آموزش پارتیشن بندی هارد دیسک در ویندوز و لینوکس ویدیو
ریکاوری اطلاعات هارد اکسترنال و پارتیشن بندی آن چگونه است؟ امروز قصد دارم به شما یاد بدم که چطور هارددیسک رو پارتیشنبندی کنید. همونطور که میدونید، زمانی که ما یک هارد نو تهیه میکنیم یا زمانی که قصد داریم حجم درایوهای یک هارد قدیمی رو تغییر بدیم، به نیاز داریم. اگه توجه کرده باشین و تا حالا کار شما به مراکز کامپیوتری افتاده باشه، طوری از پارتیشن بندی هارد غول بیشاخ و دم ساختن که هرکی ندونه انگار این دوستان دارن آپولو هوا میکنن. ساده بهتون بگم، اصلا از این خبرا نیست. شاید یکی از سادهترین مباحث در علم کامپیوتر، همین پارتیشن بندی هارد باشه.
از شما دعوت میکنم با من همراه باشید تا نحوهی پارتیشنبندی در یک شیوهی بسیار آسون و کاربردی رو به شما یاد بدم که در اکثر ویندوزها مثل ویندوز 10 و 8 اجرا و تست شده. بعد از اون به سراغ پارتیشنبندی در سیستمعامل اوبونتو میریم.
قبل از شروع آموزش پارتیشنبندی قصد دارم توضیح مختصری دربارهی پارتیشن بندی بهتون بدم. دوستان! اکثر شما با My Computer یا This Pc در ویندوز آشنا هستید. بعد از باز کردن این قسمت، با درایوهایی با حجمهای مختلف روبهرو میشین. نکته اینجاست که همهی این درایوها (البته اگه روی سیستم شما تنها یک هارد دیسک نصب شده باشه) درواقع فضای یک هارد دیسک هستن که توسط سیستمعامل یا برنامههای مجزا به چند تیکه تقسیم شدن تا شما بتونید فایلهاتون رو دستهبندی کنین.
چرا باید هارد رو پارتیشنبندی کنیم؟
شاید برای خیلی از دوستان سوال شده باشه که چرا ما باید هارددیسک رو پارتیشنبندی کنیم؟ یا آیا اطلاعات هارد قابل بازیابی است؟
خب باید بگم که هارد نو بهخودیخود کار نمیکنه و یکبار باید فرمت بشه و اگه پارتیشنبندی نشه، اصلا در قسمت درایوهای فعال کامپیوتر نمایش داده نمیشه.
به علاوه پارتیشنبندی هارد و تقسیم فرضا یک دیسک 1 ترابایتی به سه درایو، میتونه خیلی مفید باشه. مثلا فرض کنید شما کل هارد رو به یک پارتیشن تبدیل کردین و ویندوز خودتون رو روی همون پارتیشن نصب کردین. کنار ویندوز هم فایلها و اطلاعاتتون رو ریختین. حالا تقی به توقی خورده و ویندوز شما دچار مشکل شده. برای نصب ویندوز هم باید درایو ویندوز فرمت بشه!
البته بایدی در کار نیست. میشه ویندوز دوم رو هم روی همون درایو نصب کرد اما فایلهای ویندوز قدیمی هم باقی میمونن. حتی ممکنه هنگام بوت ویندوز هر بار مجبور باشین از بین دو ویندوز، یکی رو برای بوت انتخاب کنین.
پس اگه درایو ویندوز قبلی فرمت بشه اصولیتره.
اگه بخوام یک مثال دیگه براتون بزنم، میتونم به سنگین و کند شدن درایوهای شلوغ که پر از پوشه و فایل هستن اشاره کنم. اگه در یک درایو ده تا فایل 90 گیگابایتی داشته باشین، در کسری از ثانیه پس از وارد شدن به اون درایو میتونین فایلها رو ببینید. اما همون درایو اگه از ریزفایلها و پوشههای زیاد پر شده باشه، کلی طول میکشه تا لود بشه و فایلهاش دستهبندی بشن که واقعا میتونه آزاردهنده باشه.
