جلوگیری از سیاه شدن ظروف مسی را بیاموزید

این مطلب از سایت بازار مس به دنبال پاسخگویی به سوالاتی مانند چرا ظرف مسی سیاه می شود یا چرا ظرف مسی سبز می شود، است و علاوه بر پاسخگویی به این سوالات، روش های موثر جلوگیری از تغییر رنگ ظروف مسی و تمیز کردن آنها را نیز بیان می کند. بعد از مطالعه این مطلب می توانید با دید بهتری اقدام به یا ظروف آشپزخانه مسی کنید.

آیا ظروف مسی تغییر رنگ میدهند؟

ظروف مسی مانند تمامی ظروف در صورتی که به شیوه ی درست نگهداری نشوند و در معرض عوامل مختلف قرار بگیرند تیره و کدر می شوند و دیگر مانند سابق خوش رنگ نخواهند بود. تغییر رنگ مس می تواند باعث کاهش جذابیت این فلز و عدم تمایل به استفاده از ظروف مسی شود. خصوصا اینکه قیمت سینی مسی گرد و بطور کلی ظروف مسی بالاست و تغییر رنگ آن ناخوشایند خواهد بود.

ظروف مسی تحت تاثیر عوامل مختلفی تغییر رنگ می دهند که یکی از این عوامل حرارت و دمای بسیار است. زمانی که ظرف مسی در معرض حرارت بسیار قرار می گیرد قلع موجود در آن از بین رفته و همین امر باعث تغییر رنگ می شود. تاثیر این عامل به خصوص در مواقعی که ظرف مسی خالی در معرض حرارت قرار گیرد دو چندان می شود.َ

از طرفی شستن این ظروف با وسایل و مواد نامناسب نیز می تواند باعث از بین رفتن قلع و به تبع آن تغییر رنگ ظروف مسی شود. ظروف مسی که تغییر رنگ می دهند ممکن است به رنگ سبز و یا سیاه تبدیل شوند که هر کدام تحت تاثیر عوامل مختلفی تغییر رنگ می دهند. در ادامه به توضیح دلایل سبز یا سیاه شدن ظرف مسی می پردازیم.

چرا ظرف مسی سبز می شود؟

در پاسخ به این پرسش که چرا ظرف مسی سبز می شود می توان گفت که فلز مس مانند اکثر فلز ها با گذشت زمان و قرار گرفتن در معرض آب و هوای مختلف رنگ اصلی خود را از دست می دهد و سبز می شود. به فرایندی که طی آن فلز در معرض هوا تغییر رنگ می دهد اکسیداسیون گفته می شود.

در این فرایند مس تعدادی از الکترون های سطح خود را از دست می دهد و به رنگی متمایل به سبز یا آبی تبدیل می شود. عوامل مختلفی مانند وجود رطوبت در هوا می تواند باعث سرعت بخشیدن به این فرایند شود. بنابراین قرار دادن ظروف مسی در محیط های مرطوب و نمناک نیز می تواند باعث تغییر رنگ آنها به رنگ سبز شود. می توانید برای مشاهده فروشگاه نیازت وارد شوید و اطلاعات و تصاویر محصولات را ببینید.

همانطور که گفته شد فرایند اکسیداسیون در اکثر فلزات صورت می گیرد و علاوه بر تغییر رنگ باعث از بین رفتن آن فلز می شود، اما اکسیداسیون در مس باعث مقاومت تر شدن آن و طول عمر ظروف ساخته شده از این فلز می شود.

چرا ظرف مسی سیاه می شود؟

بسیاری از افرادی که از ظروف مسی استفاده می کنند این دغدغه را دارند که چرا ظرف مسی سیاه می شود؟ مهم ترین و شاید اصلی ترین عاملی که باعث سیاه شدن ظرف های مسی می شود، قرار گرفتن آنها در برابر حرارت مستقیم و زیاد است. بسیاری از افراد از این موضوع اطلاعی نداشته و ظرف را در معرض شعله های بسیار قرار می دهند. مثلا جهت گرم کردن شیر و یا درست کردن قهوه در قهوه جوش مسی، آنرا در معرض روی شعله زیاد گاز قرار می دهند. این امر به مرور زمان و با استفاده بیشتر سبب تیره و سیاه شدن ظرف های مسی می شود.

بنابراین ظروفی که از مس ساخته شده اند در معرض شعله های بسیار با مواد غذایی موجود در آن واکنش می دهند و سبب سیاه شدن این ظروف می شوند. یکی دیگر از عوامل سیاه شدن ظرف های مسی، آب و هوا است که طبق واکنش اکسیداسیون سبب سیاه شده ظرف ها می شود.

