برای استحکام ساختمان و تسریع در ساخت آن چه باید کرد؟

قالب بندی چیست و چگونه استفاده می شود؟

تیترهای محتوای این خبر نمایش تیترها

از عملیات مهم ساختمان های بتنی، بتن ریزی است و از موارد مهم در بتن ریزی، قالب بندی بتن می باشد که باعث فرم دادن و سفت شدن بتن می شود، در واقع عملیاتی موقت است که در یک بازه زمانی از پیش مشخص شده در بخش خاصی از ساختمان اجرا می‌شود. شما برای اینکه بتوانید با سرعت بیشتری عملیات بتن ریزی که بخش مهم ساختمان است را پیش ببرید و اینکه بتن ریزی با کیفیت و مستحکمی داشته باشید باید از قالب بتن استفاده نمایید.

قالب بندی عملیات ساختمانی است که در مراحل اجرای فونداسیون ساختمان ،تیر و ستون های بتنی استفاده می شود. از قالب بتنی استفاده های متنوعی در اجرای کلیه سازه های بتنی از قبیل شالوده، ستون، دیوار، تیر، دال و … می شود. قالب بندی فونداسیون سازه از مهم ترین بخش های اجرایی سازه به شمار می رود چرا که فونداسیون ساختمان پایه و اساس سازه است و باید در اجرای قالب بندی پی تمامی نکات و استانداردهای مربوط به قالب بندی رعایت شود.

اصطلاحات در قالب بندی

• سه گوش

قطعه چوب باریک با مقطع مثلثی است که برای پخ نمودن گوشه‌های عضو بتنی در گوشه‌های قالب به کار برده می‌شود. گوشه‌های تیز آسیب پذیر هستند.

• زبانه آزاد

نوار باریک با جنس چوب است که در شکاف عرضی موجود در محل درز دو قطعه مجاور چوبی قرار داده می‌شود و موجب چفت شدن آن‌ها به یکدیگر می‌شود.

• روکش قالب

ورقه‌های نازکی از جنس پلاستیک چوب یا فیبر هستند که در رویه قالب یعنی سطحی که با بتن در تماس است کوبیده می‌شود و سطح بتن را صاف و یکدست می‌کند.

• تخته کوبی رویه قالب

آن قسمت از قالب که مستقیماً با بتن تماس دارد.

• کلاف قالب

سیم یا پیچی است که دو قطعه مقابل را به یکدیگر متصل نموده تاز باز شدن آن‌ها جلوگیری کند.

• پشت‌بند

قطعه چوبی است که به صورت افقی و یا قائم برای سخت کردن قالب به پشت آن کوبیده می‌شود.

• دریچه نظافت

برای تمیز کردن کف قالب ستون، دریچه‌ای در پایین آن نصب می‌کنند که به دریچه نظافت موسوم است.

• دستک

یک عضو فشاری.

• پشت‌بند قائم

به اعضای قائمی اطلاق می‌شود که در پشت قالب وجود دارند و کلاف‌های قالب از دور یا میان آن‌ها عبور می‌کنند. مهارهای مایل نگهدارنده قالب دیوار نیز به این اعضا تکیه می‌کنند.

• کمرکش

به چهار تراشه‌ای گفته می‌شود که به صورت افقی در پشت‌بندهای قائم نصب می‌شوند و مهارهای مایل را به آن‌ها تکیه می‌کنند. سختی طولی قالب نیز توسط کمر کش‌ها زیادتر می‌شود.

• تکیه گاه مهار یا پابند

به قطعه چوبی گفته می‌شود که برای تامین نقطه اتکا بر روی قطعه اصلی نصب می‌شود.

• مهار مایل

یک عضو فشاری است که برای نگه داشتن تعادل قالب، به صورت مایل در پشت آن قرار داده می‌شود.

• لقمه

قطعه کوچک بتنی است که ما بین میلگردها و قالب قرار می‌گیرد. برای تامین فاصله مناسب برای پوشش بتن روی میلگرد استفاده می‌شود.

• پاخور- رامکا

برای قرار گیری لبه پایینی قالب اصلی در محل خود، قبل از قرار دادن قالب، باید قالب‌های کوچک موقت در محل دقیق دیوار یا ستون قرار داده شود و پس از گیرش بتن، این قالب‌ها را باز نموده و قالب اصلی در محل خود قرار داده می‌شود.

• یوغ

حلقه‌هایی که محیط قالب‌های گرد را در بر می‌گیرد و از باز شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند.