البته دلایل دیگهای مثل دستهبندی درایوها یا ساماندهی اونها بر اساس نوع فایل هم میتونه یکی از مزایای پارتیشنبندی هارد باشه. این روش مخصوصا برای دوستانی مفیده که قصد دارن فیلمهاشون در یک درایو باشه یا برنامه و بازیهاشون رو در یک درایو نصب کنن تا مجبور نباشن هر بار دنبال یک فایل از این درایو به درایو دیگه برن.
در آخر هم بعضیها مثل من میخوان که روی کامپیوتر خودشون هم ویندوز داشته باشن هم اوبونتو و قطعا این دو سیستمعامل با توجه به تفاوتشون بهصورت مشترک روی یک داریو نصب نمیشن.
من در این قسمت قصد دارم روش پارتیشنبندی این ویندوزها رو بگم و سپس نحوه ریکاوری فلش مموری را خواهم گفت. اما با توجه به اینکه روش پارتیشنبندی در ویندوزهای 7، 8 و 10 یکسانه، فقط یکیشون رو توضیح میدم. پس اگه از ویندوز دیگهای استفاده میکنید، سریع صفحه رو نبندید؛ فقط رنگ کادر در ویندوزهای مختلف متفاوته و گزینهها همون هستند. ما هم بهخاطر جدیدتر بودن و خوشگل بودن ویندوز 10 از عکسهای این ویندوز استفاده میکنیم.
شیوههای پارتیشن بندی هارد دیسک
همونطور که میدونید به دو روش کلی میتونیم هارد رو پارتیشنبندی کنیم:
نحوه پارتیشنبندی ویندوز 7، 8 و 10 هنگام نصب
فرض میکنیم که یک لپتاپ یا سیستم جدید جمع کردید یا یک هارد جدید برای ویندوز خودتون خریدید. بعد از قرار دادن سیدی ویندوز یا فلش یا بوت ویندوز به مرحلهی زیر میرسید که برای نصب ویندوز جدید باید گزینهی پایین که نشانگر موس بر روی اون هست رو انتخاب کنید.
بسته به قدیمی و یا جدید بودن هارد و دستگاه شما، با یکی از دو حالت زیر روبهرو خواهید شد که ابتدا من دستگاه قدیمی رو توضیح میدم.
خب، دستگاه شما قدیمی بوده و قبلا هاردش پارتیشنبندی شده. حالا شما با صفحه ای روبهرو میشین که در اون چند درایو با حجمهای مختلف دیده میشه. این درایوها همون درایوهای شما هستن و اگر قصد دارین ویندوز رو روی هر کدوم از اونها نصب کنید، کافیه درایو رو انتخاب کنید و سپس برای حذف اطلاعات داخل اون، با انتخاب و کلیک روی گزینهی Format درایو موردنظر رو فرمت کنید و گزینهی Next رو بزنید.
اما اگه قصد دارید کل هارد رو از اول پارتیشنبندی کنید، باید تکتک درایوها رو انتخاب کنید و گزینهی Delete رو بزنید.
البته توجه داشته باشید که با این کار تمام اطلاعات درون هارد شما حذف میشه.
بعد از حذف پارتیشنها یا تهیهی هارد جدید، با صفحه ای مواجه میشین که در اون تنها یک پارتیشن خام وجود داره و ما باید درایوهامون رو با جدا کردن قسمتی از فضای پارتیشن خام ایجاد کنیم.
توجه کنید هارد من یک هارد 128 گیگابایتی هست که میخوام اون رو به چند درایو مجزا تبدیل کنم. قاعدتا برای درایو ویندوز و برنامهها به 100 تا 150 گیگابایت فضا نیاز دارید که با توجه به فضای موردنیاز شما و حجم هارد شما این مقدار میتونه کمتر یا بیشتر باشه.