کلر و سایر مواد ضدعفونی کننده موجود در آب و نیز نگهداری غذا در ظرف های مسی برای مدت زمان طولانی از دیگر عوامل کدر و سیاه شدن ظروف مسی به مرور زمان می باشند. غذاهای مانده را می توان در ظرف هایی از جنس شیشه و یا پلاستیک نگهداری کرد.

روش های تمیز کردن یا مقابله با تغییر رنگ ظروف مسی کدامند؟

همانگونه که عوامل بسیاری می توانند سبب تغییر رنگ ظروف مسی شوند، روش های متعددی نیز برای مقابله با این امر و تمیز شدن ظروف مسی وجود دارد. یکی از روش های جلوگیری از تغییر رنگ این ظروف قرار دادن آنها روی شعله های کم و ملایم است. در صورت تغییر رنگ نیز استفاده از موادی مانند سرکه، نمک و لیمو، رب گوجه، آرد و غیره می توانند ظروف را به رنگ طبیعی خود باز گردانند. همه این مواردی که گفته شد و چندین روش علاوه بر آن به طور کامل  در مقاله ی برایتان آورده ایم؛ امیدواریم که برایتان مفید واقع شود.

طبق توضیحات گفته شده ظروف مسی جزء ظروف پرمصرف است و بسیاری آن را بخاطر فواید منحصر به فرد استفاده می کنند، اما این ظروف ممکن است تحت شرایط مختلف مانند فلزات دیگر تغییر رنگ دهند. عواملی مانند محیط های مرطوب، حرارت بسیار، مواد ضدعفونی کننده موجود در آب از جمله عوامل تغییر رنگ ظرف های مسی می باشند، اما تیرگی این ظروف را می توان با صرف هزینه اندک برطرف کرد. بنابراین در نگهداری و استفاده از ظروف مسی باید بسیار دقت کرد تا از سیاه و سبز شدن آن جلوگیری کرد. با توجه به تمامی نکات ذکر شده تمامی ظروف مسی را می توان به طور سالیانه قلع اندود کرد و از رنگ زیبای و جذاب آنها استفاده کرد.

ترفندهای سفید کردن ظروف مسی

یکی از ظروف قدیمی که امروزه کاربرد بسیار زیادی در فضای آشپزخانه‌ها دارد ظروف مسی قدیمی می‌باشد. این ظروف علاوه بر رنگ و ظاهر منحصر به فردی که دارد تاثیرات بسیار مناسبی بر بدن می‌گذارد و در  درمان برخی از بیماری‌ها می‌تواند تا حد زیادی موثر باشد.

آشپز‌ها در سراسر جهان، ارزش زیادی برای ظروف مسی قائل هستند؛ چراکه این ظرف‌ها، بالاترین میزان انتقال حرارت را در میان سایر ظروف دارند. علاوه‌براین، گرمای یک‌نواخت این ظرف‌ها به پخت بهتر و یک‌دست غذا کمک می‌کند.

مطالعات جدید نشان داده‌اند که مس دارای مواد ضدمیکروبی است که در برخورد با میکروب‌ها، آن‌ها را ازبین می‌برد. این ویژگی، یکی دیگر از مزایای آشپزی با این نوع ظرف‌ها است. اما حفظ درخشش و تمیز کردن ظروف مسی با استفاده از روش‌های قدیمی می‌تواند کار دشوار و طاقت‌فرسایی باشد. با چند روش خانگی، می توان درخشش را به ظرف‌های مسی بازگرداند.

تمیز کردن ظروف مسی با روش‌های خانگی

·         استفاده از سس کچاپ یا رب گوجه فرنگی

شاید فکر کنید که استفاده از سس گوجه‌فرنگی و رب گوجه برای تمیز کردن ظروف مسی چندان کارآمد نیست، ولی این تصور اشتباهی است. نمک و سرکه‌ موجود در سس گوجه به تمیز کردن ظروف مسی کمک می‌کند. از طرفی می‌توانید با موم عسل و روغن زیتون، پولیشی طبیعی تهیه کنید تا درخشش ظرف مسی شما چند برابر شود. این روش برای پولیش سطوح چوبی نیز کاربرد دارد.

·         تمیز کردن ظروف مسی با نمک و سرکه

 روی سطح ظرف مسی مقداری نمک بپاشید. سپس سرکه سفید را روی آن بریزید و صبر کنید. در این مرحله با اسکاچ روی سطح ظرف بکشید و مواد را همه جای آن پخش کنید.
در صورتی که ظرف شما خیلی تیره و آلوده است، می‌توانید دوباره روی سطح آن نمک و سرکه بریزید.
بعد از تمیز کردن ظروف مسی آن‌ها را به خوبی با یک پاک کننده ملایم نظیر مایع ظرف شویی یا پودر لباس شویی بشویید تا این ظروف، دیگر بوی سرکه ندهند.