• چپ و راست – مهار

یک قطعه چوبی مورب برای مهار قالب

• پایه

جدول وزن قالب

مشخصات               قالب بتن لبه 4 سانتی جوشی قالب بتن لبه 5 سانتی جوشی قالب بتن لبه 5 سانتی خم

10*100 8              6.2          5.6

15*100 10           7.6          7

20*100 11.4        9.2          8.5

25*100 13           10.5        10

30*100 14.4        13           11.8

35*100 17.5        14           13.5

40*100 19.5        16           15.5

45*100 21.2        18.5        18

50*100 22.5        20           18.6

10*150 11.8        9.5          9

20*150 16.7        13.8        12.5

30*150 21.6        19           17.3

40*150 27           25           22.6

50*150 33           29.5        27

10*200 13.6        11.6        10.2

20*200 22           20           16

30*200 24.4        23.8        22.8

40*200 39.2        33           30.8

50*200 43.5        40           35.2

انواع قالب و قالب بندی

انواع قالب بندی با توجه به نوع جنس آن عبارت اند از :

قالب بندی فلزی

قالب های فلزی برای نگهداری بتن، مقاومت و استحکام لازم را دارند و با وجود فشاری که با ریختن بتن درون قالب فلزی، وارد می شود، باز هم مقاوم هستند و شکل خود را از دست نمی دهند.

معایب قالب بندی فلزی :

مزایای قالب بندی فلزی :

قالب بندی آجری

یکی از رایج ترین روش های قالب بندی ساختمان، قالب بندی آجری است که از ملات‌های سیمانی برای چیدن دیوارها استفاده می‌شود و در بتن ریزی فونداسیون استفاده می‌شوند.

معایب قالب بندی آجری :

مزایای قالب بندی آجری :

قالب بندی چوبی

یکی از روش های قدیمی مورد استفاده در صنعت ساختمان، قالب بندی چوبی است

معایب قالب بندی چوبی :

مزایای قالب بندی چوبی :

قالب بندی پلی وود (Poly wood)

پلی وود ترکیبی از مواد بازیافتی چوبی مثل خرده های چوب و خاک اره با پلاستیک های قابل بازیافت مانند ترموپلاستیک ها و ترموست ها ساخته میشود. قالب بندی پلی وود یکی از بهترین و مناسب ترین قالب بندی بتن بشمار می رود.

معایب قالب بندی پلی وود :

مزایای قالب بندی پلی وود :

قالب بندی  پلای وود ( Ply wood )

برای تهیه تخته های قالب بندی پلای وود، ورقه های بزرگ چوبی در ابعاد مشخص را برش میدهند وآنهارا چسب کاری میکنند سپس تخته ها را پرس می کنند و در نهایت روکش های سفارشی روی آنها پرس میکنند. تعداد لایه‌های چوب برای ساخت پلای وود ۵ تا ۱۳ لایه است.

معایب قالب بندی پلی وود :

مزایای قالب بندی  پلای وود ( Ply wood ) :

قالب بندی پلیمری

این قالب بندی از جنس مواد پلیمری مقاوم در برابر ضربه و فرسودگی ساخته شده است. قالب های پلیمری ( قالب بتن پلاستیکی ) در ابعاد و اندازه های معین ساخته می شوند. استفاده از این قالب بندی موجب سرعت انجام بیشتر مراحل قالب بندی و اجرا در انواع دیوار، دال، تیر و ستونهای بتنی می شود.

معایب قالب بندی پلی وود :

مزایای قالب بندی پلیمری :

کلاف بندی و سایر وسایل قالب ‌بندی

از کلاف بندی به منظور نگهداری قالب در مقابل نیروهای ناشی از بتن‌ریزی بکار می‌روند.

نصب کلاف و در راستا قرار دادن جدار قالب قسمت مهمی از هزینه قالب ‌بندی را تشکیل می‌دهند و به همین منظور در تهیه کلاف و اتصالات آنها باید دقت کافی مبذول گردد. کلاف باید در مقابل نیروهای وارده بخوبی مقاومت نمایند. معمولاً ضریب اطمینانی بین ۵/۱ تا ۵/۲ در مورد مقاومت نهایی کلاف اعمال می‌شود. برای نگهداری کلاف ها در جای خود از وسایل مختلفی از مهره و واشر گرفته تا گیره‌های کلاف استفاده می‌شود. نوارهای لاستیکی یا فلزی و یا … برای آب‌بندی درزها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

اقتصاد قالب ‌بندی(مهم)