برای ایجاد هر پارتیشن ابتدا پارتیشن خام رو با کلیک چپ کردن روی اون انتخاب و سپس روی گزینهی New کلیک کنید و حجم مورد نظر رو به مگابایت وارد کنید. هر 1024 مگابایت یک گیگابایت هست. در صورتی که بخواید درایو مدنظرتون 50 گیگابایت فضا داشته باشه، در کادر موردنظر عدد 51200 رو وارد کنید و دکمهی Enter رو بزنید. برای باقیماندهی پارتیشن خام هم به همین صورت عمل کنید.
پس از ساخت پارتیشنها یک بار روی هرکدوم از اونها کلیک کنید تا بهرنگ آبی دربیان و انتخاب بشن. بعد گزینهی Format رو بزنید تا در ویندوز درگیر نمایش دادهنشدن پارتیشن نباشید.
در انتها درایو مدنظرتون رو انتخاب کنید و روی دکمهی Next کلیک کنید. تبریک میگم شما کار پارتیشنبندی هنگام نصب ویندوز رو به پایان رسوندین.
پارتیشنبندی در ویندوز 10 و دیگر ویندوزها زمانی که سیستمعامل نصبه
فکر کنید که سیستمعامل شما نصبه و هارد جدیدی رو به سیستم اضافه کردید یا قصد دارید که هارد خودتون رو دوباره پارتیشنبندی کنید. برای این کار کافیه که دکمهی استارت روی صفحهکلید رو بزنید و بعدش متن زیر رو تایپ کنید.
Create and Format Hard Disk Partitions
با سرچ متن بالا و نمایش اون، روی گزینهی Create and Format Hard Disk Partitions کلیک کنید تا صفحهی موردنظر باز بشه.
اگه شما هاردی رو به کامپیوتر خودتون اضافه کردین و برای اولین بار میخواین اون رو از طریق Disk Management پارتیشنبندی کنید، پس از ورود به صفحهی موردنظر، با صفحه ای مواجه میشین که از شما میپرسه چه نوع فرمتی رو برای پارتیشن خودتون در نظر دارین. در این حالت شما با دو انتخاب یعنی MBR و GPT مواجه هستین.
البته اگه هارد شما نو نباشه یا قبلا یک درایو از اون ساختهشده باشه، بااین گزینه رو نمیبینید.
MBR به نسبت GPT قدیمیتره و یکسری محدودیتها داشته که بعدها با اومدن هارددیسکهای جدیدتر و پرحجمتر و همچنین پیشرفت تکنولوژی، این فرمت برای کاربران دردسرهایی رو بهوجود آورده و به همین دلیل فرمت GPT معرفی شد تا اون نواقص رو برطرف کنه.
اگه هارد شما به شیوهی MBR پارتیشنبندی بشه، نهایتا میتونید چهار درایو مستقل داشته باشید. همچنین این فرمت تنها از هارد دیسکهای 2 ترابایتی و کمتر پشتیبانی میکنه.
اما در پارتیشنبندی به شیوهی GPT میتونید تا 128 پارتیشن ایجاد کنید. این شیوه از 19 میلیون ترابایت فضا پشتیبانی میکنه. من به شما پیشنهاد میدم که با تکنولوژی پیش برین و از GPT استفاده کنید.
بعد از انتخاب گزینهی موردنظر و تایید اون بهوسیلهی OK به مرحلهی بعد میریم.
حالا با صفحه ای مواجه میشیم که در اون دو هارد وجود داره: یکی هارد قدیمی که قسمتی از فضاش بهصورت پارتیشنبندینشده باقی مونده و دیگری یک هارد جدید که هیچ درایوی روی اون ایجاد نشده. برای اینکه بفهمید کدوم قسمت از هارد پارتیشنبندی نشده به نوار مشکی توجه کنید، قسمتی که بهصورت نواز مشکی مشخصشده هنوز ازش استفادهای نشده.
برای ایجاد یک درایو و بهاصطلاح پارتیشنبندی هارد روی قسمت مشکی که گفتم راست کلیک کنید و گزینهی New Simple Volume رو انتخاب کنید.
حالا با کادر زیر مواجه میشید. روی گزینهی Next کلیک کنید.