·         استفاده از محلول در حال جوش سرکه و نمک

یک قاشق غذاخوری نمک، یک پیمانه سرکه و کمی آب را درون یک قابلمه استیل ریخته و با یکدیگر ترکیب کنید. قابلمه را روی اجاق گاز با درجه حرارت متوسط قرار دهید.
ظرف مسی را درون قابلمه قرار داده و تا از بین رفتن کامل جرم و سیاهی‌های آن فرصت دهید در محلول در حال جوش باقی بماند.

·         استفاده از ترکیب سرکه، نمک و آرد

ترکیب سرکه، نمک و آرد یکی از بهترین روش‌ها برای تمیز کردن ظروف مسی و سفید کردن آنهاست. نمک موجود در این ترکیب به خاصیت اسیدی سرکه کمک می‌کند تا از سطح تیره ظرف عبور کند. نمک نیز به عنوان عاملی ساینده عمل می‌کند. ولی عنصر جادویی این ترکیب، همان آرد است که تأثیر سایندگی زیادی دارد. برای استفاده از این روش لازم است اقدامات زیر را انجام دهید:

یک پیمانه سرکه سفید را با یک قاشق غذا خوری نمک به خوبی ترکیب کنید.
سپس به آرامی آرد (سفید) را به محلول اضافه کنید.
این محلول را روی ظرف مسی بمالید.
فرصت دهید این محلول به مدت نیم ساعت تا یک ساعت روی آن بماند.
سپس ظرف را با آب گرم آبکشی کنید.
دقت داشته باشید که هرچه بیشتر این مواد روی ظرف باشد، اثر بخشی بیشتری خواهد داشت.

·         تمیز کردن ظروف مسی با لیمو و نمک

لیمو ماده‌ای است که به طور تقریبی در تمامی روش‌های شستشو و لکه‌بری کارایی دارد. می‌توان گفت که ترکیب لیمو و نمک می‌تواند هر لکه‌ی تیره و کدری را تمیز کند. خاصیت اسیدی لیمو در مخلوط با نمک می‌تواند از خوردگی سطوح عبور کرده و لکه‌های ظروف را تمیز کند.

برای استفاده از این روش به لیمو، نمک و حوله نیاز دارید. سپس اقدامات زیر را انجام دهید:

لیمو را نصف کرده و آن را در ظرف نمک فرو ببرید تا سطح لیمو به صورت کامل با نمک پوشیده شود.
لیموی آغشته به نمک را روی سطح مسی کشیده تا فلز درخشان زیر آن پدیدار شود.

دقت داشته باشید که لیمو حتما باید به نمک آغشته باشد. پس حتما تکه‌ی لیمو را بار دیگر در ظرف نمک بغلتانید و سپس آن را روی بخش‌های دیگر ظرف بکشید.
این کار را تکرار کنید تا تمامی سطح ظرف مسی شما از سیاهی پاک شود.
بعد از پاک شدن همه لکه‌ها، سطح مسی را با حوله پاک کنید.
سپس این کار را با یک حوله‌ی خشک تکرار کنید تا ظرف شما درخشان شود.

·         استفاده از قره قوروت

برای این کار باید در گام نخست، کمی قره قوروت روی ظرف مسی بمالید طوری که همه قسمت‌ها را بپوشاند.
سپس با اسکاج روی ظرف را به خوبی بسایید.
زمانی که لکه‌ها به صورت کامل، از بین رفت، ظرف را با آب گرم و صابون بشویید و با دستمال خشک کنید.

·         استفاده از سرکه و جوش شیرین

برای تمیز کردن ظروف مسی خود، می‌توانید خمیری از سرکه و جوش شیرین را روی ظرف مسی بکشید. برای این منظور، فقط به سرکه، جوش شیرین و حوله یا دستمال نیاز دارید.
مقداری جوش شیرین را درون ظرفی بریزید.
به همان اندازه سرکه به ظرف اضافه کنید.
مواد را به خوبی ترکیب کنید تا حباب‌ها از بین بروند.
خمیر آماده‌شده را با یک قلم‌مو روی ظرف کشیده تا سطح آن به صورت کامل پوشیده شود.
فرصت دهید که این خمیر برای زمان ۳۰ دقیقه روی ظرف باقی بماند.
با حوله‌ای تمیز، خمیر خشک‌شده را از روی ظرف پاک کنید.
با همان حوله، تمامی سطح مسی را تمیز کنید تا درخشش فلز روی ظرف ظاهر شود.

·         استفاده از اسید سولفوریک

اسید سولفوریک بهترین ماده برای از بین بردن اکسیداسیون ظروف مسی است. دقت داشته باشید که این ماده فقط برای تمیز کردن مس استفاده می‌شود و ممکن است با فلزات دیگر واکنش خوبی نشان نداده و آن‌ها را لکه دار یا حتی سوراخ کند.

