طبق آمارهای حوزه صادرات، کشورهای آفریقایی در ۸ ماهه امسال، مشتری طیف گستردهای از محصولات کشاورزی و غذایی ایران بودهاند. کالاهای خریداری شده از سوی این کشورها عبارت است از: آبمیوه، انواع شکلات، انواع شیرینی، لبنیات، خرما، زعفران، کیوی، ماهی، شیره و عصاره گیاهان، عسل، آبمعدنی، فرآوردههای غذایی از گوشت، پرندههای زینتی، مکمل غذایی، زردآلو، بکینگ پودر، کچاب گوجه، سیبزمینی آماده، چاشنی غذایی، کرفس، میوه خشک، ژل کیک، خاویار، لوبیا، سوسیس و کالباس، که بهصورت مستقیم به کشورهای آفریقایی صادر شده است.
فرصت ایجاد پایگاه غذایی در آفریقا
یکی از نکات قابلتوجه در مراوده با کشورهای آفریقایی که کشوری مانند چین بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهانی نیز روی آن متمرکز شده، فرصتهای تولید و سرمایهگذاری در حوزههای غنی نظیر کشاورزی و معادن است. کشورهای آفریقایی، باوجوداینکه عمدتاً از خاک حاصلخیز و آب فراوان بهرهمند هستند، باز هم جزو بزرگترین واردکنندگان مواد غذایی محسوب میشوند.
بر همین اساس، ضمن اینکه میتوان روی توسعه صادرات غذایی به این قاره حساب ویژه باز کرد، امکان استفاده از ظرفیتهای آنها برای تولید کالاهای غذایی در این کشورها و عرضه آنها در بازارهای بومی و منطقهای نیز وجود دارد. اتفاقی که بهعنوان نمونه، توسط یکی از بزرگترین برندهای غذایی ایران در حوزه لبنیات در بازار عراق تجربه شده و نتایج خوبی به دنبال داشته است.