هزینه‌های قالب ‌بندی در یک کار بتنی ممکن است از بهای بتن یا میلگردها و یا حتی بهای مجموع این دو مصالح بیشتر شوند. به همین دلیل رعایت نکاتی که ممکن است بدون کاستن از کیفیت کار بهای قالب ‌بندی را کاهش دهند، ضروری است. صرفه جویی در قالب‌ بندی، تنها با در نظر گرفتن ظرایف کار در طراحی، انتخاب مناسب مصالح قالب، دقت در طرح اتصالات و چگونگی برپاداری و باز کردن قالبها، مراقبت از قالبها در بین دو استفاده متوالی و نیز استفاده هر چه بیشتر از قالبها، امکان‌پذیر است. برای همین است که ما برای قبل از خرید قالب بتن ، ابتدا یک مشاوره کاملا رایگان به مشتری میدهیم و بعد با کارشناسی کار توسط کارشناسان خود شرکت سپنتا و نیاز پروژه به چه قالبی را مورد سنجش قرار میدهیم .

سما هم میتوانید برای مشاوره رایگان قبل از خرید با شرکت ما تماس حاصل فرمایید

معرفی انواع قالب بندی سقف :

تأثیر طراحی سازه بر بهای قالب ‌بندی

مهندس معمار و مهندس سازه می‌توانند با همکاری یکدیگر از هزینه‌های احداث بنا بکاهند:

طرح معماری و سازه‌ای باید همزمان انجام شود تا بدون چشم پوشی از نیازهای معماری و سازه‌ای حداکثر صرفه جویی در قالب انجام شود

در حین طرح سازه، روشهای برپا داشتن قالب و برداشتن آن و نیز مصالح قالب مدنظر قرار گیرد.

حتی المقدور ابعاد ستونها از پایین تا بالای سازه تغییر نکنند و در صورت لزوم هر چند طبقه تغییر نمایند تا بتوان قالب ستونها را برای چندین طبقه مورد استفاده قرار داد.

فواصل ستونها از یکدیگر، حتی المقدور یکسان انتخاب شوند.

عرض تیر و ستون حتی المقدور یکسان انتخاب شوند تا قالب ‌بندی در محل برخورد تیر و ستون تسهیل شود.

در هر طبقه از تیرهایی با ارتفاع یکسان استفاده شود.

باید به این امر توجه داشت که سازه برای عملکرد خاصی احداث می‌گردد و به همین دلیل صرفه جویی در قالب‌ بندی، نسبت به بسیاری موارد از جمله تأمین اندازه‌هایی که نیازهای عملکرد مورد نظر در ساختمان را ارضا نمایند از اهمیت کمتری برخوردار است.

نکات کاربردی انتخاب قالب بتن مناسب

انتخاب قالب بتن مناسب بتن ریزی

انتخاب قالب بتن مناسب بتن ریزی، اهمیت بالایی در پروژه های عمرانی دارد ، از این رو در این مقاله به بررسی این موضوع می پردازیم که چه اهدافی در انتخاب نوع قالب باید مورد توجه قرار گیرد.

در سال های اخیر، تحولات عمده ای در قالب بندی ساختمان ها به وجود آمده است. انگیزه های متعددی در تغییر از سیستم قالب بندی سنتی به قالب بندی صنعتی تأثیرگذار بوده است. تحقیق در خصوص انتخاب قالب بتن مناسب ، یکی از عوامل تغییر در سیستم قالب بندی به شمار می رود. این انگیزه ها شامل بهبود کیفیت نمای بتن، بهبود سرعت، صنعتی کردن کار و در نتیجه کاهش هزینه های اجرایی با قبول سرمایه گذاری اولیه بیشتر می باشند. به وجود آمدن پیمانکاران طرح و ساخت (مشاور-پیمانکار) که در آنها طراحی و اجرا در یک قالب قرار میگیرد، از عوامل تأثیرگذار عمده بر تحول صنعتی شدن قالب بندی است. انتخاب قالب بتن مناسب یکی از مهم ترین کار های پیش روی پیمانکاران و مهندسان پروژه است.

از عمده تأثیراتی که این شیوه قراردادی دارد، امکان ایجاد تغییرات در طرح به منظور افزایش بهره وری است که این تغییرات دور از دهن و منطق مهندسی بنا نشده اند. اهمیت این تغییرات اضافه شدن دو هدف به قالب بندی بتن است، که شامل تدارکات و بهره وری است که در انتخاب قالب بتن مناسب نقش به سزایی دارد. حذف طاق ها، برجستگی و تزیینات معماری از نمای ساختمان، و به وجود آمدن قالب های مدولار با تعداد تکرار سرعت زیاد، از عوامل تأثیرگذار بر کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری در پیمانکاران ساخت و اجرا بود.