برای تمیز کردن ظروف مسی با استفاده از این روش باید اقدامات زیر را انجام دهید:
اسید سولفوریک و آب را با توجه به اندازه ظرف مسی با یکدیگر مخلوط کنید.
دستور درصد ترکیب مواد روی بسته‌ی اسید سولفوریک نوشته شده است. لازم است این کار را با استفاده از دستکش پلاستیکی انجام دهید.
ظرف مسی یا قسمتی از ظرف که مسی است را درون محلول قرار دهید.
هنگامی که جوشیدن آن به پایان رسید، ظرف مسی را به صورت کامل بشویید.
پس از شستشو، ظرف مسی را در هوای خشک و خنک قرار دهید تا خشک شود.

استفاده از لیمو و جوش شیرین

استفاده از مخلوط لیمو و جوش شیرین نیز در تمیز کردن ظروف مسی بسیار موثر است. جوش شیرین به عنوان یک ماده ساینده عمل کرده و به خاصیت اسیدی لیمو کمک می‌کند تا به سطح ظرف مسی نفوذ کند.

برای استفاده از این روش به لیمو، جوش شیرین و حوله یا دستمال آشپزخانه نیاز دارید. سپس اقدامات زیر را انجام دهید:

مقداری جوش شیرین را در یک ظرف بریزید.
آب لیمو را گرفته و به جوش شیرین اضافه کنید تا خمیری روان ایجاد شود.
نگران گاز و حباب‌ها نباشید و دو ماده را خیلی خوب با یکدیگر ترکیب کنید.
خمیر را با یک قلم‌مو، روی تمام سطح مسی بکشید.
فرصت دهید که خمیر برای زمان ۳۰ دقیقه روی ظرف باقی بماند. برای تأثیر بهتر می‌توانید پس از چند دقیقه، خمیر بیشتری را روی ظرف بزنید.
بعد از اینکه زمان مقرر تمام شد، با دستمالی تمیز، خمیر خشک شده را از روی ظرف پاک کنید.
سپس با آب گرم و سایر مواد شوینده، ظرف مسی خود را به خوبی بشویید.

·         استفاده از ماست برای تمیز کردن ظروف مسی

روش بعدی تمیز کردن ظروف مسی با استفاده از ماست است. برای این کار باید یک دستمال را به مقداری ماست آغشته کنید. سپس ظرف مورد نظر با با این دستمال تمیز نمایید. در نهایت نیز باید ظرف را آبکشی نموده و خشک کنید.

استفاده از آبغوره و نمک برای براق کردن ظروف مسی

آبغوره حالت اسیدی دارد و می‌تواند به خوبی ظروف مسی را تمیز کنید. برای این کار باید مقداری آبغوره و نمک را در یک ظرف ترکیب کنید. سپس با استفاده از یک دستمال نرم ظرف را با این ترکیب بشویید. در نهایت ظرف را با آب ولرم آبکشی کنید.

چند نکته مهم درباره تمیز کردن ظروف مسی

در صورتی که ظروف مسی را بادستمال آشپزخانه و مقداری روغن گیاهی پوشش دهید، از سیاه شدن ظروف مسی در بلند مدت پیشگیری می‌کنید.‌

می‌توانید در عوض نمک یا جوش شیرین در مخلوط با لیمو یا سرکه، از کرم تارتار استفاده کنید.

رطوبت زیاد موجب سیاه شدن ظروف مسی می‌شود.

این روش‌ها را می‌توان برای پاک‌سازی آلیاژ‌های دیگر مس، نظیر برنز و برنج نیز استفاده کرد.

لوازم زینتی مسی که با لاک الکل مخصوص پوشیده شده‌اند، به راحتی با مایع ظرف‌شویی تمیز می‌شوند.

هیچ گاه برای شستن ظروف مسی آن‌ها را در ماشین ظرفشویی قرار ندهید و همیشه بعد از شستن ظرف مسی، آن را با حوله‌ای نرم خشک کنید. هیچ گاه از قابلمه مسی برای نگه داشتن غذا استفاده نکنید و فقط باید برای پخت از آن استفاده شود.

برای جلوگیری از زنگ زدن ظروف مسی قلم مو را در آب پیاز فرو کرده و آن را روی ظروف مسی بمالید. مرغوبترین مس و ظروف مسی در استان زنجان تولید می‌شود که سرخ رنگ و شفاف است، اما رنگ ظروف تقلبی، زرد متمایل به مات بوده و ناخالصی در آن بیشتر است. مسگران متبحر و قدیمی می‌توانند ظروف مسی اصل را از تقلبی تشخیص دهند، بنابراین برای خرید این نوع ظروف از مراکز معتبر آن را خریداری نمایید.