آشنایی با مواد استفاده شده در کامپوزیت دندان
در این مقاله به بررشی کامپوزیت دندان و مواد اصلی تشکیل دهنده آن می پردازیم پس در ادامه با ما همراه باشید.
مواد ماتریس رزین
این گونه مواد عمدتا برای بالابردن استحکام و مقاومت کامپوزیت دندان مورد استفاده قرار می گیرند. هر چه کیفیت این گونه مواد بیشتر باشد به طبع مقاومت ماده تولید شده نیز بالاتر و مرغوب تر می باشد. ماتریس رزین بر پایه متاکریلات بوده که خواص مکانیکی این مواد را بالا می برند. با پیشرفت هایی که در حوزه فناوری علوم پزشکی و بخصوص علوم دندان پزشکی شده است مواد بسیار محکم و با کیفیتی تولید و روانه بازار شده اند. نانو هیبریدی، میکرو هیبریدی علاوه بر ایجاد استقامت بالا زیبایی فوق العاده ای نیز به دندان های تحت کامپوزیت می بخشند.
مواد پر کننده
مواد پر کننده ای که در کامپوزیت دندان مورد استفاده میگیرند اغلب از جنس سرامیک، سیلیس یا کوارتز می باشند. این مواد تاثیر بسیار بالایی بر مقاومت آن دارند. هر چه قدر میزان مواد پر کننده در ماتریس رزین بیشتر باشد به همان اندازه نیز میزان استحکام آن بالا خواهد رفت. اگر در ترکیب ماتریس رزین از شیشه و یا سیلیس بیشتر استفاده شود درخشندگی و جلای مواد بالا می رود اما از طرف دیگر سبب کاهش استحکام مواد در برابر سایش و فرسودگی می شود.
مواد اتصال دهنده
یکی دیگر از انواع مواد استفاده شده در کامپوزیت دندان مواد اتصال دهنده است. مواد اتصال دهنده به کار رفته در کامپوزیت مواد پر کننده و مواد ماتریس رزین را به هم متصل کرده و به شکل قابل قبولی آن ها را به هم پیوند می دهند. باید توجه داشت که هر چه قدر میزان این اتصال دهنده بیشتر باشد استحکام به وجود آمده در این متد نیز بالا خواهد رفت.
نکته: کیفیت اتصال میان کامپوزیت و مینای دندان تا حد زیادی به تکنیک و مهارت دندان پزشک بستگی دارد. مهارت دندانپزشک در سفت کردن و فرم دهی آن بر روی مینای دندان از جمله موارد مهمی است که در استحکام و مقاومت آن تاثیر گذار می باشد.
موثر ترین مواد در استحکام کامپوزیت دندان
بهترین و موثر ترین موادی که در استحکام کامپوزیت دندان نقش دارند ماده ماتریس رزین از نوع نانو فیلر می باشد که در آن از یک مدل ذره معدنی در اندازه ۴۰ نانو متر به کار رفته است. نکته قابل توجه و فوق العاده در این مواد سایز ذره نمی باشد بلکه شاهکار و نکته جالب این است که فاز معدنی ذره ای را افزایش داده و به میزان لازم و یکنواخت در مواد تقسیم شده اند.
این دو کار سبب شده اند تا مقاومت ماده تشکیل شده نهایی به طرز قابل توجهی بالا برود. واقعیت امر این است که در زمان ساخت رزین کامپوزیت نانو هیبرید از مواد بیشتری که سبب مقاومت بیشتر ماتریس می شوند می توان استفاده کرد و این کار سبب ایجاد زیبایی و درخشندگی بی نظیری در مواد نیز خواهد شد.
عوامل تاثیر گذار در کیفیت کامپوزیت دندان
جنس و رنگ و البته استحکام از جمله موارد تاثیر گذار در کیفیت کامپوزیت دندان می باشند. دندان پزشکی که قصد انجام و ارائه این روش را برای بیمار خود دارد می تواند با انتخاب بهترین تکنیک و مرغوب ترین جنس مقاومت آن را تضمین کرده و فرایند عمل را به موفقیت طی نماید. داشتن مهارت و تجربه لازم و همچنین بکارگیری تکنیک ها و روش های منحصر به فردی که تنها از عهده یک دندانپزشک با تجربه بر خواهند آمد در کنار مراقبت های بعد از انجام آن سبب می شوند تا نتیجه نهایی شگفت انگیز و فوق العاده باشد.
لازم به ذکر است که اجرای این روش هر چند به نسبت سایر روش های ترمیمی مانند لمینت و ایمپلنت تقریبا آسان می باشد اما قرار دادن مواد بر روی مینای دندان نیاز به تجربه و دانش کافی دارد زیرا عدم تجربه و دانش کافی دندانپزشک در این کار سبب متورم شدن و التهاب لثه ها می شود که در این صورت مشکلات جدیدی برای بیمار به وجود خواهند آمد. نکته قابل توجه این است که مواد کامپوزیت دندان مانند لمینت دندان توسط لابراتوار تولید و ساخته نمی شود بلکه توسط خود دندان پزشک ساخته می شوند بنابراین کوچک تربن اهمال و بروز اشتباهی می تواند عواقب خطرناکی را برای افراد به دنبال داشته باشد.
تفاوت میان لمینت و کامپوزیت دندان چیست؟
تفاوت های اصلی میان لیمیت و کامپوزیت دندان معمولا در سه مورد خلاصه می شوند. این موارد عبارتند از:
۱- مقاومت: هر چند لیمنت هم نیاز به انجام مراقبت های لازم دارد اما لمینت نسبت به این روش دیرتر تغییر رنگ میدهد زیرا مقاومت آن بیشتر از کامپوزیت می باشد.
۲- تراش: برای اجرای کامپوزیت دندان نیازی به تراش دندان نمی باشد در حالی که در لمینت تراش دندان انجام می گیرد. بلیچینگ دندان به کمک لمینت ماندگاری بسیار بالایی داشته و حتی گاهی تحت شرایط خاص دائمی می باشد در صورتی که سفید کردن دندان ها در کامپوزیت موقتی و قابل بازگشت است.
۳- مدت زمان: کامپوزیت دندان برای اجرا نیاز به زمان زیادی ندارد و معمولا در یک جلسه انجام خواهد شد در حالی که برای لمینت کردن زمان بیشتری صرف می شود زیرا برای انجام آن باید قالب گیری دندان ها در لابراتوار انجام شود.