کلر باقیمانده چیست؟
به نقل از facebook.com ممکن است پس از گندزدایی ، آلودگی های میکروبی ثانویه ای در شبکه لوله کشی سلامت آب را تهدید کند. یکی از خصوصیات مهم کلر آزاد آنست که علاوه بر قدرت گندزدایی بالا جهت گندزدایی اولیه، پایداری شیمیایی لازم برای باقی گذاردن کلر باقیمانده را جهت رسیدن به اهداف ثانویه گندزدایی دارا می باشد.
تری هالومتان ها، محصول خطرناک کلرزنی
پمپ تزریق: تری هالومتان ها ( THM ) معمولترین محصول فرعی حاصل از کلرزنی به آبهای آشامیدنی هستند و غلظت آنها از دیگر مواد آلاینده بیشتر است. هنگامی که کلر به عنوان گندزدایی کننده در تصفیه آب بکار می رود، در اثر ترکیب کلر با مواد آلی موجود در آب تولید تری هالومتان ها یا هالوفرم ها را سبب می شوند. تری هالومتان های اصلی عبارتند از کلروفرم ، برمودی کلرومتان ، دی برموکلرومتان و برموفرم. شواهدی در دست است که این ترکیبات خاصیت سرطانزایی دارند.
در سال 1992 مجله امریکایی بهداشت همگانی گزارشی منتشر کرد که یک افزایش بین 15 تا 35 درصدی در انواع بخصوصی از سرطان برای افرادی که آب کلرزده مصرف می کنند نشان میداد. این گزارش همچنین بیان می کرد که مقدار زیادی از این اثرات ناشی از دوش گرفتن در آب کلرزده بود.
اثرات نوشیدن آب کلرزده شده بمدت چند دهه مورد بحث بوده اند. به هرحال بیشتر متخصصان حالا توافق دارند که بعضی ریسکهای قابل ملاحظه مرتبط با مصرف کلر و محصولات فرعی کلرزده شده وجود دارند.
کریپتوس پوریدیوم، با کلرزنی از بین نمی رود
کریپتوس پوریدیوم تک یاخته انگلی است که در آب رودخانه ها و دریاچه ها به وفور یافت می شود خصوصا در اماکنی که آب با مدفوع و فضولات حیوانات و پرندگان در تماس باشد وارد آب می شود. این انگل باعث ایجاد عفونت در روده انسان شده و بیماری به نام کریپتوس پوریدیوسیس را باعث می شود. این انگل نسبت به روشهای سنتی ضدعفونی آب مانند کلرزنی مقاوم بوده و از بین نخواهد رفت.
فرآیند کلرزنی امروزه یکی از متداولترین روشهای گندزدایی آب در دنیاست.
: تمام دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس (RO) قادر به حذف کلر باقیمانده از آب شهری می باشند. این عمل توسط فیلترهای کربن فعال (GAC) انجام می شود. دانه های کربن فعال دارای بار مثبت می باشند. این درحالی است که کلر محلول در آب دارای بار منفی است. در نتیجه کلر جذب سطوح دانه ها شده و از آب جدا می شود. لازم بذکر است از آنجا که بلافاصله پس از حذف کلر باقیمانده، آب مصرف می شود، لذا نگرانی از آلودگی های ثانویه در غیاب کلر باقیمانده بی مورد است.
اثرات مخرب کلر موجود در آبهای آشامیدنی کلرزده
“آب” فراوانترین ماده مرکب بر روی کره زمین است و بیش از 75 درصد جرم یک انسان را نیز، آب تشکیل می دهد. برای استفاده از آب، آن را ضدعفونی می کنند و در ایران و بسیاری از کشورهای دنیا نیز از “کلر” به عنوان ماده ضدعفونی کننده آب استفاده می شود. اما آیا این ماده شیمیایی که هم برای ضد عفونی شدن آب و هم در شوینده ها و سفیدکننده ها از آن استفاده می شود، برای اکوسیستم زیان دارد یا خیر؟
“آب” فراوانترین ماده مرکب بر روی کره زمین است و بیش از 75 درصد جرم یک انسان را نیز، آب تشکیل می دهد. برای استفاده از آب، آن را ضدعفونی می کنند و در ایران و بسیاری از کشورهای دنیا نیز از “کلر” به عنوان ماده ضدعفونی کننده آب استفاده می شود. اما آیا این ماده شیمیایی که هم برای و هم در شوینده ها و سفیدکننده ها از آن استفاده می شود، برای اکوسیستم زیان دارد یا خیر؟
“نصرت حیدری”، استاد دانشگاه و دکترای شیمی، در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در این رابطه می گوید: با وجود اینکه کلر خاصیت ضدعفونی کنندگی آب، مواد غذایی و سفیدکنندگی در شوینده ها را دارد اما گازی به شدت سمی و خطرناک است تا جایی که در طول جنگ جهانی اول از آن به عنوان گاز جنگی برای ایجاد خفگی و سرطان استفاده شده بود.
