نیروی مرموزی که ابوالهول را در مصر شکل داد/ عکس
مهسا منصوری: برای دههها، این نظریه مطرح میشد که ابوالهول بزرگ مصر ممکن است از ابتدا یک شکل طبیعی «شیر مانند» بوده که مصریان باستان آن را تغییر دادند تا به شکلی که امروزه تا حدودی پیدا است، در بیاید.
یک مطالعه جدید از دانشگاه نیویورک از دینامیک سیالات برای تجزیه و تحلیل استفاده کرد تا ثابت کند که آیا ایجاد چنین شکلی از طریق فرسایش بادی امکان پذیر است یا خیر. این تیم با ایجاد تپههای زیادی از خاک رس بنتونیت و پلاستیک و استفاده از آب جاری برای شبیهسازی فرسایش بادی، متوجه شد که شکلی شبیه به شیر میتواند به طور طبیعی شکل بگیرد.
اهرام بزرگ جیزه مسلماً چشمگیرترین پروژه ساخت و ساز جهان باستان هستند زیرا حدود ۲.۳ میلیون تخته سنگ آهک به تنهایی هرم بزرگ را تشکیل میدهند، اما نماد باشکوه دیگری در امتداد رود نیل وجود دارد که داستان شکلگیری مرموزتری دارد: ابوالهول بزرگ جیزه.
در مقالهای در سال ۱۹۸۱، زمینشناسی این نظریه را مطرح کرد که مصریان باستان ابوالهول را مانند اهرام از ابتدا خلق نکردهاند، بلکه بادهای بیابانی خطوط کلی ابوالهول را تشکیل دادهاند و سنگ تراشهای باستانی به این صخره، فقط چهرهای انسانی بخشیدهاند.
اکنون، دانشمندان دانشگاه نیویورک این نظریه را با ایجاد شکلهای زمینی مینیاتوری و شیر مانند، از خاک رس و با استفاده از دینامیک سیال آزمایش کردهاند و کشف کردهاند که ممکن است شکل این صخره الهامبخش مصریان برای ایجاد ابوالهول باشد.
این تیم در ابتدا چگونگی فرسایش خاک رس را مورد مطالعه قرار دادند. پس از ساختن چندین تپه رسی بنتونیتی با پلاستیک غیر قابل فرسایش، در انتهای بالادست هر یک، آب به موازات محور طولانی آن بر روی تپهها جاری شد. با گذشت زمان، آب خاک رس را از بین برد، اما پلاستیک غیر قابل فرسایش را دست نخورده باقی گذاشت و این تیم با ظاهری بسیار آشنا تحت تأثیر قرار گرفتند.
به گفتهی محققان، آنها از شباهت شکل بوجود آمده، به یک شیر نشسته یا یک شیر در آرامش شگفت زده شدند.در ابتدا ماده سیال در حال خوردن جامدات است، اما جامد سپس جریان سیال را مجبور میکند تا با شکل آن مطابقت داشته باشد، از این جریان تغذیه میکند و نرخ فرسایش و نحوه توزیع آن در سطح را تغییر میدهد.
در حالی که پلاستیک غیر قابل فرسایش در طبیعت وجود ندارد و یا حداقل به طور طبیعی وجود ندارد، اما قطعا ویژگیهای زمینشناسی که به نام «یاردانگ» شناخته میشوند، وجود دارند و شامل برآمدگیهای تیز و نامنظم از ماسه فشرده میشوند. محققان همچنین رنگی را به آب اضافه کردند تا با دقت بیشتری تجسم کنند که در صورت برخورد یک یاردانگ فشرده در بالادست، چگونه بادها میتوانند پشت ابوالهول را شکل دهند.
آنها در مورد یافته خود نوشتند: «انتشار رنگ در بالادست، خطوط فشردهشده زیر سر را نشان میدهد و این جریان تسریع شده، گردن را حفر میکند و اندامهای جلویی و پنجهها را آشکار میکند. این نتایج نشان میدهد که مردم باستان ممکن است با چه چیزی در بیابانهای مصر مواجه شدهاند و موجودی خارقالعاده را تصور کردهاند.»
بیشتر بخوانید:
زمینشناسی در ابتدا این نظریه را مطرح کرد که مصریان باستان سر ابوالهول را از یک یاردانگ طبیعی تراشیدهاند و به نظر میرسد مطالعه جدید محققان به کمک دینامیک سیالات، شواهد قانع کنندهای را به این نظریه ارائه میدهد. اما چه مجسمه ابوالهول جیزه یک شاهکار ساخته شده از ابتدا باشد یا یک شگفتی از مجسمهسازی طبیعت، چهره رواقی آن همچنان الهام بخش میلیونها بازدیدکننده در هر سال خواهد بود.
منبع: popularmechanics
۵۸۳۲۳