با صنعتی شدن تولید قالب، مصالح مصرفی نیز از الوارهای چوبی تبدیل به نیمرخ ها، ورقها و ورق های شکل داده شده فولادی، آلومینیومی، چندلایی، و فایبرگلاس گردید. در کنار انتخاب قالب بتن مناسب و توسعه در فن آوری قالب، با افزایش توان ماشین حمل و ریختن بتن و در نتیجه افرایش سرعت بتن ریزی، فشارهای ناشی از بتن ریزی نیز افزایش پیدا کرد که این موضوع مستلزم استفاده از تکنیک های پیشرفته در طراحی و مصالح مرغوب تر بود.

امروزه فناوری ساخت قالب پیشرفت چشمگیری پیدا کرده است و قالب های متنوعی ساخته می شوند. به همین خاطر باید در انتخاب قالب بتن مناسب دقت کرد .علاوه بر پیشرفت در زمینه قالبهای متعارف، پیشرفت های چشمگیری در استفاده از قالب های عملیات خاص نظیر قالب های لغزان، قالبهای بالارونده، قالبهای پیشرونده، قالب های میزی و موارد مشابه به وجود آمده است که امکان پیشرفت در این زمینه ها جز از راه تحقیق و محاسبات دقیق مهندسی میسر نیست.

چند نکته اساسی در انتخاب قالب بتن مناسب

نکاتی که در انتخاب نوع قالب باید مورد توجه قرار گیرند، عبارتند از:

  ۱) نمای ظاهری بتن

  ۲) هزینه

  ۳) استفاده مجدد

   ۴) تدارکات

  ۵) بهره وری

نمای ظاهری بتن

نمای سطح بتن تابعی از وضعیت سطحی قالب است. در بتن نما (بتن معماری این موضوع اهمیت خاصی پیدا میکند. در واقع بتن شکلی به خود می گیرد که سطح قالب داراست. با توجه به محدودیت های ساخت و اجرای قالب، حصول هر شکل دلخواه در نمای دیوار امکان پذیر نیست و برای رسیدن به هدف بهینه، برقراری همکاری بین طراح سازه، طراح قالب و اجرا کننده لازم است. سطح بتن نهایی مهم ترین عوامل تاثیرگذار در انتخاب قالب بتن مناسب است

هزینه

عملیات قالب بندی شامل: قیمت اولیه قالب، لوازم جنبی، کارگر، و سرپرستی می باشد. گاهی مواقع سیستمی با قیمت اولیه کمتر، مخارج کارگری و سرپرستی بیشتری نسبت به سیستم گرانتر دارد، که این موضوع می تواند در بهره برداری، خرید سیستم گرانتر را توجیه نماید. برای اینکه توجیه سیستم گرانتر امکان پذیر باشد، لازم است تعداد استفاده مجدد از آن، تدارکات و لوازم جانبی، و در نهایت بهره وری آن بیشتر باشد. این عوامل باید قبل از شروع کار ارزیابی شوند، در غیر این صورت سیستم گرانتر، مخارج بهره برداری گرانتری نیز خواهد داشت. برآورد کلیه هزینه های پروژه با قالب های متفاوت ملاک انتخاب قالب بتن مناسب است ، چون ممکن است قالب ارزان تر نیازمند هزینه ای دیگر نیز باشد.

استفاده مجدد (تکرار)

قابلیت استفاده مجدد از قالب، عامل اصلی در کاهش هزینه واحد سطح قالب بندی است. قالبی با هزینه اولیه گران، وقتی دارای توجیه اقتصادی است که قابلیت تکرار بالایی داشته باشد. یکی از عوامل توجیه کننده قالب های فلزی همین مسئله است. به عنوان مثال خرید قالبی با قیمت ۴۸۰۰۰ واحد که ۲۰ بار قابلیت تکرار دارد، هم ارز خرید قالبی با قیمت واحد ۹۶۰۰ واحد با ۴ بار قابلیت تکرار است. امکان استفاده مجدد در انتخاب قالب بتن مناسب باید در کنار هزینه مورد بررسی قرار گیرد ، چرا که قالبی مقرون به صرفه ممکن است قابلیت استفاده مجدد در پروژه های دیگر را نداشته باشد.