حالا در کادر جدید، با چند گزینه مواجه میشید که گزینهی Maximum disk space in MB میگه درایو حداکثر میتونه چقدر فضا داشته باشه و گزینهی بعدی، یعنی Minimum disk space in MB میگه که در کمترین حالت چه مقدار فضا رو میشه به درایو اختصاص داد. اما گزینهی سوم که باید توسط شما پر بشه: این قسمت میپرسه که قصد دارید چه مقدار فضا به این درایو اختصاص بدید. باید این قسمت رو طبق واحد مگابایت پر کنید و سپس روی گزینه Next کلیک کنید.
در این کادر، رایانه از شما میخواد که اسمی رو برای درایو جدید انتخاب کنید. البته این گزینه بهصورت پیشفرض تنظیمشده و نیازی به دستکاری نداره. پس روی گزینهی Next کلیک کنید.
خب به فرمت درایو و تعیین عنوان اون میرسیم. دوستان! در قسمت Volume label اسم یا عنوان درایو رو وارد کنید.
حالا با کلیک روی Finish کارتون انجام میشه. برای ایجاد درایوهای بیشتر کافیه همین مراحل رو دوباره انجام بدین.
آموزش پارتیشن بندی هارد در سیستمعامل اوبونتو
سیستمعامل اوبونتو بهدلیل سرعت عالی و همچنین رایگان بودنش، یکی از سیستمعاملهای معروف در دنیای امروزیه. امروز قصد دارم به شما نحوهی پارتیشنبندی هارد در اوبونتو رو آموزش بدم. من فرض رو بر این میذارم که شما تا مرحلهی نصب پارتیشن پیش رفتید و حالا به گزینههای پارتیشنبندی رسیدین.
در مرحلهی اول، گزینهی Something else رو انتخاب کنید. این گزینه به شما اجازه میده تنظیمات رو بسته به نیازتون انجام بدید. پس با انتخاب این گزینه و کلیک روی Continue کارتون رو شروع کنید.
حالا در این مرحله باید هارد موردنظر رو انتخاب کنید. من در اینجا، فقط یک هارد دارم. پس گزینهی دومی برای انتخاب ندارم. برای شروع باید روی دکمه + در سمت چپ کلیک کنید.
ما در لینوکس دیگه درایو نمیسازیم. بلکه بهجای اون چهار پارتیشن زیر رو ایجاد میکنیم:
بریم سراغ ساخت پارتیشن Boot. برای این کار روی + سمت چپ پایین صفحه کلیک کنید وتا کادری براتون باز بشه. تنظیماتش رو دقیقا انجام بدید و سپس روی OK کلیک کنید. حالا دوباره باید روی + کلیک کنید؛ چون باید سه پارتیشن دیگه هم ایجاد کنید.
برای ایجاد پارتیشن روت، من با توجه به حجمی که دارم، 10 گیگابایت رو انتخاب کردم اما شما میتونید بین 10 تا 50 گیگابایت رو برای این پارتیشن در نظر بگیرید. تنظیمات رو انجام بدید.
الان دیگه باید پارتیشن Swap رو ایجاد کنید. این پارتیشن کارش اینه که وقتی رم شما در سیستمعامل اوبونتو پر میشه، به کمک رم بره.
خیلیها میگن که حجم این پارتیشن باید نصف اندازهی حافظهی رم باشه اما من اعتقاد دارم که بین 1.5 تا دو برابر حافظهی رم رو باید به این پارتیشن اختصاص داد؛ مخصوصا اگه قراره که کارهای سنگینی رو با این سیستمعامل انجام بدید. پس خساست به خرج ندین، مخصوصا اگه از هارد یک ترابایتی استفاده میکنین. دیگه 10 الی 20 گیگ که ارزش این حرفها رو نداره. من در این سیستم از 2 گیگابایت رم استفاده کردم و حجم پارتیشنم رو 4 گیگابایت قرار دادم.