وی می افزاید: گاز کلر که در آب آشامیدنی از آن استفاده می شود، در دراز مدت باعث ابتلاء انسان به انواع سرطان مانند ریه، پستان و خون و … می شود، همچنین باعث سرگیجه و در محیط استخر نیز باعث ناراحتی در استخوانها، سوزش مخاط و در درازمدت در صورت غلظت بالا، باعث ایجاد زخم می شود.
وی به مضرات زیست محیطی کلر اشاره کرد و افزود: با دفع فاضلاب و جذب آن در خاک، چرخه کوری در محیط زیست ایجاد و به علت ضعف در نحوه بسته بندی و انتقال مواد شوینده در کارخانه ها، به محیط زیست نیز صدمه وارد می شود.
دکتر “جابر مازندرانی”، متخصص پوست و مو نیز، در رابطه با اثرات احتمالی استفاده از آب کلرزده بر روی انسان، می گوید: کلر افزوده شده در آب شرب، که از آن برای رفع تشنگی استفاده می کنیم، باعث ایجاد بیماریهای قلبی و عروقی شده، اثر بدی بر روی رشد حیوانات بر جای می گذارد.
وی با اشاره به تاثیرات منفی آب کلرزده بر روی پوست بدن انسان، تصریح کرد: آب لوله کشی که از آن به عنوان شست وشو و استحمام و نیز در استخرها برای شنا کردن استفاده می شود، باعث خشکی پوست بدن، تخریب پروتئین لایه های پوست، آسیب به لایه دفاعی پوست و باعث تحریک و خارش پوست می شود.
دکتر “رشیدی”، متخصص دیگر پوست و مم نیز در این رابطه می گوید: اکثر شوینده ها و سفیدکننده های مورد استفاده مردم، دارای کلر با غلظت بالا بوده که خاصیت سوزانندگی، تحریک کنندگی، حساسیت شدید، خشکی پوست و ایجاد تاول دارد و بیشتر مردم نیز از خارشهای پوستی گله مند هستند.
حتی تماس آب کلرزده با موهای انسان در موقع شست وشوی سر، باعث حساسیت و ریزش مو و مشکلات دیگری می شود.
رشیدی با بیان اینکه در هر شکل ممکن، استفاده از کلر در شوینده ها و آب آشامیدنی به سلامتی انسان صدمه وارد می کند، تصریح کرد: حتی اگر میزان غلظت کلر در آب کم باشد، در برخی افراد که زمینه حساسیت در آنها بیشتر است، برای آنان مضر و آسیب زا خواهد بود.
دکتر “علی شمسایی”، که در زمینه زالودرمانی فعالیت می کند، می گوید: آبزیان و به خصوص زالوها در آب کلرزده، به خاطر وجود ماده شیمیایی و خطرناکی همچون کلر، بیش از دو ماه نمی توانند زنده بمانند و حتما برای نگهداری آنها باید از آب رودخانه، چاه، چشمه یا قنات استفاده کرد.
اما، یک کارشناس بهداشت محیط آذربایجان غربی معتقد است: در حال حاضر هیچ رابطه ای بین میزان کلر موجود در آب آشامیدنی کلرزده با سرطان وجود ندارد.
“محمدرضا آرمیون” افزود: هم اکنون در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا همچنان از به علت مزایای فراوان آن، از جمله قیمت مناسب، کارایی بالا و گندزدایی استفاده می کنند.
اما نکته جالب اینکه، افرادی که در این گزارش در مورد مضرات فراوان کلر سخن گفتند، جایگزینی مناسبی برای آن عنوان نمی کردند و در نهایت، دکتر “حسین روازاده”، محقق و پژوهشگر در طب سنتی و اسلامی، در این مورد می گوید: بر روی آب آشامیدنی نباید هیچ تغییری داد بلکه اگر آن را از یک منبع “مسی” که خاصیت ضد عفونی کنندگی آب را دارد، عبور دهیم و سالم به دست مردم برسانیم، کفایت می کند.