تدارکات

تدارکات ، تجهیز مصالح، و نیروی انسانی به روش سازمان یافته در محدوده زمانی) مشخص است . در این زمینه کتاب های زیادی نوشته شده و برنامه های کامپیوتری متعددی نیز وجود دارد، اما هنوز هم قالب بندی و نیروی کارگری مربوط به آن، از قسمت های با خطر بالا در هزینه های پیمانکاری است. کنترل این ضریب خطر با همکاری و همفکری بین پیمانکار و طراح در قالب قراردادهای طرح و اجرا، تأثیر مثبت دراز مدتی در هزینه های قالب بندی از نقطه نظر تدارکات دارد. این همکاری و همفکری برای کنترل ضریب خطر بدون انتخاب قالب بتن مناسب میسر نیست.

بهره وری

بهره وری عبارت است از مقدار مترمربع قالب بسته شده به ازای هر ساعت کار نیروی انسانی. با افزایش بهره وری، سود پروژه افزایش می یابد. رسیدن به بهره وری مناسب، نیاز به همکاری نزدیکی بین طراح، سازنده، و تولیدکننده قالب در حین اجرا دارد .

اولویت اهداف پنجگانه فوق از دید افراد مختلف، متفاوت است. از دیدگاه طراح، اولویتها عبارتند از: نمای بتن، مخارج، و بهره وری در آخر. از نظر پیمانکار تدارکات اولویت اول را داراست و در پی آن استفاده مجدد، هزینه، بهره وری و در آخر نمای بتن. از دیدگاه سازنده قالب تعداد تکرار استفاده مجدد در اولویت اول است و در پی آن، مخارج، بهره وری، تدارکات و نمای ظاهری اولویت بندی می شوند.

طراحی قالب

طراحی قالب با انتخاب سیستم قالب بندی آغاز می شود که در مقاله قالب بندی مورد بررسی قرار گرفته است. در مقاله مذکور، اهداف عمومی در طراحی قالب، سیستم های متنوع قالب بندی، و سایر اطلاعات لازم که می توانند در امر انتخاب کمک کننده باشند، ارائه شده است.

انتخاب سیستم قالب برعهده مدیران باتجربه پروژه هاست. تجارب موجود بیانگر این مدعاست که انتخاب غلط سیستم می تواند منجر به مشکلات در کیفیت، زمان بندی، و مسائل مالی پروژه گردد. به عنوان مثال استفاده غلط از سیستم مدولار به جای سیستم یکپارچه و یا سیستم بالعکس، می تواند منجر به مشکلات عدیده در طی اجرای پروژه گردد. شرکت های اجرایی با سابقه غالبا در این مورد حساس و دقیق می باشند.  البته شرکت های کم تجربه و کوچک غالبأ دقت لازم در این امر را به خرج نمی دهند. برای جلوگیری از خسارت ناشی بتن ریزی و قالب بندی غلط باید در انتخاب قالب بتن مناسب دقت کرد.

بعد از انتخاب سیستم قالب، نوبت به طراحی قالب می رسد. گام های اساسی در طراحی قالب عبارتند از:

  ۱) طرح عمومی و هندسه قالب

  2) تعیین بارهای وارده

  3) محاسبات استاتیکی و تغییر شکلی

  4) تهیه جزییات و نقشه های ساخت

طراحی قالب توسط پیمانکار و یا به سفارش پیمانکار توسط شرکت های سازنده قالب انجام می شود. لیکن با توجه به مسئولیت مهندس مشاور در کارگاه، لازم است ایستایی سازه قالب توسط مشاور کنترل و تأیید گردد. قالب بتن فلزی (فولادی) در اکثر پروژه های ساختمانی به عنوان بهترین نوع قالب بتن جهت بتن ریزی امنتخاب می شود . جهت مشاهده جزئیات و قیمت قالب بتن کلیک نمایید.

هندسه و طرح قالب بتن

طرح قالب باید ساده، روشن و با ثبات باشد. رفع اشکال بر روی کاغذ، ساده تر از رفع نقص در حین ساخت است. لذا لازم است قبل از شروع به ساخت، طرح قالب به صورت نقشه تهیه شده و دقیقه مورد بررسی قرار گیرد. بعد از تایید کلیات طرح و انجام محاسبات ایستایی، برای ساخت لازم است نقشه های ساخت تهیه شود. نقشه های ساخت باید با مقیاس مناسب رسم شده و تمام سوراخکاری های محل عبور بولت ها، به علاوه سایر اندازه ها و ابعاد بر روی آن به طور کامل مشخص گردد.

خروج از نسخه موبایل