بالاخره به آخرین پارتیشن یعنی پارتیشن Home رسیدم. این پارتیشن تمامی فایلهای موسیقی فیلم و اطلاعات دیگهی شما رو در خودش نگهداری میکنه. پس هر مقدار که از فضا باقی مونده رو میتونین به این پارتیشن اختصاص بدین. برای اتمام کار، روی گزینهی OK کلیک کنید و بعدش روی گزینهی Install Now بزنید.
چگونه هنگام نصب ویندوز پارتیشن بندی کنیم؟
به هنگام نصب ویندوز ۷، بایستی پارتیشنی را که میخواهید سیستم عامل را روی آن نصب کنید، انتخاب نمایید. بر اساس پیشنهادهای مایکروسافت، حداقل حجم این پارتیشن باید ۱۷ گیگابایت باشد. هرچند این حداقل حجم است و نباید به عنوان حجم پیشنهادی مورد استفاده قرار گیرد. همانطور که خودتان میدانید، پارتیشنِ سیستم (به معنای پارتیشنی است که سیستم عامل روی آن نصب میشود) فضایی که رفته رفته نیازمند حجم بیشتری خواهد بود.
عیبیابها (Hotfixes)، پچها (Patches)، بستهی سرویسها (Service Packs) و برنامه هایی نظیر آفیس (Microsoft Office) و سایر موارد، فضای زیادی روی آن پارتیشن را اشغال میکنند. هر چه بیشتر از آن استفاده شود، فضای بیشتری نیز بایستی در اختیار این برنامه ها قرار گیرد.
به همین علت تاکید خاصی روی تنظیم مناسب حجم پارتیشن ها میشود. البته پیش از هر چیز، بهترین طرح بررسی امکان گسترش این پارتیشن میباشد (در صورت وجود فضای بلااستفاده روی دیسک سخت (Hard Disk) – مقالهی را بخوانید). با یک حساب سر انگشتی، من شخصا حداقل ۴۰ گیگابایت فضا را در نظر میگیرم و به هنگامی که بیش از دو هارد دیسک روی سیستم داشته باشم، تا ۱۰۰ گیگابایت فضا را محض احتیاط به آن اختصاص میدهم.
به هر حال، با وجود امکان گسترش حجم پارتیشن حتی پس از نصب سیستم عامل، بهتر است بر این اساس برنامه ریزی کنید و حجم مناسب پارتیشن را در هنگام فرایند مشخص کنید.
هنگام شروع نصب ویندوز ۷، پس از رد شدن صفحات اولیه، به صفحه ای میرسید که از شما خواهد پرسید که قصد اجرای کدام نوع نصب را دارید.
در اینجا بایستی روی “سفارشی (پیشرفته) | (Custom (advanced” کلیک کنید؛ چرا که داریم ویندوز ۷ را از ابتدا نصب میکنیم.
صفحه بعدی از شما میپرسد که میخواهید سیستم را کجا، در واقع روی کدام پارتیشن، نصب کنید.
در این مرحله، بایستی یکی از دو حالت زیر را انتخاب نمایید:
۱- ویندوز را روی تمام فضای دیسک که در اختیار دارید نصب کنید.
۲- یک پارتیشن روی هارد دیسک ساخته و ویندوز را روی آن نصب کنید.
اگر حالت اول مد نظرتان است، کافیست به سادگی روی بعدی (Next) کلیک کنید و کار را به پایان رسانید. برنامه نصب یک پارتیشن روی تمام فضای هارد دیسک ساخته و آن را با کمک فایل NTFS سیستم، فرمت میکند؛ سپس، ویندوز را روی آن پارتیشن نصب میکند.
چنانچه حالت دوم را انتخاب نمایید، میتوانید پارتیشن ها را درست همانطور که خودتان میخواهید بسازید.
بر روی امکانات “درایو (پیشرفته) | (Drive options (advanced” کلیک کنید. صفحه تغییر کرده و چند دکمه جدید به شما نشان میدهد:
- جدید (New) – برای ساخت یک پارتیشن
- حذف (Delete) – برای حذف یک پارتیشن خاص – تمامی اطلاعات موجود در آن پارتیشن حذف خواهد شد!