وی افزود: در کشور کانادا از لوله کشی مسی برای ضد عفونی کردن آب آشامیدنی استفاده می شود.
مضرات کلر موجود در آب بسیار زیاد میباشد از آنجایی که کلر از جمله مواد ضد عفونی کننده ای است که کاربردهای زیادی دارد، اما این ماده می تواند روی پوست و موی شما نیز تاثیرات نامطلوبی ایجاد کند.
کلرزنی امروزه به عنوان متداولترین روش گندزدایی آب آشامیدنی در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. اما استفاده از کلر علیرغم اینکه مزایا و فواید بسیاری به همراه دارد، دارای معایب و مضراتی نیز هست. به همین دلیل متخصصان ضمن توصیه روشهای جایگزین کلرزنی، تاکید دارند که کلر باقیمانده در آب شهری، در نقطه مصرف و درست قبل از نوشیدن، از آب حذف شود.
کریپتوس پوریدیوم، با کلرزنی از بین نمی رود
کریپتوس پوریدیوم تک یاخته انگلی است که در آب رودخانه ها و دریاچه ها به وفور یافت می شود خصوصا در اماکنی که آب با مدفوع و فضولات حیوانات و پرندگان در تماس باشد وارد آب می شود. این انگل باعث ایجاد عفونت در روده انسان شده و بیماری به نام کریپتوس پوریدیوسیس را باعث می شود. این انگل نسبت به روشهای سنتی ضدعفونی آب مانند کلرزنی مقاوم بوده و از بین نخواهد رفت.
بهترین راه حذف انگل کریپتوس پوریدیوم ، جوشاندن آب است. البته روش هایی نظیر اسمز معکوس نیز می تواند در حذف این انگل از آب موثر باشد. استفاده از اشعه ماوراء بنفش وروش اولترافیلتراسیون UF نیز توصیه می شود.
اثرات مخرب کلر موجود در آبهای آشامیدنی کلرزده
“آب” فراوانترین ماده مرکب بر روی کره زمین است و بیش از 75 درصد جرم یک انسان را نیز، آب تشکیل می دهد. برای استفاده از آب، آن را ضدعفونی می کنند و در ایران و بسیاری از کشورهای دنیا نیز از “کلر” به عنوان ماده ضدعفونی کننده آب استفاده می شود. اما آیا این ماده شیمیایی که هم برای ضد عفونی شدن آب و هم در شوینده ها و سفیدکننده ها از آن استفاده می شود، برای اکوسیستم زیان دارد یا خیر؟
“آب” فراوانترین ماده مرکب بر روی کره زمین است و بیش از 75 درصد جرم یک انسان را نیز، آب تشکیل می دهد. برای استفاده از آب، آن را ضدعفونی می کنند و در ایران و بسیاری از کشورهای دنیا نیز از “کلر” به عنوان ماده ضدعفونی کننده آب استفاده می شود. اما آیا این ماده شیمیایی که هم برای ضد عفونی شدن آب و هم در شوینده ها و سفیدکننده ها از آن استفاده می شود، برای اکوسیستم زیان دارد یا خیر؟
“نصرت حیدری”، استاد دانشگاه و دکترای شیمی، در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، در این رابطه می گوید: با وجود اینکه کلر خاصیت ضدعفونی کنندگی آب، مواد غذایی و سفیدکنندگی در شوینده ها را دارد اما گازی به شدت سمی و خطرناک است تا جایی که در طول جنگ جهانی اول از آن به عنوان گاز جنگی برای ایجاد خفگی و سرطان استفاده شده بود.
وی می افزاید: گاز کلر که در آب آشامیدنی از آن استفاده می شود، در دراز مدت باعث ابتلاء انسان به انواع سرطان مانند ریه، پستان و خون و … می شود، همچنین باعث سرگیجه و در محیط استخر نیز باعث ناراحتی در استخوانها، سوزش مخاط و در درازمدت در صورت غلظت بالا، باعث ایجاد زخم می شود.
کلر باقیمانده چیست؟
ممکن است پس از گندزدایی ، آلودگی های میکروبی ثانویه ای در شبکه لوله کشی سلامت آب را تهدید کند. یکی از خصوصیات مهم کلر آزاد آنست که علاوه بر قدرت گندزدایی بالا جهت گندزدایی اولیه، پایداری شیمیایی لازم برای باقی گذاردن کلر باقیمانده را جهت رسیدن به اهداف ثانویه گندزدایی دارا می باشد.