- فرمت (Format) – جهت فرمت کردن یک پارتیشن خاص – تمامی اطلاعات موجود در آن پارتیشن حذف خواهد شد!
- گسترش (Extend) – به منظور گسترش یک پارتیشن فرای دغدغه دیسک فیزیکی و گسترش دادن پارتیشن روی بیش از یک دیسک فیزیکی استفاده میشود. این گزینه زمانی به کار میآید که فضای هارد دیسک شما پر شده باشد و بخواهید از هارد دیسک جدیدی ]در کنار قبلی[ استفاده نمایید. منتها به جای اینکه از آن دیسک به عنوان یک پارتیشن کاملا جدا استفاده کنید؛ آن دیسک (یا بخشی از آن) قسمتی از پارتیشنی خواهد شد که روی دیسک اولیه قرار گرفته است. با وجود کاربردی بودن در برخی موارد، این سناریو میتواند موجب بروز مشکلاتی در تحمل خطا شود؛ زیرا، این پارتیشن گسترش یافته خطاپذیر نیست و در صورتی که مشکلی برای دیسک فیزیکی پیش آید، تمامی اطلاعات موجود در آن پارتیشن از دسترسی خارج خواهد شد و امکان از بین رفتن اطلاعات نیز وجود دارد.
برای ساخت یک پارتیشن جدید، روی گزینه New کلیک کنید. در جعبه Size، حجم پارتیشن جدید را وارد کنید؛ و پس از اتمام کار روی Done کلیک نمایید.
برنامهی نصب به شما پیامی مبنی بر اینکه پارتیشنی اضافی روی آن درایو خواهد ساخت، نشان میدهد. آن پارتیشن، به صورت پیشفرض، پنهان مانده و حاوی فایل های لازم جهت راهاندازی (Boot) کامپیوتر است. این پارتیشن تنها ۱۰۰ مگابایت از فضای دیسک شما را اشغال خواهد کرد.
توجه: در حقیقت، حتی در صورتی که بواسطه این پروسه و به صورت دستی اقدام به ساخت پارتیشن نکرده باشید، ویندوز همچنان این پارتیشن را ایجاد خواهد کرد. ولی در اینجا، با توجه به اینکه به صورت دستی اقدام به ساخت پارتیشن کرده اید، ویندوز به شما از ساخته شدن یک پارتیشن دیگر اطلاع خواهد داد.
حالا میتوانید پارتیشنی که ساختید و پارتیشن پنهان راهاندازی را مشاهده کنید. در اکثر مواقع، پارتیشنی که ویندوز روی آن نصب خواهد شد، پارتیشن شماره ۲ میباشد.
دکمه Format را جهت فرمت کردن پارتیشن جدید بفشارید.
هشداری مبنی بر پاک شدن اطلاعات به شما نمایش داده خواهد شد. مسلما مشکلی ایجاد نخواهد شد؛ چرا که، این پارتیشن همین الان ساخته شده و خالی میباشد.
فرایند نصب مانند حالت معمول آغاز میشود.
در واقع راه دیگری نیز برای دستکاری پارتیشن ها به هنگام نصب ویندوز وجود دارد که به واسطه استفاده از فرمان DISKPART انجام میشود. این فرمان برای ساختن، گسترش دادن، بزرگ و کوچک کردن و انجام سایر عملیات روی پارتیشنها و دیسکها بسیار کاربردی است. برای پیدا کردن آن، بایستی به هنگام اجرای برنامه نصب، کلید های SHIFT + F10 را فشار دهید.
یک پنجره خط فرمان برای شما ظاهر خواهد شد. عبارت زیر را در آن بنویسید:
diskpart
یک فرمان تعاملی نشان داده میشود.
میتوانید با استفاده از /? به قسمت کمک (DISPART help) دسترسی پیدا کنید.
به خاطر داشته باشید که همواره امکان سایز بندی مجدد پارتیشن ها وجود دارد؛ اما، بهترین گزینه یک برنامه ریزی اولیه است!